Ш. Вдурбонов болалар ва усмирлар

ч и за р и ш ва з о л д и з з а в о за ж м л а р д а н и б о р а т . Ш у ^ и см л а р н и н г  
Зам м асини би ргалик да уп к ан и н г тириклик си ги м и д е б айтилади.
Х ар б и р о д а м д а у п к а н и н г т и р и к л и к с и г и м и у н и н г б у й и г а , 
огирлигига, ёш ига богл и з. С оглом одам ларда б у курсаткич 3,5 л, яхш и 
спортчиларда 5 — 
6 
л га етади. 50 ёш гача б у курсаткич би рдек
caiyvaHca, 
к ейи н камая бош лай ди. А гар н орм ал н а ф а с олиш 500 мл за в о д а н  
и бор ат булса, ун и н г 350 мл упкага ети б бор ади . К олган 150 мл тр ахея  
ва брон хларда ^олади. Етиб бор ган за в о алвеолалар ичидаги за в о  
билан аралашади. Алвеолалардаги за в о а тм о сф ер а за в о си д а н тарки би 
ж и за т д а н ф а р з зи л ади . А лвеола за в о си н и н г до и м б и р хи л тар к и би у 
ерда газлар алм аш инуви учун ж у д а зарур. Алвеолаларда купгина ю п за  
девор л и капилляр з о н том и рлари булиб, д о и м и й равиш да з о н билан 
алвеола п уф аги ор а си д а газлар алм аш инуви б у л и б туради.
Ш у нарса зи с о б л а б ч изилган ки , упкадаги алвеолаларн и нг ум ум и й  
сон и тахм инан 350 млн, унга тугри келадиган капиллярлар ю за с и эса  
тахм инан 140 м2 тенг. А лвеолаларнинг ю заси зан ч а катта булса, ш унча 
куп газ алм аш инуви ю з бер а д и . Алвеоляр за в о д а н к и сл ор од зо н г а  
утади , зо н д а н эса к а р б о н а т а н ги д р и д гази ал веол ага утади . Газ 
алмаш инув ж ар аён л ар и — газларни ди ф ф узи я л ан и ш ю заси га ва улар 
парциал боси м и н и н г ф а р зи га боглиз. Ч узур н аф ас олиш да алвеолалар 
чузилади ва уларн и нг ю за си 1 0 0 — 150 м2 Га ртади К и сл ор од учун 
алвеоляр за в о билан в ен о з з о н уртасида парциал б о си м ф а р з и
70