Sh. Sh. Shodmonov, U. V. G'Ofurov iqtisodiyot nazariyasi o'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan Toshkent «iqtisod-moliya»


Yalpi talab miqdorining tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga



Download 61,19 Mb.
bet175/305
Sana13.04.2022
Hajmi61,19 Mb.
#548903
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   305
Bog'liq
иктисод назарияси.FR10

Yalpi talab miqdorining tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga
bog'liqligi


iqtisodiyotning alohida sohalari sarflarining yig'indisi sifatida ifoda- lanadi, ya'ni:


Yd =C + I + G + NX,
bu yerda: Yd — yalpi talab;
C — uy xo'jaliMarining iste'mol sarflari; I — xususiy sektorning investitsiya sarflari; G — davlat xaridi; NX - sof eksport.1
Professor V.Kamaev esa yalpi talabni real .yalpi milliy mahsulot tarkibiy qismlariga boigan umumiy pul miqdori sifatida'namoyon bo'lishini hamda uni pulning miqdoriy nazariyasiga muvofiq quyidagi ko'rinishda ifodalanishini ta'kidlaydi:
. AD = MxV/P, bu yerda: AD - yalpi talab;
M — pul miqdori;
V — pulning aylanish tezligi;
P — narx darajasi1.
Bundan ko'rinadiki, V.Kamaevning fikricha, yalpi talab pulning miqdori va narx darajasiga bevosita bog'liqdir. Bu o'rinda u sotib olinadi­gan tovarlar turi, miqdori va sifatini e'tibordan chetda qoldiradi.
Biz yuqorida ta'kidlaganimizdek, boshqa sharoitlar o'zgarmay qol- ganda, narx darajasi qancha past bo'Isa, iste'molchilar (mamlakat ichidagi hamda chet eldagi) ishlab chiqarilgan tovarlar real hajmining shuncha katta hajmini va aksincha, narx darajasi qancha yuqori bo'Isa, shuncha kam qismini sotib oladi. Shunday qilib, boshqa sharoitlar o'zgarmas deb faraz qilingan taqdirda ham birgina narx darajasining oshishi ishlab chiqarishning real hajmiga bo'lgan yalpi talab hajmining keskin kama- yishiga, ya'ni ishlab chiqarilgan tovarlar massasining bir qismi sotil- may qolishiga sabab bo'ladi. Aksincha, narx darajasining pasayishi ishlab chiqarish hajmiga nisbatan yalpi talabning oshishiga, ya'ni tovarlarning yetishmasligiga olib keladi. Yalpi talabga narxdan tashqari ta'sir qiluvchi omillarning o'zgarishi ham milliy ishlab chiqarish hajmining o'zgarishiga olib keladi.
Narx darajasi va talab ta'siridagi milliy ishlab chiqarish hajmi o'rtasidagi bu teskari bogiiqlikni quyidagi chizma orqali ifodalash mumkin (15.2-chizma).
15.2-chizma

Download 61,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   305




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish