Sh. Sh. Shodmonov, U. V. G'Ofurov iqtisodiyot nazariyasi o'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan Toshkent «iqtisod-moliya»


Differensial renta I ning hosil bo'lishi



Download 61,19 Mb.
bet158/305
Sana13.04.2022
Hajmi61,19 Mb.
#548903
1   ...   154   155   156   157   158   159   160   161   ...   305
Bog'liq
иктисод назарияси.FR10

Differensial renta I ning hosil bo'lishi

Yer uchast­kasi

Ijtimoiy ishlab chiqa­rish xarajat­lari (so'm)

O'rta­cha foyda (so'm)

Ijti­moiy qiy­mat (so'm)

Yalpi mahsu­lot (tonna)

Mahsu­lotning indivi­dual qiymati (so'm)

Ijti­moiy qiy­mat— bozor narxi (so'm)

Yalpi sotil- gan mahsu­lot (so'm)

Dif­feren­sial renta I
(so'm)

A

8000

2000

10000

20

500

500

10000

-

B

8000

2000

10000

25'

400

500

12500

2500

D

8000

2000

10000

30

333

500

15000

5000

Misolimizdagi uch xil yer uchastkalaridan olingan mahsulotning ijtimoiy qiymati bir xil, ya'ni 10000 so'mni tashkil qiladi. Yalpi hosil- dorlik A uchastkasida 20 tonna, B va D uchastkalarda 25 va 30 tonnani tashkil qiladi. Har bir uchastkadan turlicha hosil olinganligi tufayli ularda yetkazilgan mahsulQtlarning individual qiymati ham turlicha bo'lib chiqadi. Ya'ni, A uchastkasida har bir mahsulot birligining qiymati 500 so'm bo'Isa, B uchastkasida 400 so'm, D uchastkasida esa 333 so'mni tashkil qiladi. Qishloq xo'jahgi mahsulotlari sifati yomon uchast- kada yetishtirilgan mahsulot narxida sotiladi (misolimizda 500 so'm). Natijada yomon yer uchastkasi (A) o'zining yakka ishlab chiqarish xarajatlarini qoplash va foyda olish imkoniga ega bo'ladi. O'rtacha (B) va yaxshi (D) yer uchastkalarida esa yomon yer uchastkasi (A)ga nisbatan 2500 va 5000 so'm miqdorda qo'shimcha daromad olinadi. Bu ohngan qo'shimcha daro- mad yerning tabiiy unumdorligi bilan bog'liq boigan differensial renta I ni tashkil qiladi.
Differensial renta II xo'jaliklarni intensiv rivojlantirish, yerning hosildorligini oshirish uchun qo'shimcha xarajatlar sarf qilish bilan, ya'ni qishloq xo'jaligida kimyoviy o'g'itlarni qo'llash, yerlarning melio- rativ holatini yaxshilash, qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalash va elek- trlashtirish darajasi bilan bogiiq holda vujudga keladi.
Bu holni biz 13.3-jadvalda shartli misol bilan ifoda etishimiz mumkin.


13.3-jadval

Download 61,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   154   155   156   157   158   159   160   161   ...   305




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish