Sh o sr a n o r m a t o V a j a h o n a d a b iy o t I

edi.  Ayniqsa  hukmronligining oxirgi  bosqichiga  kelib  qo“l  ostidagilarga 

nisbatan  shafqatsizligi  va  ularning  taqdiriga  befarqligi  kuchaydi.  U 

badavlat  kiborlaiga  xo‘jalikning  muhim  sohalarini  boshqarishni  berar, 

evaziga  esa  ulardan  mo‘may  haq olar,  endi  parlamentga  emas,  maxfiy 

politsiya va kengashga tayanar edi. Oqibatda hur fikrlilik uchun ta’qiblar, 

o'ziga  yoqmagan  kishilami  qatl  etishlar boshlandi.

Shekspir  ijodida  davr  shafqatsizliklari  aks  etmay  qolmadi.  Uning 

tragediyalarida  bu  yaqqol  namoyon  bo‘ladi.  Siyosiy  o'zgarishlar 

Shekspir taqdirida  ham  iz qoldirdi.  Samimiy,  ochiq  ko‘ngil  Shekspir- 

ning  do'stlari  ko‘p  edi,  lekin  dushmanlari  ham  yo‘q  emas  edi. 

Ko'pchilik  universitet  ta’limini  olgan  dramaturglar  ichida  uni  ko'ra