Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 871
Malayziyaning o
‘
quv sistemasiga to
‘
xtalib o
‘
tadigan bo
‘
lsak, yuqorida keltirilgan 
ma’lumotlardan tashqari quyidagilarni keltirish mumkin.
3 yillik o
‘
rta
ta’limdan s
o
‘ng, 2 yillik yuqori ta’limda 
tahsil olgan o
‘
quvchilar
turlicha kasb-hunar egalari bo
‘
ladilar, xohlovchilargina oliy o
‘
quv yurtlariga 
boradilar. 
Oliy
ta’lim
sistemasida sirtqi bo
‘
lim talabalari o
‘
quv yili davomida faqatgina 2 
marta sinov topshirish uchungina
keladilar, ya’ni masofada
n o
‘
qitish yo
‘
lga
qo
‘
yilgan bo
‘
lib, talabalar qaerda bo
‘lishidan qat’iy nazar kerakli
ma’lumotlarni 
istalgan paytda kompyuter orqali olishi mumkin. 
Kunduzgi bo
‘
lim talabalari esa kontrakt-shartnoma asosida tahsil olib, kontrakt
summasi talabaning ovqatlanishi va turar joyi to
‘
lovini ham o
‘
z ichiga oladi. 
Malayziyalik va xorijlik talabalar uchun kontrakt summasi farqlanadi. Xorijlik 
talabalar malayziyalik talabalarga nisbatan ozroq to
‘
laydilar. 
Talabalar maxsus talabalik formasida yuradilar, har bir o
‘
qituvchi va talabaning 
ko
‘
krak nishoni bo
‘
lib, unda shaxsning fotosurati hamda ism-sharifi keltirilgan bo
‘
ladi. 
Birgina Mara Texnologiya Universitetini olaylik, bu universitet 14 ta kampusdan 
iborat bo
‘
lib, katta territoriyani o
‘
z ichiga oladi. Universitet territoriyasiga chet 
kishilarning kirishi qat’iyan ta’qiqlanadi.
Talabalar uchun xizmat transportlari mavjud. Ta’lim jarayonida 
o
‘quv 
mashg‘
ulotlari kompyutersiz o
‘
tmaydi, nazariya darslarida har 5 ta talaba uchun 1 
ta, amaliyot darslarida har bir talaba uchun bittadan kompyuter xizmat qiladi. 
O
‘quv 
mashg‘
ulotlari shuningdek, laboratoriyalarda ham o
‘
tkaziladi, hamda
mutaxassislikka mos bo
‘
lgan korxonalar bilan shartnomalar tuziladi va shu erlarda 
olib boriladi. 
Barcha sohalar kompyuterlashgan bo
‘
lib, kompyuterlar internet
tarmog‘
iga 
ulangan. Har bir korxona xodimi, talabalar internet tizimidan foydalanish huquqiga ega. 
Kutubxonalarda maxsus
tayyorgarligi va ma’lumoti mavjud b
o
‘
lgan xodimlar 
xizmat ko
‘
rsatadilar. Kitoblar mutaxassislik va alfavit bo
‘
yicha tartib bilan terilgan 
bo
‘
lib, kutubxona xodimi kerakli kitobni darhol kompyuter yordamida qaysi qator, 
qaysi joyda turganini topib beradi, bundan tashqari elektron darsliklardan foydalanish 
ham odatiy holga aylanib qolgan. 
Malayziyada tabiiy o
‘
rmonlar ko
‘
p territoriyani tashkil etmasada, uning yashil
tabiatidan hayratga tushmay ilojingiz yo
‘q. Chunki bu erda sun’iy bog‘
lar, o
‘rmonlar, 
sun’iy hayvonot bog‘
larini ko
‘
plab uchratish mumkin. Bu erlarda hozirgi kunda mazjud 
va shu bilan birga kamyob bo
‘
lgan parranda va hayvonlarni ko
‘
rishingiz mumkin. 
Hatto ikki tomonlama harakat yo
‘
lga qo
‘
yilgan katta ko
‘
chalarni harakatni
ajratib turuvchi qismlarida bunyod etilgan chiroyli gulzorlarni ko
‘
rib hayratga 
tushmaslikning iloji yo
‘
q. Bularning hammasi bir tomondan serqatnov bo
‘
lgan shahar 
havosining tozaligini saqlab tursa, bir tomondan yo
‘
qolib borayotgan parranda va

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3