“Сервис” илмий-амалий журнал 020 йил 4-сон сервис

 
Ш.С.Олтаев – СамИСИ катта ўқитувчиси 
 
МАМЛАКАТИМИЗДА КАМБАҒАЛЛИККА ҚАРШИ КУРАШИШДАГИ УСТУВОР 
ЙЎНАЛИШЛАР 
 
Аннотация. Мазкур маколада башарият олдидаги энг катта муаммолардан бири бўлган 
камбағалликка қарши курашишнинг ўзига хос жиҳатлари ва дунѐ мамлакатлари тажрибасидан 
келиб чиққан ҳолда, мамлакатимизда камбағалликни камайтириш борасида амалга оширилиши 
лозим бўлган устувор вазифалар таҳлил қилинган. 
Калит сўзлар: барқарор ривожланиш, камбағаллик, қашшоклик, яшаш минимуми, истеъмол 
саватчаси, аҳоли даромадлари, Джини коэффициенти, Лоренц эгри чизиғи, инсон капитали, 
камбағаллик тузоғи. 
 
Кириш. Бугунги кунда жаҳон иқтисодиѐти турли молиявий-иқтисодий, ижтимоий-
сиѐсий инқирозларнинг кучайиши, мамлакатлар ўртасида турли савдо урушларининг авж 
олиши натижасида дунѐ мамлакатлари ўртасидаги ижтимоий-иқтисодий алоқаларнинг 
чекланиши каби жараѐнлар билан тавсифланади. Бунинг натижасида эса, дунѐнинг 
кўпгина мамлакатларида ЯИМ ўсишининг секинлашуви, реал даромадларнинг пасайиши, 
ижтимоий табақаланишнинг чуқурлашуви ва қашшокликнинг ортиши кузатилмоқда. 
Мамлакатимиз раҳбарининг 2020 йил 24 январда Олий Мажлисга йўллаган 
Мурожаатномасида ҳам алоҳида тўхталиб ўтилди ва мамлакатимизда камбағалликда кун 
кечирувчилар сони мамлакат аҳолисининг умумий сонига нисбатан 12-15 фоизни ташкил 
этаѐтганлиги биринчи маротаба расман эълон қилинди [1]. 
Мавзуга оид адабиѐтларнинг таҳлили. Инсоннинг озиқ-овқат, кийим-кечак ва уй-
жойга бўлган бирламчи физиологик эҳтиѐжларини тўлиқ ѐки қисман қондира олмаслик 
ҳолати мутлақ камбағаллик тушунчасини ифода этади. Камбағаллик даражасининг 

---

“Сервис” илмий-амалий журнал 
 
2020 йил 4-сон 
61 
миқдорий ҳисоб-китоблари тўғрисида дастлаб, инглиз олимлари Чарлз Бут ва Сиб 
Раунтрилар фикр юритишган ва улар томонидан "камбағаллик чегараси" тушунчаси илмий 
муомалага киритилган[2]. 
Камбағаллик муаммоси азалдан дунѐ иқтисодчи олимларини қизиқтириб келган. 
Жамиятда камбағаллик муаммосини ҳал қилиш, ўзига хос феномен ҳисобланувчи 
камбағалликнинг вужудга келиш сабабларини А.Смит, Д. Рикардо, Т. Мальтус, А.Сен, 
Л.Эрхард каби олимлар атрофлича ўрганишган. Мамлакатимиз иқтисодчи олимларидан 
Пардаев М.Қ.,Абулқасимов Ҳ.П., Вахобов А.В., Абдурахмонов Қ.Х., Ахмедов Ф., Ахмедов 
У.Қ., Бадалов Дж.Ш., Беркинов Б.Б., Джураев Т.Т., Салимов Б.Т., Цой В., Хасанов Р.Р.лар 
ўз илмий-тадқиқот ишларида камбағаллик муаммосига алоҳида урғу беришган.