Sh. Sodiqova

Maktabgacha  ta  lim
. ,  
, 
ota-onalar  bilan  ishlashnmg  eng  samarali
muassasasida ota-onalar 
.  . . .   . .  
. . .  
,
. 
, 
,  , 
,  , 
shakllaridan  bin  ochiq  eshiklar  kumdir. 
uchun kechalarva  to‘ga-  .  .  ,  ^  . 
. 
... 
. . . . .
, ,  
.  .  .  .  . 
Maktabgacha  ta  lim  muassasasi  ishmms
raklar uyushtirishning 
,  , 
■
  .
.
.
.
 
butun  murakkabligi,  ко  p  qirralihgini  va
3
Q
31
t l i y
3
t l  
t
i
l
 
I  • 
•  1 
i
uning bolalar tarbiyasidagi ahamiyatmi tu-
shunish  uchun  hamma  ota-onalar  maktabgacha  ta ’lim  muassasasida
bo‘lib turishlari kerak.
Ochiq eshiklar kuni jamoaning o ‘z kalendar yillik rejasi bo‘yicha,  har
bir yoshdagi guruhning m a’ lum rejimi bo'yicha odatdagi mehnat kunidir.
Bunday kunlarni yiliga  1-2 marta o‘tkazish tavsiya qilinadi.
Ochiq  eshiklar  kunini  o ‘tkazish  mo‘ljallanganda  avval  tayyorgarlik
ishini  o‘tkazish zarur,  ya’ni ota-onalarga bolalarni jismoniy  chiniqtirish,
ovqatlantirish,  m ashg‘ulotlarning borshi,  sayr qilish  va boshqa ko‘pgina
narsalami  ko‘rish  imkoniyatiga  ega  bo‘lishlari  haqida  m a’lum  qilinadi.
Ota-onalarga  esa  quyidagilarni  eslatiladi:  bolalar  bilan  oddiy  munosa-
batda bo‘lish, ularning faoliyatida imkoni boricha ishtirok etish, tarbiyachi
m ashg‘ulot o‘tkazayotganda bolalar diqqatini chetga tortmaslik, o‘zining
farzandiga  hatto  u  diqqat  qilmayotgan  yoki  biror  narsani  noto'g'ri
273

---

qilayotgan  bo‘lsa  ham  tanbeh  bermaslik,  o ‘z  taassurotlarini,  fikrlarini 
ko‘rik tugagandan so‘ng bolalar ishtirokisiz aytish mumkinligi kabi odob 
qoidalariga rioya qilishni iltimos qilinadi.
Ochiq  eshiklar  kunini  o ‘tkazishga  tayyorlanayotganda  fotosuratchini 
taklif  etish,  keyinchalik  esa  «Ota-onalar  bizning  mehmonimiz»  yoki 
«Bizda  ochiq  eshiklar  kuni»  mavzuida  fotoko'rgazma  tashkil  etish 
mumkin. Bu ko‘rgazma maktabgacha ta’lim  muassasasiga shu kun tashrif 
buyurmagan ota va onalarda ancha qiziqish uyg‘otadi.
Bolalarni  tarbiyalash  san’ati  haqida  m a’ruza  va  suhbatlar  siklini 
tashkil  etish  mumkin.  Masalan,  respublikamiz,  viloyatlar,  tumanlar 
va  mahalladagi namunali  oilalardan tanlab  olib,  oilalarda ota-onalar qa- 
rashidagi birlik,  o‘zaro munosabatda rostgo'ylik.  samimiylik va mehnat- 
sevarlik yuqori axloqiy  g‘oyalarni shakllantiradi mazmunidagi  suhbat va 
m a’ruzalarni o‘tkazib turish samara beradi.
Ota-onalar  bilan  maktabgacha  ta’lim  muassasasi  xodimlarining 
birgalikdagi  faoliyatini  tashkil  etish  va  uning  mazmuni  maktabgacha 
tarbiya  muassasasi  ishlayotgan  sharoitlarga  bog‘liqdir.  Birgalikdagi 
faoliyat kerakli  darajada amalga oshiriladigan joyda  o‘zaro yordam,  bir- 
birini tushunish, topshirilgan ishga javobgarlik holati  vujudga keladi.
Maktabgacha tarbiya muassasalarida ota-onalar va boshqa oila a’zolari 
uchun o ‘tkaziladigan kechalar mavzuli xarakterga ega bo‘lib.  «Musiqa va 
hayot»,  «Bola hayotida kitob»,  «Bola va tabiat»  kabi  mavzulami tanlash 
mumkin.  Hamkorlikning  bu  shaklining  o'ziga  xosligi  shundaki,  unda 
qisqacha axborotdan so‘ng yig‘ilganlarga bolalarning, maktabgacha ta’lim 
muassasasi  xodimlarining,  ota-onalaming  badiiy  chiqishiarini  ko‘rish 
tavsiya  qilinadi.  Masalan,  musiqiy  rahbarning  chiqishidan  so‘ng  bolalar 
o ‘zlari  o‘rgangan  ashula,  o‘yinlarni  bajarishadi,  sahnalar  ko‘rsatishadi 
yoki biror ertak sahnalashtiriladi.
Bunday  kechalar  uchun  «Bolani  qanday  sevish  kerak?»,  «Bolalar 
tarbiyasida otaning roli»,  «Biz o ‘z bolalarimizni bilamizmi?»,  «Savol  va 
javoblar kechasi» va hokazo mavzularni tanlash mumkin.
Ota-onalarning  bolalar  yozuvchilari,  shoirlari,  bastakorlari  bilan 
uchrashuvlari  foydalidir.  Oila  bilan  ishlashning  og‘zaki jurnal.  yumaloq 
stol atrofida uchrashuv kabi shakllari yaxshi natija beradi, bunda pedagog, 
shifokor,  huquqshunos  va hokazolar  ishtirok  etadilar.  Bolalar tarbiyasida 
zarur  bo‘lgan  amaliy  ko‘nikmalarni  o‘zlashtirishda  ota-onalarga yordam 
berish  maqsadida  ular  uchun  qisqa  muddatli  to‘garaklar  tashkil  etilib,
274

---

undagi  mashg‘ulotlarda  bolalar  kiyimini  bichish  va  tikishni,  to‘qisbni, 
turli  xil  ovqatlar  tayyorlashni  o ‘rganishadi.  Ular  bilan  bolalar  ashulalari 
o‘rganiladi, yasama o‘yinchoqlar tayyorlash san’ati o'rgatiladi va hokazo.
Ota-onalar  bilan  o‘tkaziladigan  savol  va  javob  kechalari,  ochiq 
eshiklar  kunlari  diqqatga  sazovordir.  Ota-onalarni  tanlov  xarakteridagi 
tashkiliy-pedagogik  ishlarga  jalb  qilish,  masalan,  yumshoq  o‘yinchoq 
tayyorlash, suv va qum bilan o ‘ynash uchun o‘yinchoqlar yasash, syujetli- 
rolli o'yinlar,  maydonchalarni  ko‘kalamzorlashtirish uchun jihozlar  tay­
yorlash  muhim tadbirlardir.
Bunday  tanlovlar  yillik  rejada  o ‘z  ifodasini  topgan  bo‘lishi  kerak. 
Tanlov  shartlarini  umumiy  ota-onalar  majlisida  muhokama  qilish  va 
m a’qullatib olish kerak.
Faol  ishtirokchi ota-onalarga tashakkurnoma e’lon qilib,  ish joylariga 
m a’lum  qilish kerak, bundan ular m a’naviy  qoniqish oladilar.
Bunday  ishlami  o ‘tkazishda katta yoshdagilarni  ham  yoddan  chiqar- 
maslik  kerak.  Buvi  va  buvalarning  amaliy  maslahatlari,  ularning  boy 
hayotiy  tajribalari  yosh  ota-onalar  uchun  ham,  tarbiyachilar uchun  ham 
qimmatlidir.