“Сервис” илмий-амалий журнал 020 йил 4-сон сервис

“Сервис” илмий-амалий журнал 
 
2020 йил 4-сон 
108 
ўтилган [3] . 
З.Т.Абдулхакимов томонидан эса ―...рекреация – бу табиий муҳитда инсон ўзининг
иш қобилиятини қайта тиклай олиши ва дам олиши мумкин бўлган жойлар 
(табиатнинг манзарали жойлари, баланд тоғ ва тоғ олди ҳудудлари, сув ҳавзалари
бўйлари, сойлар, шаршаралар, табиий ѐдгорликлар ва қўриқхоналар, даволаниш ва
дам олишга мўлжалланган санаторий, туристик базалар, тарихий ѐдгорликлар,
музейлар, турли кўргазмалар, театрлар, турли маданий кечалар ва тадбирлар)ни ўз
ичига олувчи ижтимоий-иқтисодий жараѐндир», – деб таъкидлаган [4]. Чунки
рекреация – нафақат меҳнат қобилиятини қайта тиклаш, балки руҳий дам олиш, 
жисмоний ва руҳий қувват олишни ҳам ўз ичига олади. 
Бизнинг фикримизча, рекреацияни инсонлар дам олиш объектларида ўз соғлиғини ва 
меҳнатга қобилиятини қайта тиклаши, сайѐҳлик йўли билан табиатнинг турли 
масканларига бориши, архитектура ва тарихий ѐдгорликларни бориб кўриши маъносида 
тушуниш мақсадга мувофиқдир. Рекреация ўз ичида бир қанча соҳалардан иборат бўлиб, 
уларга курорт-санаторий ва шу каби бошқа объектларда соғлиқни тиклаш, сайѐҳлик йўли 
билан табиатнинг гўзал гўшаларига (дарѐ, кўл, ўрмон, тоғ, ғор, шаршара ва б.) бориш, 
спорт билан шуғулланиш ҳамда ноѐб тарихий ва архитектура ѐдгорликлари билан 
танишиш кабилар киради [5,6]. 
Юқоридагилардан 
кўринадики, 
туристик-рекреация 
фаолиятини 
бошқариш 
жараѐнлари хорижий ва мамлакатимиз олимларининг тадқиқотларида етарли даражада ўз 
аксини топмаган. Юқоридагиларни эътиборга олган ҳолда тадқиқотда назарий тадқиқ 
асосида хизматларнинг ривожланиш ҳолатини баҳоловчи қўшимча индикаторлар ва 
уларни аниқлаш усуллари бўйича тавсиялар ишлаб чиқилди. 
Тадқиқот методологияси. Тадқиқотда туристик-рекреация фаолиятини бошқаришда 
хизматларнинг ривожланиш ҳолатини баҳоловчи қўшимча индикаторлар ва уларни 
аниқлаш усуллари монографик тадқиқот асосида назарий жиҳатдан кенг ўрганиб
чиқилди. Расмий статистик маълумотлари асосида Eviews10 таҳлил дастуридан 
фойдаланган ҳолда, асосий кўрсаткич ҳисобланган рекреация хизматлари ҳажми ва унга 
таъсир этувчи кўрсаткичларнинг эконометрик модели аниқланди, асосий параметрнинг 
ўзгариш тенденциялари баҳоланди ҳамда қисқа муддатли давр учун прогноз 
кўрсаткичлари аниқланди. 
Тадқиқотни амалга ошириш жараѐнида тадқиқот методологияси сифатида илмий
абстракция, корреляцион-регрессион таҳлил, таҳлил ва синтез усулларидан фойдаланилди.