“Сервис” илмий-амалий журнал 020 йил 4-сон сервис

Хулоса ва таклифлар. Хулоса қилиб айтганда, савдо соҳаси ижтимоий 
ҳаѐтимизнинг ажралмас қисми бўлиб, иқтисодий самарадорликни ошириш билан бирга 
аҳолининг ҳаѐт даражаси ва сифатини оширишга хизмат қилади. Аҳолига қулайлик 
яратиш учун улар манфаатларидан келиб чиқиб чакана савдо корхоналарини бир текисда 
жойлаштириш, уларни товар сотиб олиш билан боғлиқ вақтини тежаш мақсадида интер 
актив маркетинг усуллардан, яъни интернет савдо, каталоглар орқали савдо, 
телемаркетингдан фойдаланилса мақсадга мувофиқ бўлар эди. Зеро, харидорларнинг харид 
учун сарфланадиган вақти тежалади ва бу вақт маданий ҳордиқ чиқаришга, китоб мутолаа 
қилишга, фарзанд тарбиясига сарфланиши мумкин.
Инновацион иқтисодиѐт шароитида аҳолига савдо хизматлари кўрсатишни 
такомиллаштириш бўйича қуйидаги таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқдик: 
1. Сервис ва кафолат хизматлари кўрсатиш улгуржи ва чакана савдо корхоналари 
маркетинг фаолиятининг узвий ва ажралмас элементлари ҳисобланади. Савдо хизматла-
рини ривожлантириш нафақат иқтисодий, балки ижтимоий масала ҳам ҳисобланади. 
Чунки ижтимоий такрор ишлаб чиқаришни ошириш ва цикллигини таъминлаш, харидор-

---

“Сервис” илмий-амалий журнал 
 
2020 йил 4-сон 
76 
лар эҳтиѐжини юқори даражада қондириш мамлакат иқтисодиѐтининг барқарор ривож-
ланиши ва аҳоли фаровонлиги ошишига хизмат қилади. Бунда улгуржи савдода харидор-
ларга хизмат кўрсатиш ва сотиш тизимининг бир қисми сифатида сервис стратегиясини 
такомиллаштиришда харидорларга сотувдан олдин ва кейин кўрсатиладиган сервис 
хизматлар, логистик сервис сифатини оширишга эътиборни қаратиш лозим.
2. Савдо корхоналари бизнесининг муваффақияти кўп жиҳатдан харидорларга 
хизмат кўрсатиш даражаси билан боғлиқдир. Харидорларга хизмат кўрсатиш даражаси, ўз 
навбатида, қуйидагиларга боғлиқдир: харидорлар эҳтиѐжларини тўғри аниқлаш; ишлаб 
чиқилаѐтган стандартлар ва режалаштирилаѐтган кўрсаткичлар аниқланган эҳтиѐжларга 
мувофиқлиги; стратегик ва операцион даражадаги хизмат кўрсатиш жараѐнларида юзага 
келадиган муаммолар ва уларнинг ечими; улгуржи ва чакана савдода харидор харид 
қилган маҳсулотга кўрсатиладиган хизматларнинг ташкил этилиши; харидорларга 
кўрсатиладиган хизматлар дифференциацияси. 
3. Чакана савдо маркетинг фаолиятида харидорларга сотувдан кейинги сервис 
хизмат 
кўрсатиш 
стратегияси 
бозорда 
таклиф 
қилинадиган 
товарнинг 
рақобатбардошлигини ошириш, товарларнинг бутун эксплуатация даврида хизмат 
кўрсатиш тизимини йўлга қўйишга қаратилган. Чакана савдо маркетинг фаолияти 
доирасида сотувдан кейинги сервис хизмат кўрсатиш соҳасида дифференциация ва 
интеграция стратегияларини ишлаб чиқиш мақсадга мувофиқдир.