Семинар мавзулари 5 мавзу: Жамият ва инсон фалсафаси. Мавзу режаси

2-СЕМИНАР МАВЗУЛАРИ


5 – мавзу: Жамият ва инсон фалсафаси.
Мавзу режаси :

1. 
   Жамият тушунчасининг моҳияти ва ривожланиш босқичлари. Тарихнинг мазмуни, йўналишлари ва концепциялари. Ижтимоий ҳаёт сфералари: иқтисодий, маънавий, ижтимоий ва сиёсий кичик тизимлар. Жамиятнинг сиёсий ҳаётида давлатнинг ўрни ва роли.
   
2. 
   Цивилизация тушунчаси ва унинг типлари. Техноген цивилизациянинг устувор йўналишлари. Маданият ва цивилизация мутаносиблиги.
   
3. 
   Инсон борлиғининг ўзига хос хусусиятлари. Жамият ривожида тил, онг ва тафаккур имкониятлари. Онгнинг табиати, структураси ва функциялари. Онглилик ва онгсизлик диалектикаси.
   
4. 
   Фалсафий антропология ва элитологиянинг уйғунлиги. Ҳаётнинг маъноси ва унда инсоннинг вазифаси. Ҳаётни тарк этиш босқичлари. Суицид, парасуицид, эвтаназия ва унинг шакллари, эсхаталогиянинг моҳияти.
   

Мавзуга оид таянч тушунча ва атамалар:
Ижтимоий фалсафа, жамият, иқтисодий кичик тизим, ижтимоий ишлаб чиқариш, моддий ишлаб чиқариш, маънавий ишлаб чиқариш, ишлаб чиқариш кучлари, ижтимоий-иқтисодий муносабатлар, мулк ва мулкчилик, маънавий соҳа, ижтимоий онг, ижтимоий психология, мафкура, ижтимоий соҳа, ижтимоий жамоа ва гуруҳлар, этник гуруҳ, табақа, синф, ижтимоий институтлар, сиёсий тизим, давлат, партиялар, сиёсат ва сиёсий онг, фуқаролик жамияти, сиёсий эркинлик, демократия, фуқаролик уюшмалари, цивилизация, цивилизация типлари, маданият, тарих, тарих фалсафаси, тарихни билишга монистик ва плюралистик, чизиқли ва циклик (даврий), формацион ва цивилизацион ёндашувлар, тарихий тараққиёт, зарурият ва эркинлик, шахснинг роли, қадрият, акциология, қадриятлар турлари, инсон борлиғи, фалсафий антропология, онг ва билиш, онгнинг табиати, онгнинг структураси ва функциялари, индивидуал онг, ижтимоий онг, онг ва тил, иррационализм, онгсизлик, ҳаётнинг мазмуни, ҳаётни тарк этиш, суицид, парасуицид, эвтаназия, эсхаталогия, инсоннинг вазифаси.
Мавзуни мустаҳкамлаш учун назорат саволари:

1. 
   Жамият деганда нимани тушунасиз?
   
2. 
   Тарихга формацион ва цивилизацион ёндашувлар тўғрисида нималарни биласиз?
   
3. 
   Тарих фалсафасида тарихий тараққиёт ғояси ва унинг мезонлари хусусида қандай қарашлар мавжуд?
   
4. 
   Тарихда шахснинг ролини қандай тушунасиз?
   
5. 
   Жамият ҳаётининг асосий соҳалари қайсилар?
   
6. 
   Фуқаролик жамияти тушунчасини қандай тушунасиз?
   
7. 
   Цивилизация нима?
   
8. 
   Маданият нима?
   
9. 
   Инсон борлиғининг ўзига хос хусусиятлари ва моҳияти қандай?
   
10. 
    Шахс, индивид деганда нималарни тушунасиз?
    
11. 
    Фалсафий антропология фанининг маъноси ва вазифалари нималардан иборат?
    
12. 
    Инсоннинг биоижтимоий моҳиятини таърифлаб беринг.
    
13. 
    Эркинлик ва зарурият категорияларининг моҳиятини қандай изоҳлайсиз?
    
14. 
    Фаолият тушунчасини қандай таърифлайсиз? Фаолиятнинг тузилиши ва атрибутларини тушунтиринг.
    
15. 
    Инсон фаолиятини тартибга солиш механизмларига нималар киради?
    

6 – Мавзу: Ахлоқий қадриятлар фалсафаси (Этика).
Маъруза режаси:

1. 
   Этиканинг моҳияти ва аҳамияти. Ахлоқ, унинг таркиби ва функциялари. Ахлоқий қадриятлар иерархияси.
   
2. 
   Этиканинг категориялари, ахлоқий тамойиллар ва меъёрларининг шахс ва жамият муносабатларида намоён бўлиши.
   
3. 
   Никоҳ ва оиланинг ахлоқий асослари. Миллий маънавиятимизда никоҳ ва оилага доир ахлоқий қадриятлар.
   

Таянч тушунча ва иборалар:
«Этика», «ахлоқ», “одоб”, “хулқ”, этиканинг объекти, этиканинг предмети, этиканинг турли аспектлари (соҳалари), ахлоқ ва маънавият, этика категориялари, ахлоқий қадриятлар, евгеника, биоэтика, никоҳ, оила, муҳаббат ва нафрат, бахт ва бахтсизлик ахлоқий тамойиллар, ахлоқий меъёрлар, ахлоқий маданият.
Такрорлаш учун саволлар:
1. Эстетика фанининг объекти, предмети, мақсади ва вазифаларини тушунтиринг.
2. Эстетик қарашларнинг ривожланиш тарихи ҳақида сўзлаб беринг.
3. Эстетика категорияларининг таснифини изохлаб беринг?
4. Нима учун гўзаллик эстетиканинг асосий мезоний тушунчаси ҳисобланади?
5. Табиат эстетикаси деганда нимани тушунасиз?
6. Табиатга эстетик муносабат қандай бўлиши лозим?
7. Экологик эстетиканинг замонавий муаммоларига нималар киради?
8. Техноген цивилизация тушунчасини қандай изоҳлайсиз?
9. Техноген цивилизациянинг ишлаб чиқариш эстетикаси ва фан тараққиётига таъсири қандай?
10. Техника эстетикаси деганда нимани тушунасиз?
11. Дизайн нима ва унинг эстетик хусусиятлари қандай?
12. Спорт эстетикаси ҳақидаги фикрларингиз қандай?