Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 883
эди. Энди, ўша катта муаммо бўлиб келган қамишни 20 минг нафар ҳақи 
тўланадиган ҳашарчилар қўлда ўриб, 1.5 –
2 ой давомида катта захира яратиб 
берадиган бўлишди. Қамишни қўлда ўришга сабаб, дарё қирғоғи баланд –
паст, 
балчиқ бўлгани учун мехникадан фойдаланишнинг иложи йўқ экан. Катта 
омборларга жамғарилган яшил ҳом –
ашё корхонага бемалол бир йилга етиб, яна 
қўшимча дастгохларни ҳам ишлаб чиқаришга имкон беряпти. Қамишни титиб 
зичлаб (пресс) тайёрланган ДВП, ДСП ёғоч арра тўпонидан тайёрланган 
материаллардан ҳам сифатли, мустаҳкам ва намга чидамлилиги билан хорижий 
харидорларни ўзига жалб қилаяпти. Сурхандарё вилоятининг экспорт салоҳияти 
шу корхона хисобига ҳам ортиб, валюта тушумлари ҳам ортиб бораяпти. 
Ишчилар доимий иш билан банд. Корхона асосий воситалари хозирча икки 
сменада ишлаб даромад келтириб турипди.
НАТИЖАЛАР
 
Сурхандарё ёғочни қайта ишлаш корхонаси иш тажрибасини ўрганиб, 
иқтисодий кўрсаткичлари билан танишиб келганимиздан кейин, яшил бизнес 
аҳамиятини ортиб бориши кун тартибидаги муҳим масала экналигини яққол
тасаввур қилдим. Энди, орадан вақтлар ўтиб Сурхандарёлик хўжалик юритувчи 
ватандошимизга бир иккита таклифларимизни ҳам ёзиб юбордик. Бизнингча, 
таклифларимиз 
яшил 
кичик 
бизнесни 
ривожлантиришга, 
кўпроқ 
ватандошларимиз доимий ишли бўлишларига ва албатта, ҳом –
ашё захираси 
кўпайиб, корхона экспорт салоҳияти янада ортишига сабаб бўлади. 
Таклифларимиз қуйидагилардан иборат бўласи:
1)
Тайёрлов ишларида банд бўлган аёллар учун қўшимча қулайликлар 
яратиш учун, уларнинг уй –
рўзғор ишлари билан бирга болалар тарбиясида ҳам 
банд бўлишларини ҳисобга олиб, мослаштирилган иш сменаларини йўлга 
қўйишлари мумкин. Яъни, аёллар 8 соатлик эмас, балки 4 соат ёки имкониятлари 
бўлса 6 соатлик иш сменаларида ишлашлари мумкин. Бир неча кун кундузда 
(24:4) 6 смена ёки (24:6) 4 сменада бир –
бирларини алмаштириб ишлашлари 
мумкин.
2)
Корхонани тўлиқ 3 сменада ишлашини йўлга қўйиш ечимлари устида 
ҳам икки йўналишда иш олиб боришлари мумкин: а) тут новдаларини йиғишнинг 
манфаатли ечимларини қўллаб, новдани ҳам қайта ишлашни давом эттириш 
мумкин; б) ҳалқаро дўстлик алоқалари яхшиланиб бораётганлигидан фойдаланиб, 
қўшни Дўст мамлакат Афғонистоб Республикаси билан келишиб, Сурхандарёнинг 
ўнг қирғоғидаги қамишларни ҳам ўриб олиш ёки сотиб олсиҳ мумкин.
3)
Сурхандарё вилояти ва бутун воҳадаги тут новдаларини йиғиш ва 
қайта ишлашнинг имконияти бўлмаслигини ҳисобга олиб, туманларда 1
-
2 тадан 
кичик яшил сехлар ташкил қилиш тўғрисида ҳам фикр юритилса бўлади. Бундан 
Сурхондарё, Қашқадарё вилоятларидаги йирик аҳоли яшаш ҳудудларида ўзининг 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3