Sh. R. Xolmoʻminov mehnat bozori iqtisodiyoti

Aniq sotsiologik tadqiqot obyektlarining asosiy mezonlari 
boʻlib, mehnat resurslarining bandlik koeffitsiyentlari va 
mintaqalar hamda xoʻjaliklarda bir ishlovchiga toʻg‘ri keladigan 
ekin maydoni va chorva mollari xizmat qiladi
. Shunday obyektlar 
tanlanadiki, qaysiki u yerda yuqoridagi asosiy mezonlarning miqdori 
mintaqa oʻrtacha yillik koʻrsatkichidan eng yuqori va eng past. 
Aniq sotsiologik tadqiqotning ikkinchi anketasi uchun obyektlar 
tanlashda mintaqalar va yashash joylarida ishsizlik darajasi asosiy 
mezon boʻlib xizmat qiladi va hisoblash yuqorida qayd etilgan tamoyil 
boʻyicha olib boriladi. Obyektlarni tanlashda ularning reprezentativligi 
hisobga olinadi. 
Tadqiqotning 
oltinchi 
bosqichi
vazifasi 
– aniqlangan 
obyektlardan respondentlarni tanlash. Birinchi sotsiologik soʻrov 
boʻyicha respondentlar jinsi, yoshi, ma’lumoti, ixtisosligi va ish stajiga 
koʻra mehnatdagi ishtiroki (bandlik) koeffitsiyentlari asosida tanlanadi. 
Respondentlar tarkibiga mehnatga layoqatli koʻp bolali ayollar, 
pensionerlar, nogironlar va kunduzgi boʻlim talabalari va oʻquvchilar 
ham kirishi lozim. 
Ikkinchi anketa boʻyicha respondentlar tanlashda ishsizlik darajasi 
asosiy mezon boʻlib xizmat qiladi. 

---

125 
Aniq 
sotsiologik 
tadqiqotlarning 
yettinchi 
bosqichida
sotsiologlar, iqsodchilar, dasturchilar va boshqa xodimlar tanlanadi. 
Holbuki, ularga hosil qilinadigan sotsiologik axborotlarning 
ishonchli-lik darajasi koʻp jihatdan bog‘liq. Shuning uchun 
sotsiologik tadqiqot oʻtkazadigan shaxslar yuqori ma’lumotli va 
madaniyatli, vijdonli va yaxshi muomalali boʻlishi lozim. Tanlangan 
xodimlar bir hafta davomida oʻqitilib, tadqiqot oʻtkazish metodik 
yoʻriqnomalari va dasturlari bilan tanishtiriladi.