Sh. Sodiqova


I l l  bob.  M A K TABG ACH A Y O SH D A G I B O LA  SH A XSIN ING



Download 7,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/253
Sana01.01.2022
Hajmi7,72 Mb.
#302667
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   253
Bog'liq
Maktabgacha pedagogika (sodiqova sh.) (1)

I l l  bob.  M A K TABG ACH A Y O SH D A G I B O LA  SH A XSIN ING
 
SH A KLLANISH I VA R IVO JLANISH I


Shaxs
  tushunchasi  insonga  taalluqli  b o '-
M aktabgacha yoshdagi bola  ... 


..  ...
7  . 

. . . . .  
lib,  psixologik  jihatdan   taraqqiy  etgan, 
shaxsining rivojlanishi 


,,  . 
.  , 

,  .


shaxsiy xususiyatlari v a xatti-harakatlari
bilan boshqalardan ajralib turuvchi,  muayyan xulq-atvor va dunyoqarash- 
ga ega bo'lgan jam iyatning a ’zosini ifodalashga xizm at qiladi. Odam  shaxs 
bo'lishi  uchun  psixik jihatdan  rivojlanishi,  o ‘zini  yaxlit  inson  sifatida his 
etishi,  o ‘z xususiyatlari va sifatlari bilan boshqalardan farq qilm og‘i kerak.
Kadrlar tayyorlash m illiy m odelida shaxs kadrlar tayyorlash tizim ining 
bosh  subyekti  va  obyekti,  ta ’lim   sohasidagi  xizm atlam ing  iste’m olchisi 
va ulam i  am alga oshiruvchi  sifatida ta ’riflanadi.
K adrlar  tayyorlash  sohasidagi  davlat  siyosati  insonni  intellektual  va 
m a’naviy-axlohiy jihatdan tarbiyalash,  uning har tom onlam a rivojlangan 
shaxs  sifatida  nam oyon  bo'lishiga  erishishni  nazarda  tutadi.  M azkur 
ijtim oiy talabning am alga oshirilishi har bir fuqaroning bilim  olish, ijodiy 
qobiliyatini  nam oyon  etish,  intellektual  jihatdan  rivojlanishi  ham da 
m uayyan kasb y o ‘nalishi bo 'y ich a m ehnat qilish huquqini kafolatlaydi.
Odam ning ijtim oiy m avjudot sifatida shaxsga aylanishi uchun ijtim oiy 
m uhit sharoitlari v a tarbiya kerak bo'ladi. A na shular ta ’sirida odam  inson 
sifatida rivojlanib boradi  va shaxsga aylanadi.
Rivojlanish  shaxsning  fiziologik  v a  intellektual  o ‘sishida  nam oyon 
boT adiganm iqdor va sifat о ‘zgarishlar m ohiyatini ifoda etuvchi m urakkab 
jarayondir.  R ivojlanish m ohiyatan oddiydan murakkabga,  quyidan yuqo- 
riga,  eski  sifatlardan  yangi  holatlarga  o'tish,  yangilanish,  yangining 
paydo  bo'lishi,  eskining  yo'q o lib   borishi,  m iqdor  o'zgarishining  sifat 
o'zgarishiga  o'tishini  ifodalaydi.  Rivojlanishining  m anbayi  qarama- 
qarshiliklarning  o'rtasidagi kurashdan iboratdir.
Bola shaxsining rivojlanishi inson ijtim oiy m avjudotdir, degan falsafiv 
ta ’lim otga asoslanadi. Ayni vaqtda inson tirik, biologik m avjudot hamdir. 
Demak,  uning  rivojlanishi da  tabiat  rivojlanishining  qonuniyatlari  ham  
m uhim   ahamiyatga  ega.  Shuningdek,  shaxs  bir  butun  m avjudot  sifatida 
baholanar  ekan,  uning  rivojlanishiga  biologik  va  ijtim oiy  qonuniyatlar 
birgalikda ta ’sir etadi,  ularni bir-biridan ajratib bo'lm aydi.  Chunki shaxs­
ning  faoliyati,  hayot  tarziga  yoshi,  bilimi,  turm ush  tajribasi  bilan  birga 
boshqa fojiali holatlar,  kasalliklar ham  ta ’sir etadi.
41


Inson butun umri  davom ida o'zgarib boradi.  U ham  ijtimoiy,  ham  psi- 
xik jihatdan kam olga yetadi,  bunda bolaga berilayotgan tarbiya m aqsadga 
muvofiq  bo'Isa,  u jam iyat  a ’zosi  sifatida  kamol  topib,  murakkab  ijtimoiy 
m unosabatlar tizim ida o ‘ziga m unosib  o ’rin egallaydi.  Chunki  rivojlanish 
tarbiya ta ’siri ostida boradi. Shaxsning fazilatlarini to ‘g ‘ri k o ‘rish va bexato 
baholash uchun uni turli m unosabatlar jarayonida kuzatish lozim.  Demak, 
shaxsni rivojlantirish vazifasini to 'g 'ri  hal etish uchun uning xulqiga ta ’sir 
etuvchi omillar ham da shaxs xususiyatlarini yaxshi  bilish zarur.
Tarbiya  bolaga  sam arali  ta ’sir  etishi  uchun  o ’sish  v a  rivojlanish 
qonuniyatlarini  bilish ham da hisobga  olish m aqsadga muvofiq.  Shunday 
qilib,  rivojlanish va tarbiya o ‘rtasida ikki tom onlam a aloqa mavjud.
x  . 

.  . 
. . .  
Fanda.  odamning  shaxs  sifatida  rivoila- 

Download 7,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish