Семинар ва лабаратория машғулотларидан касб-ҳунар таълими, олий таълим психология фани ўқитувчиларига мўлжалланган услубий қЎлланма



Download 1,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/75
Sana22.02.2022
Hajmi1,09 Mb.
#86392
TuriСеминар
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   75
Bog'liq
umumij psixologiya

 
 
 
 
 
 



Психология фанининг предмети ва унинг амалий вазифалари 
Мавзунинг асосий масалалари 
1. Психология табиий ва ижтимоий фан сифатида. 
2. Психика тирик мавжудотнинг объектив борлиқни акс эттириш 
шаклларидан бири эканлиги. 
3. Мия ва психика. Психика ва онг. 
4. Психология фанининг предмети ҳақидаги тасаввурлар тараққиётининг 
асосий босқичлари. 
5. Психологиянинг тузилиши ва унинг назарий, амалий вазифалари. 
6. Психология фанининг бошқа фанлар билан алоқаси. 
7. Психологиянинг илмий текшириш усуллари. 
Мавзу бўйича асосий психологик тушунчалар 
АВТОГЕНЕЗ - (юнон autos - ўзим, genesis- келиб чиқиш) органик 
дунёнинг тарихий тараққиёти организмнинг ички, моддий бўлмаган 
омиллари таъсирида содир бўлади, деб даъво қилувчи реакцион назариядир. 
Автогенез организмнинг бутунлигини, ҳаёт шароитларига боғлиқлигини, 
унинг тараққиёт жараёнида, муҳит, яшаш шароитлари таъсирида таркиб 
топадиган белги ва хусусиятларни инкор қилади. 
АКТ - (лотин actus – ҳулқ, хатти - ҳаракат) – психологияда акт деганда 
организмнинг турли туман характерлари тушунилади. (Масалан: Сенсор 
акт). 
АКУЛПТОР – таъсир – марказий асаб тизимининг ҳар қандай 
таъсирида ва уни бошқаришда иштирок этишга киришади. Термин П.К. 
Анохин томонидан киритилган. 
АЛЬФА - ритм-миянинг электр фаоллигини, яъни секундига 10 марта 
тебранишини ўлчаш ва уни миянинг орқа қисмида ҳисобга олиш. 
Анализатор - ташқи ва ички муҳитдан келадиган таъсуротларни қабул 
қилиб олиб, физиологик жараён бўлган қўзғалишни психик жараёнга, яъни 
сезгиларга айлантирувчи асаб механизмлари тизими. Анализаторлар 3 
қисмдан иборат бўлади: тааъсуротни кабул қилиб олувчи рецепторлар, 
рецепторларда ҳосил бўлган қўзғалишни тегишли нерв марказларига 
узатадиган ўгказувчи асаб йўли ва қўзғалишни психик жараёнга 
айлантирувчи орка мия ёки бош миядаги тегишли асаб марказлари. 
Анализаторларнинг бирор қисми зарарланса хам тегишли сезги ҳосил 
бўлмайди. Барча сезги аъзоларимиз анализаторларнинг рецептор кисмларини 
ташкил қилади. Анализаторлар ҳакидаги таълимот И.П.Павлов томонидан 
яратилган. 
АНИМИЗМ- (лотинча ашта - жон) - ибтидоий одамларнинг атрофдаги 
нарса ва ҳодисалар ҳақидаги фан таракқий этгунча бўлган тасаввурлари. 



Анимистик тасаввурларга кўра хар бир нарсанинг ўз руҳи, ўз жони бор, 
табиат кучлари ва ҳодисаларини жонлантиришдан иборат диний эътиқод. 
Анимизм Ўрта Осиё халкларида, айникса, ўзбек, тожик, қирғиз 
диндорларида "пир" маъносида ишлатилади. Шунга кўра ҳар бир нарсанинг 
ўз "пири" бўлган. 
АССОЦИАЦИЯ(лотинча аssociato - бирлашиш, қўшилиш) - онгимиздаги 
аввалги турмуш тажрибалари билан белгиланадиган тасаввурлар боғланиши. 
Шу боғланишлар туфайли онгимизда пайдо бўлган муайян тасаввурлар 
ўхшашлик, ёндошлик ва қарама-қаршилик белгиларига кўра шунга боғлиқ 
бўлган бошқа тасаввурларни хосил қилади. Ассоциация ташқи таъсуротлар 
туфайли хосил бўлиб, воқеаликдаги нарса ва ҳодисаларнинг реал 
боғланишларини акс эттиради. Инсон психик ҳаётида ассоциацияларнинг 
аҳамияти 
катта: 
билим, 
кўникма 
ва 
малакаларни 
ўзлаштириш 
ассоциацияларга асосланади. Ассоцияларнинг физиологик асослари бош мия 
ярим шарлари қобиғида ҳосил бўладиган муваққат асаб боғланишларидир. 

Download 1,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish