Sertifikatlastiriw tiykarlari

2.2. Ózbekstan Respublikası sertifikatlastırıw milliy sistemasınıń shólkemlestirilgen strukturası

Búgingi kúnde óz ǵárezsizligi jolında bazar ekonomikasına tiykarlanǵan demokratiyalıq mámleket qurılısı tárepke alǵa qádem tastap baratırǵan, ǵárezsiz Ózbekstan Respublikasında standartlastırıw, metrologiya hám sertifikatlastırıw tarawlarında zárúrli hám salmaqlı jumıslar ámelge asırılıp atır.

Ózbekstan Respublikası aymaǵında islep shıǵılǵan normativ hújjetlerge qaray muwapıqlıqtı sertifikatlastırıwdıń tiykarǵı maqseti tómendegiler:

- ónim, process hám xızmetlerde puqaralardıń turmısı hám den-sawlıǵı qawipsizligin támiyinlew, sırtqı ortalıqtı asıraw, buyım, tovar birdeyligi hám óz-ara almasıwshanlıǵı máseleleri hám de qarıydarlardı qorǵaw ;

- xalıq aralıq sawdada texnikalıq tosqınlıqlardı jónge salıw , tovar (buyım, process hám xızmet) lardı básekige shıdamlılıq qábiletin asırıw.

Sertifikatlastırıwdı ótkeriw hám shólkemlestiriw ushın “Ózbekstan ilimiy-sınaw hám sapa qadaǵalaw orayı” mámleket kárxanası (“UzTest” DK) nıń shólkemlestirilgen strukturası nızamlı ornatılǵan bolıp, oǵan tómendegiler kiredi:

- Ózbekstan Respublikası sertifikatlastırıw boyınsha milliy mekeme (“O'zstandart” agentligi);

- bir túrdegi ónim hám xızmetlerdi sertifikatlastırıw boyınsha akkreditlengen keńseler hám sapa sistemasın hám islep shıǵarıwdı sertifikatlastırıw, sonıń menen birge, aymaqlıq sınaw hám sertifikatlastırıw orayları qasında ashılǵan keńseler;

- akkreditlengen sınaw laboratoriya,orayları;

- “Standartlastırıw, sertifikatlastırıw hám texnikalıq tárepten tártipke salıw ilimiy-izertlew institutı” mámleket shólkemi (Standartlar institutı );

- bir túrdegi ónimlerdi sertifikatlastırıw boyınsha stilistik oraylar ;

- qadaǵalaw keńseleri.

Ózbekstan Respublikası Sertifikatlastırıw milliy sistemasınıń shólkemlestirilgen strukturası 2. 1-súwretde keltirilgen.

2. 1-súwret. Ózbekstan Respublikası Sertifikatlastırıw milliy sistemasınıń shólkemlestirilgen strukturası.

Sertifikatlastırıw sisteması mákemeleriniń wazıypaları tómendegilerden ibarat :

- O'zSMTnıń qaǵıyda hám ilajların, olarǵa ámel etiliwi ústinen qadaǵalawdı, sertifikatlastırıw nátiyjeleri boyınsha hújjetlerdi dizimge alıwdı, respublika hám shet el qarıydarlardı maǵlıwmat penen támiyinlewdi belgileydi;

- muwapıqlıq belgisin hám sertifikat formasın hám de olardı qollaw qaǵıydaların belgileydi;

- O'zSMTni jetilistiriw boyınsha programma joybarların dúzedi hám olardı Húkimet talqılawına usınıs etedi;

Ózbekstan Respublikası Ministrler Mákemesi menen kelisim halda xalıq aralıq sertifikatlastırıw sistemalarına qosıw haqqında qarar qabıl etedi, sonıń menen birge, sertifikatlastırıw nátiyjelerin óz-ara tán alıw haqqında pitimler dúzedi;

- Ózbekstan Respublikasın basqa mámleketler hám xalıq aralıq shólkemler menen sertifikatlastırıw máseleleri boyınsha óz-ara munasábetlerde wákil boladı ;

