Sh. Sodiqova

Didaktikaningasosiy 
° 
. 
...
. 
lim, ta  lim jarayoni, ta  am tam oyillari,ta  lim
a  e£o n ' a a n  
uslublari, ta’lim shakllari, ta ’lim vositalari, 
bilim, ko‘nikma, malaka, o‘qitish, o‘qishkiradi. 
Ta ’lim
 -tevarak-atrofdagi 
olamni bilishning maxsus tashkil etilgan va tarbiyachi rahbarlik qiladigan 
alohida  turi. 
Ta'lim jarayoni
 -   tarbiyachi  bilan  bolalarning  birgalikdagi 
faoliyati  boTib,  ikki  tomonlama  xarakterga  egadir. 
Ta'lim  tamoyillari -
 
ta’lim  uslubikasi  va  tashkil  etilishi  mazmuniga  qo‘yiladigan  talablarni 
aniqlaydigan eng muhim qoidalar. 
Ta 'lim uslublari
 -  pedagog bilan ta ’lim 
oluvchining  o ‘quv vazifalarini hal  etishga qaratilgan,  o ‘zaro  bogTangan 
faoliyati yo‘llari  va usullari. 
Ta’lim  vositalari —
 mashg‘ulot jarayonining 
tashkil etilishi va o‘tib borishini ta ’minlaydigan xilma-xil o‘quv jihozlari, 
o ‘quv  qoTlanmalari  va  boshqalar. 
Bilim  -
  bu  ta’lim  oluvchilar  ongida 
muayyan  tartibda  mustahkamlangan,  ularning  shaxsiy  mulkini  tashkil 
etadigan va bundan ular zaruratga ko‘ra foydalana  oladigan  faktlar,  m a'- 
lumotlar, ilmiy nazariyalar, qonunlar, tushunchalardir. 
Ко ‘nikma -
 bu o ‘z- 
lashtirib olingan bilimlar asosida amalga oshiriladigan va amaliy jihatdan 
maqsadga  muvofiq  harakatlarga  tayyorlikda  ifodalangan  ongli  faoliyat. 
Malaka
 -  avtomatlashgan,  o‘rganib qolingan, muayyan usul  bilan bexato 
bajariladigan  harakatdir. 
O'qitish
  -  ta’lim  oluvchilami  bilim,  ко‘nikma 
va  malakalar  bilan  qurollantirish  hamda  ularning  bilish  faoliyati  nati- 
jasida  bu  bilim,  ко‘nikma  va  malakalarni  egallab  olishga  doir  maxsus 
tashkil  etilgan va  biror maqsadga  qaratilgan  faoliyatdir. 
О ‘qish  -
  bilim, 
ko‘nikma  va  malakalarni  egallab  olishning  murakkab  jarayoni  boTib, 
ta’lim  oluvchining  intellektual,  irodaviy  va  jismoniy  kuch-g‘ayratini 
talab etadi hamda ularning rivoj lanishini rag‘batlantiradi.
194

---

О 1 qitish pedagog rahbarligida ta’lim oluvchining o‘quv materiallarini 
rejali  ravishda  bilib  olish  jarayonidir.  Bu  jarayonni  bilish  bosqichidan 
iborat  bo‘lgan  tarkibiy  qismlarga  (yoki  bo‘g ‘inlarga)  ajratish  mumkin. 
Ta’lim oluvchi  bilmaslikdan bilish,  uddasidan chiqa olmaslikdan uddalay 
olish, malakalar hosil qilish yo‘lidan borib, bu bosqichlardan o ‘tishi kerak.
0 ‘qitish jarayoni to‘rtta asosiy bo‘g‘indan tashkil topgan:
1) o'zlashtirilishi lozim bo‘lgan materialni  idrok etish;
2) uni fahmlab olish,  tushunchalaming hosil  bo‘lishi;
3) bilimlarni  mustahkamlash va takomillashtirish,  ko‘nikma va mala- 
kalaming hosil  bo‘lishi;
4) hosil  qilingan ko‘nikma va malakalarni  amalda qo‘llash.
.  . 
Har  bir  bo‘g ‘in  uchun  ta’lim  oluvchilar-