Ш. Пўлатов Низомий номидаги тдпу ҳузуридаги халқ таълими ходимларини қайта тайѐрлаш ва уларнинг малакасини ошириш ҳудудий маркази ―Педагогика, психология ва таълим технологияси‖ кафедраси доценти, п ф. н. Тақризчилар

6. Мактаб ички назоратига олинган ҳамда ички ишлар 
профилактик ҳисобида турувчи ўқувчилар билан ишлаш: 
1. Ушбу тоифадаги ўқувчиларга масъуллар бириктириш (ММИБДЎ, 
психолог, бош етакчиси, энг фаол ўқувчи (синфдоши), тўгарак раҳбарлари, 
маҳалланинг диний масалалар бўйича маслаҳатчиси, профилактика 
инспектори). 
2. Намунавий кун тартиби асосида иш юритиш ва назорат қилиш. 
3. Ўқиш жараѐнида мавжуд бўшлиқларни тўлдириш бўйича ҳар кунлик 
уй вазифаларини бажарилишида кўмаклашиш. 
4. Ҳуқуқ-тартибот ходимлари иштирокида якка тартибда суҳбатлар 
ўтказиш. 
5. Бўш вақтларини мазмунли ташкил этиш юзасидан мактаб қошидаги 
фан, спорт ва қизиқишлар бўйича ҳамда мактабдан ташқари таълим 
муассасалари тўгаракларига жалб этиш.
6. Мактабдаги жамоа ишларига, маънавий-маърифий тадбирлар ва 
маданият масканларига жалб этиш. 

---

121 
7. Ота-оналар, маҳалла ва таълим муассасаси ҳамкорлигида назоратни 
кучайтириш, ўзаро ахборот алмашиш. 
8. Амалга оширилган ишлар бўйича ҳар ойда Жамоат кенгаши раисига 
ахборот бериб бориш.
Вояга етмаган ўқувчи қизлар ўртасида эрта туғруқ ҳолатларининг
олдини олиш профилактикаси 
Вояга етмаган ўқувчи қизлар ўртасида шахсий гигиеник қоидаларни 
тўғри шакллантириш, тиббий маданиятни ошириш, айниқса қизларнинг 
ўзаро муносабатларидан унумли фойдаланган ҳолда, улар ўртасида балоғатга 
етмасдан турмуш қуришнинг олдини олиш, никоҳ ѐшидаги қизлар ўртасида 
оила муқаддаслиги, турли муносабатлар, ҳомиладорликка оид жараѐнлар 
ҳақида кенг тушунча беришга қаратилган профилактик тадбирлар босқичма-
босқич қуйидаги тартибда амалга оширилиши мақсадга мувофиқдир. 
Хусусан: 
1. Профилактик тарғибот ишлар 
Ҳар янги ўқув йили давомида ҳудудий оилавий поликлиникалар билан 
ҳамкорликда режа асосида (сентябрь-ноябрь, апрель-май ойлари) 7-9 ва 10-
11- синфлар ўқувчи қизлари тиббий (УЗИ) кўригидан ўтказиш ва 
аниқланган касалликлар бўйича тизимли профилактик-соғломлаштириш 
ишларини амалга ошириш. 
Хавф гуруҳига кирувчи ўқувчи қизларнинг давоматини назорат қилиш, 
хулқида салбий ҳолатлар аниқланган ҳолда, такроран тиббий (УЗИ)
кўрикдан ўтказиш. 
Шунингдек, уларга синф раҳбари, психолог, тиббий ходим 
бириктириш ва якка тартибда тушунтириш ишлари олиб бориш. 
Таълим муассасаларида ўқувчи қизларни мактаб ѐшидан оилавий 
ҳаѐтга тайѐрлаш, улар ўртасида репродуктив саломатлик ва соғлом турмуш 
тарзини тарғиб қилиш, эрта турмуш қуриш ҳамда балоғатга етмасдан 
фарзандли бўлишнинг олдини олиш, миллий менталитетимизга ѐт зарарли 
таъсирларга қарши туришга қодир ѐшларни тарбиялашга қаратилган соҳа 
мутахассислари ва намунали оилалар иштирокида кенг кўламли ахборот-
тарғибот ишлари, давра сухбатлари ва учрашувлар ташкил этиш. 
Ўқувчи қизлар ўртасида мактабнинг ички тартиби ва одоб-ахлоқ 
қоидаларини тарғиб қилиш ва назоратга олиш. 
―Одам саломатлиги‖ ва ―Соғлом авлод асослари‖ фанини соҳа 
мутахассислри томонидан ўқитилишини ташкил этиш. 
―Ораста қизлар‖ тўгараги фаолиятини кучайтириш. 
―Саломатлик бурчаклари‖ни доимий равишда янгилаб боришни 
таъминлагш.