- májbúriy sertifikatlastırılıwı kerek bolǵan ónimler,xızmetler dizimin dúzedi hám júrgizedi;

- respublikada sertifikatlastırıw jumısların quraydı hám muwapıqlastıradı ;

- Ózbekstan Respublikası sertifikatlastırıw milliy sisteması Mámleket reestrin júrgizedi;

- ónimlerdi sertifikatlastırıw hám sertifikatlastırıw boyınsha keńselerdi hám sınaw laboratoriya,orayların akkreditlestiriw boyınsha jumıslarǵa tólew tártipleri hám formaların ornatadı ;

- O'zSMT qaǵıydaların buzǵanlıǵı ushın muwapıqlıq sertifikatları hám muwapıqlıq belgileriniń ámelin biykar etedi yamasa waqtınsha toqtatadı, sertifikatlastırıw boyınsha keńseler hám sınaw laboratoriya,orayların akkreditlengenligi haqqında gúwalıqtı biykar etedi;

- sertifikatlastırıw hám akkreditlew nátiyjeleri boyınsha appelyatsiyalardı kórip shıǵadı ;

- O'zSMT Mámleket reestri tiykarında sertifikatlastırıw boyınsha maǵlıwmatlardı baspadan shıǵaradı hám mápdar táreplerdiń odan biymálel paydalanıwların támiyinleydi.

Usı wazıypalardı ámelge asırıw ushın Sertifikatlastırıw milliy mekemesi (SMI) ilimiy-izertlew, tekseriw, ilimiy-texnikalıq, jámiyetlik shólkemlerdi, qarıydarlar jámiyetlerin tartadı. Ózbekstan Respublikası aymaǵında SMI wazıypaların hám wákilliklerin “O'zstandart” agentligi, Sınaw hám sertifikatlastırıw boyınsha aymaqlıq oraylarǵa (SSM) bergendeǵana olar orınlawı múmkin.

Ózbekstan Respublikası aymaǵında sertifikatlastırıw milliy mekemesiniń ayırım wazıypaların Aymaqlıq sınaw hám sertifikatlastırıw orayları (SSM) “O'zstandart” agentligi wákillıǵınde onıń kepillıǵı menen orınlawı múmkin.

“O'zstandart” agentligi bir qatar óziniń wazıypaların bir túrdegi ónimlerdi sertifikatlastırıw boyınsha oraylıq mekeme yamasa bas stilistik oraynı wákil qılıw huqıqına iye.

SSMtómendegi wazıypalardı ámelge asıradı :

- sertifikatlastırıw qaǵıydaları haqqında ónim hám xızmet támiynatshıları hám orınlawshılardı rásmiy xabarlandıradı;

- sertifikatlastırıw boyınsha milliy mekeme, bas stilistik oray (BUM) lar menen bir túrdegi ónimler sheńberinde sertifikatlastırıw tártipleri boyınsha óz-ara iskerlik júrgizedi;

- o'zi tárepinen sertifikatlastırılǵan ónimler inspektsiya qadaǵalawın ámelge asıradı ;

- aymaqta sertifikatlastırılǵan ónimler reestrin júrgizedi.

- Aymaqlıq standartlastırıw hám metrologiya basqarması (SMB) májburiy sertifikatlastırıw qaǵıydalarına ámel etiw boyınsha mámleket tekseriwi,qadaǵalawın ámelge asıradı ;

- O'zstandart agentligi tapsırması boyınsha aymaqlıq sertifikatlastırıw keńseler hám sınaw laboratoriya,orayların akkreditlestiriw boyınsha komissiya shólkemlestiriledi, olardıń iskerliginiń inspektsiya qadaǵalawın ámelge asıradı.

Ózbekstan Respublikası sertifikatlastırıw milliy sistemasınıń ilimiy-stilistik orayı ‘‘Standartlastırıw, sertifikatlastırıw hám texnikalıq tárepten tártipke salıw ilimiy-izertlew institutı’‘ mámleket shólkemi (Standartlar institutı ) esaplanadı.