Семинар машғулотимиз мавзуси "Ўқувчиларни ижодий ва креатив фикрлаш масалалари" деб номладик. Аввалом бор креативлик ҳақида Креативлик лот., инг. "

1.2. Фикрлашга ундовчи саволнинг хусусиятлари, тузилиши ва шакллари　
1）Савол беришда қуйидагиларни ёдда тутиш керак:
Савол бераётганда, одатда «Абдуллаев, ўрнингдан тур. Мана бу саволга жавоб берчи», деб бошлаймиз ва савол берамиз. Бундай қилиш тўғрими? (Пауза) Йўқ, албатта.
Аввало саволни синфдаги ҳамма ўқувчиларга бериш керак. Бир пас ўйлашга вақт берилади. Сукут сақлаган ҳолда ўқувчиларни нигоҳ билан кузатиб, кейин кимдандир жавоб бериш сўралади.
Чунки, биринчи ҳолатда бир киши ўйлайди, қолганлар эса дам олади. Иккинчи ҳолатда эса, ҳамма ўйлайди, жавоб топади. Бир киши эса жавоб беради. Қайси бири яхши усул? Ўзингиз хулоса чиқаринг.
Берилган жавобнинг тўғри ёки нотўғрилигини ҳам қолган ўқувчилардан сўраган маъқул.
Савол беришдан мақсадни аниқ белгиланг. Савол - ўқувчиларни чуқур фикрлаш, дарсга қизиқтириш ва яхши ўрганишга чорлашнинг муҳим омили ҳисобланади.
① Ўқувчиларда ҳар доим атрофда кечаётган воқеа ва ҳодисаларга нисбатан «Нима учун?» «Нега?» деган саволларни беришга ўргатиш лозим. Бу ўқувчиларда турли тахминларни шакллантириб дарс мавзусига қизиқишини уйғотади. Яхшилаб ўйлаб, кучли маъноли савол берган ўқувчиларни рағбатлантириб боринг. Ўқувчи берган саволига қараб унинг қандай ўзлаштираётганини аниқлаш мумкин.
Бир ўқитувчи берган саволи учун ўқувчига 5 баҳо қўйган экан. Нима учун? Бир ўйлаб кўрингчи? Ҳа, худди шундай! Чунки, бундай саволни ҳамма нарсани яхши тушунган ўқувчигина бериши мумкинлигини ўқитувчи яхши билар экан.
Ўқувчилар томонидан берилган бемаъни, сийқаси чиққан саволлар сиз қандай тушунтираётганингизнинг натижаси ҳисобланади. Бундай ҳолларда энсангиз қотиб, нима дейишинизни ҳам билмай қоласиз. Ахир бу ҳақда ҳозиргина айтдингизку?
② Саволлар таҳлил қилишга йўналтирилган бўлиши ҳам мумкин.
Масалан: Масаланинг шартида нималар берилган экан? Бир талил қилиб кўрайликчи?
③ Саволлар турли обектлар орасидаги алоқаларни ўрганишга қаратилган бўлиши мумкин;