Sepsis. Klinik – morfologik formalari. Kindik sepsisi.
SEPSIS
Umumiy yuqumli kasallik organizmda infeksiya uchog‘i bo‘lganda rivojlanadi va boshqa yuqumli kasalliklardan farqi: etiologik, epidemiologik, klinik, immunologik va patologo – anatomik.
Patologo – anatomik
Maxalliy va umumiy o‘zgarishlarga ajratiladi.
Maxalliy o‘zgarishlar.
Kirish darvozasida septik o‘choq xosil bo‘ladi. Infeksiya limfatik sistema bo‘lib tarqalsa limfangit, limfotromboz va limfaadenit rivojlanadi.
Qon tomir yo‘li bilan tarqalsa (venalar) flebit, tromboflebit. Ko‘pincha yiringli tromboflebit paydo bo‘lib, tromb irib, yiringli trombo – bakterial emboliya rivojlanadi.
Umumiy o‘zgarishlar.
Distrofik, yallig‘lanishli va giperplastik xarakterga ega bo‘ladi.
Tasnifi.
Etiologiyasi bo‘yicha: streptokokkli, stafilokokkli, pnevmokokkli.
Infeksiyani kirish darvozasi xarakteriga ko‘ra: terapevtik, tonzillogenli, xirurgik, otogenli, kindikli, kriptogenli.
Septikopimiya,_3._Septik_(bakterialli)_va_4._Xroniosepsis.__Septitsemiya'>Kliniko – morfologik belgilari:
1. Septitsemiya, 2. Septikopimiya, 3. Septik (bakterialli) va 4. Xroniosepsis.
Septitsemiya toksikoz yaxshi ifodalangan toksikoz, organizm reaktivligi yuqori, yiringli metastazlar bo‘lmaydi va tez kechadi.
Gemolitik sariqlik, gemmoragik sindrom, limfoid va qon yaratuvchi to‘qimani giperplaziyasi, septik taloq, oraliq to‘qima yallig‘lanishi. Tomir to‘qima o‘tkazuvchanlikni ortishi, tomir devorida fibrinoidli o‘zgarishlar, allergik vaskulitlar xarakterli.
Septikopemiya – infeksiyani kirish darvozasida yiringli jarayonlar va ko‘pchilik a’zolarda to‘qimalarda yiringli o‘choqlar xosil qiluvchi bakterial emboliya rivojlanadi, kasallik sekin kechadi.
Septik o‘choq odatda kirish darvozasida joylashadi, yiringli limfangit va limfaadenit kuzatiladi. Septik o‘choq soxasida yiringli tromboflebit aniqlanadi. Bu trombo-bakterial emboliya manbai xisoblanadi.
Birinchi metastatik yiringli o‘choqlar o‘pkada, keyinchalik jarayonga o‘pka venasi rivojlanadi va bu katta qon aylanish doirasidagi a’zolarga tarqalishiga sabab bo‘ladi.
Septik endokardit sepsisni aloxidagi turi bo‘lib, u yurak klapanlarini septik xarakterli shikastlanishi tufayli rivojlanadi.
Xroniosepsis organizmda bitmaydigan septik o‘choq va keng yiringlanishlar o‘choqlari bo‘lganda rivojlanadi. O‘zgarishlar asosan atrofik xarakterli bo‘ladi.
KINDIK SEPSISI
Infeksiyani kirish darvozasi kindik soxasini yuzasini shikastlanishi va kindik tomirlari hisoblanadi.
Septik o‘choq kindik tomirlarini flebiti va arteriti va omfalit xisoblanadi.
Kindik arteriyasini yiringli tromboarteriti.
Yiringli tromboflebit.
Mahsulotli yoki mahsulotli yiringli arterit va flebiti.
Omfalit turlari:
1.YArali nekrotik, 2. Yiringli nekrotik
3. Qorinni oldingi devorini flegmonasi.
Septitsemiya
Teri qoplamlari kulrang, sariq gemmorogik toshmalar.
Teri osti kletchatkasi yupqalashgan.
Parenximatoz a’zolarda distrofik o‘zgarishlar, stromasida mieloidli infiltrat.
Taloq va limfa tugunida mileodli metaplaziya kuzatiladi.
Timus aksidental transformatsiya, mieloidli xujayralar to‘planadi.
Bosh miyada – shish yoki o‘tkir bo‘kish, to‘laqonlik, stazlar kuzatiladi.
Buyrak usti bezida nekrozlar qon quyilishlar deapedezli qon quyilishlar kuzatiladi.
Septikopiemiya – metastatik o‘choqlar ko‘pincha yiringli meningit, o‘pkada metastatik abssesslari, buyrakda, miokarda, jigarda kuzatiladi.
Kamroq bo‘g‘imlarda, kumikda yiringli osteomielit bo‘ladi.
Asoratlari: DVS sindrom gemmoragik diatez rivojlanishi bilan xarakterlanadi.
Virusli bakterial pnevmoniya yarali enterokolit, yiringli otit asoratlari progressivlanishiga moyilligi bo‘ladi.
O‘lim asosiy kasallik yoki asoratlari sabab bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |