Семинар машғулот топшириқлар

Ushbu banklar paxta xom ashyosi va boshqa xom ashyo mahsulotlari etishtirovchilarga oldindan pul to’lab qo’yishardi.

5… (к20-asr boshlariga kelib amirlik hududida paxta, qorakoʻl teri sotiladigan bozorlar joyini belgilash kabi amirlikning mutlaqo ichki ishi hisoblangan masalalarga ham aralasha boshladi. 1917-yil Rossiyadagi Fev. inqilobidan soʻng agentlik nomi oʻzgartirilib — Rossiya vakolatxonasiga aylantirildi. Rus qarorgohlarida shoʻro hokimiyati oʻrnatilgach, Turkiston oʻlkasi XKS ning Buxoro ishlari boʻyicha Kollegiyasi taʼsis etildi (1917-yil dek.). Turkiston ASSR tashkil topgach (1918-yil 30-aprel), Turkiston oʻlkasining Buxoro ishlari boʻyicha komissari tayinlandi. 1920-yil Buxoro xonligi tugatilgach, BXSR hukumati qoshida RSFSR hukumatining muxtor vakiliga aylantirildi. Salkam 40 yil davomida turli shakl va nomlarda faoliyat koʻrsatgan bu muassasa faqat mustamlakachilik siyosatini amalga oshirishga xizmat qildi.атакларни давом эттириш мумкин)

5… (катакларни давом эттириш мумкин)
«Rus Osiyo banki», 1915 yilda Sibir va Moskva savdo banklarining agentliklari Xorazmda faoliyatini boshlagandi.

Ushbu banklar paxta xom ashyosi va boshqa xom ashyo mahsulotlari etishtirovchilarga oldindan pul to’lab qo’yishardi.

1905 yildan esa Xorazmda kim oshdi savdolari ham o’tkazilgan. Bunda xonqalik savdogar Boltaboy Jonibekovning o’z vaqtida qarzini to’lay olmagani uchun uyi va eri auktsionga qo’yib sotib yuborilgan. Shu kabi «singan» yana Xonqa bekligidan Yusufboy Hayitboev hamda Toshhovuzlik P.Karmonovlar qarzga botganliklaridan molu mulkini sotishga majbur bo’lishgandi.

Xullas, XIX asr oxiri va XX asr boshlaridagi savdogarlar hayotida Rossiya bilan savdo aloqalari kuchayishi bilan birga, o’z vaqtida paxta etishtirishga qarz olib, paxtasi bo’lmaganligidan «singan» savdogarlar ham afsuski bor edi.

1914 yilda boshlangan 1 jahon urushi va unda Rossiyaning ishtiroki, Xorazm bilan bo’lgan savdo aloqalariga ham salbiy ta’sir ko’rsatdi. Xususan, 1911 yilga nisbatan 1915 yilda don mahsulotlari olib kelish 54 foizga, kiyimlik materiallari 34 foizga, paxta iplari 48, idish tovoqlar 60, sovun 22 foizga qisqarib, narxlarning oshishiga ham olib keldi.

1917 yil oktyabrdagi davlat to’ntarishidan so’ng esa, Xorazmning yaqin savdo vositachisi bo’lmish Rossiya bilan aloqalari uzilib qoldi. Chunki, Rossiyada hokimiyat tepasiga bolsheviklar kelishgan, Xorazmda esa hamon xonlik tuzumi mavjud edi.