«Servis va turizm» fakulteti «Xalqaro turizm va turizm servisi» kafedrasi

To‘rtinchidan, maxsus xizmatlar turistlarni himoya qilishning yangi normalari va qoidalarini ishlab chiqishi uchun ularga sodir bo‘lgan barcha favqulodda hodisalar to‘g‘risida ma’lumot berish lozim.

Mehmonxona xodimlari o‘z faoliyatida hamisha ziyrak va hushyor bo‘lishlari kerak. Favqulodda hodisa sodir bo‘lgan dastlabki daqiqalarda zudlik bilan tegishli choralar ko‘rish muhimdir. Tibbiy yordam chaqirishdan tashqari, xodim shikastlangan mijozga g‘amxo‘rlik bilan munosabatda bo‘lishi lozim.

Hushyor va ziyrak xodim muassasa hududida paydo bo‘lgan begona odamlarni yoki o‘zini shubhali tutayotgan shaxslarni darrov payqaydi. Bunday xodimlar mijozlar unutib qoldirgan qimmatbaho buyumlarni darhol ilg‘aydilar, ularga buyumlarni saqlash uchun seyflardan foydalanishni taklif qiladilar, umuman, mijozlarga tegishli buyumlarning asralishi haqida qayg‘uradilar, bundan mijozlar ham, mehmonxona menejerlari ham naf ko‘radilar.

0‘g‘irliklar - yirik mehmonxonalarning asosiy muammosi. Mijozlar ixtiyoriga berilgan har xil buyumlar, masalan, pichoq - sanchqilar, idish-tovoqlar, sochiq va choyshablar, hatto televizorlar yo‘qoladi. Ayrim mijozlar o‘ziga to‘qligiga qaramay o‘g‘irlikdan o‘zlarini tiya olmaydilar. Bu nuqtai nazardan Sidneydagi xos restoranlarning biridan kumush pichoq, qoshiq va vilkalarni o‘g‘irlagan ayol voqeasi diqqatga sazovor. Ayol mazkur buyumlarni sumkasiga solayotganini ko‘rib qolgan ofitsiantlar bu haqda restoran menejeriga xabar berganlar va undan nima qilishni so‘raganlar. Menejer restoran egasiga hisob taqdim etgan va buyumlar qaytarilgan holda hisobdagi summa kamaytirilishini ko‘rsatgan. Restoran egasi hisob bo‘yicha haq to‘lashni ma’qul ko‘rgan va ofitsiantlarga hushyorligi va ehtiyotkorligi uchun tashakkur bildirgan.

Eshiklarni ochuvchi va yopuvchi sistemalar hozirda tobora murakkablashib bormoqda. Ko‘pgina mijozlar va xodimlar xonalarga kirish uchun kredit kartochkalariga o‘xshaydigan kalitlardan foydalanadilar. Har safar mijozlar mehmonxonani tark etganida ular yashagan nomerlarning shaxsiy kodlari o‘zgartiriladi, shu bois bunday kalitlar mijozlarning shaxsiy mol-mulkini ishonchli himoya qiladi. Tabiiyki, bunday kalitlarni saqlashda juda ehtiyot bo‘lish kerak.

Mehmonxona xodimlari nomer kalitini so‘ragan har bir notanish kishining shaxsini sinchiklab tekshirishlari shart. “Qirq beshinchi nomerning kalitini olsam bo‘ladimi?” degan savolga “Iltimos, ism-sharifingizni ayting”, deb javob berish kerak.

Mehmonxona xodimlari mijozlarning ism-sharifini begona shaxslarga oshkor etmasligi yoki ular to‘xtagan nomer haqida gapirmasligi lozim. Xavf- xatarlar aniqlanganida, ayniqsa, favqulodda holatlar sodir bo‘lganida quyidagi chora-tadbirlarni ko‘rish zarur.