Sh. Djumanov, S. Sayfiddinov

58-rasm. Bir shpindelli vertikal va ikki shpindelli gorizontal 

parmalash dastgohlarining kinematik sxemasi:

1 - 

shpindel, 

2 - 

tasmali uzatma, 

3 - 

elektr dvigatel, 

 

4 - 

zagotovkani qiskich, 

5 - 

suriladigan karetka, 

 

---

74

6 - surish qurilmasi, 7 - 

shpindelni ilgarilanma-qaytma harakatga 

keltiruvchi dastak, 8 - 

shpindelni ilgarilanma-qaytma harakatga 

ketiruvchi qurilma, 9 - 

shpindel harakatlanuvchi support.

Teshiklarni tolalarga ko‘ndalang parmalash uchun markazi 

va keskichi bo‘lgan, diametri 

4-32, 

uzunligi 

80-200 

mm li spiral- 

simon yog‘och qirquvchi parmalar ishlatiladi. Teshiklarni tolalar 

bo‘ylab parmalash uchun konussimon charxlangan spiralsimon 

uzun hamda kalta seriyadagi parmalardan foydalaniladi. Kalta 

seriyadagi parmalarning diametri 

2-12, 

uzunligi 

25—145 mm, 

uzun seriyadagilariniki esa mos ravishda 

5—20 hamda 130—

210 mm bo‘ladi.

Ketingi uchi silindrsimon, qattiq qotishmadan tayyorlangan 

plastinalar bilan ta‘minlangan, diametri 

10—30 mm, kalta se- 

riyasining uzunligi 

140-275 

mm, me‘yoridagi seriyasining uzun- 

ligi 

168—324 

mm bo‘lgan spiralsimon parmalar ham ishlatiladi.

Yog‘ochdan tiqinlar arralab olish va ular bilan «ko‘zlar» 

o‘rnini berkitish uchun turtib chiqaradigan moslamasi bo‘lgan 

silindrsimon arrachalardan foydalaniladi.

Ishni boshlashdan oldin parmalash dastgohlari ishga sozla- 

nadi. Patronga zarur diametrli parma tiqilib, kerakli balandlikda 

o‘rnatiladi, shunda parma detalga teshik ochiladigan joyga 

yaqinlashadigan bo‘ladi.

Teshiklarni reja chiziq, tirgak, andaza yoki konduktor bo‘yi- 

cha parmalash mumkin. Reja chiziq bo‘yicha teshiklarni parma- 

lashda avval detalda parmalanadigan teshik markazi belgilab 

olinadi. Shundan keyin detal stolga qo‘yilib, parma o‘qi aniq reja 

nuqta qarshisida turganligi tekshiriladi, parma mahkam- lanadi 

va sinov tariqasida parmalab ko‘riladi.