Sh. M. Narziyev sh. X. Kiikbonov

Boshqa kechiktirib bo'lmaydigan ishlarga
k o m m u n al-en erg etik va 
tex n o m an tiq iy tizim larni ta 'm irla s h va tiklash ishlari kiradi. Ishdan ch iq q an issiqlik 
ta m in o ti tashqi m anbadan zu lfin v a zu lfak lar y o p ilib ajratiladi. G az t a ’m inotidagi 
h alo k atlar b in n c h i n a v b a td a ta 'm irla n a d i B u n d a b arch a ish lar g azn iq o b y o rd am id a 
b ajariladi
J .8. Y ash a sh jo y la ri, o b y ek tla r v a o d a m la rg a m axsu s h a m d a sa n ita r ishlov
b erish ish larin i tash k il etish
F av q u lo d d a v aziy a tlar o q ib atlarm i b a rta ra f etish g a q aratilg an tad b irlar ichida 
aso siy lard an biri y ash ash jo y la ri, o b y e k tla r v a texnik v o sita la rg a m ax su s ish lo v berish 
hisoblanadi. M ax su s ish lo v berish qu y id ag i tu rla rg a b o 'lin a d i: dezaktivatsiya; 
degazatsiya; dezinfeksiya, d ezin sek siy a d em u rk u n z a tsiy a
D eza k tiv a tsiy a
- In so n lam i rad io ak tiv n u rlam sh lard an h im o y alash m aq sad id a 
zararlan g an y u zala m i rad io ak tiv m o d d alard an tozalash. Y U zan in g turi va x arak terig a 
b o g 'liq h o ld a d ezak tiv atsiy an in g m exanik yoki fizik -k im y o v iy usullari q o 'lla n ila d i 
D e zak tiv atsiy a sam arad o rlig i 
Kd -
k o effitsiy en t orqali bah o lan ad i D ezak tiv atsiy a 
k oeffitsiy en ti 
(Kd
) deb, d ezak tiv atsiy ag ach a b o 'lg a n yuzad ag i rad io ak tiv lik faolligi 
yoki quvvati d o zasin in g d ezak tiv atsiy a o 'tk a z ilg a n d a n keyingi m iq d o rig a aytiladi
D ezak tiv atsiy an in g m ex an ik usuli turli xil tu p ro q la rd a tu rlic h a am alg a 
o sh irilad i, ju m lad an : supurib to zalash
(Kd 15).
tu p ro q n i kesish 
(Ka 25).
shudgorlash 
(Kd^ 7),
tup ro q ustini y o p ish
(Kd 20).
B eton, y o g 'o c h uchun v ak u u m lash va q in b
tashlash usullari q o 'lla n ila d i.
F izik-kim yoviy usul n isb atan sam arali va k o 'p ish latilad ig an usul hisoblanib, 
u n g a q u y id ag ilar kiradi:
b osim o stid a su v sachratib y u v ish
(Kd - 17-67).
d ev o rlar va idishlam i 
to zalash d a foydalaniladi.
b u g ' bilan y u v ish - issiq q a b ardoshli y u z a la r uchun. 
(Kj -10).
b u g ' bosim i -
0,15 M P a (1,5 atm )
gid ro ab raziv usul (suv + ab raziv + karbid bor, qum ), b o sim R = 7M Pa 
ish q o r yo k i k islota eritm asi bilan sh etk a y o rd a m id a to zalab , keyin suv bilan
164

---

- 
y u v is h
(Kj 50).
m u rak k ab shakldagi jih o z la r uchun q o 'lla n ila d i 
p o lim e r q o p lam a (p ly o n k a) bilan qoplash
D e g azatsiy a - in so n larn m g zaharlanishini oldini olish m aq sad id a hudud, 
iqtisodiy o b y ek tlar, texnik v o sita la r y u z a sig a o tirib qolgan zaharlovchi kim yoviy 
m o d d alar (Z K M ) yoki zah arlo v ch i m oddalar (Z M )ni to zalash v a neytrallash. 
G azsim on h o latd ag i xavfli kim y o v iy zaharli m oddalam i (xlor, am m iak, v o d o ro d
sulfid, fo sg en ) n ey trallash u chun u la m in g harakatlanish y o 'lid a suvli pard alar hosil 
qilinadi