Scientific ideas of young scientists

Scientific ideas of young scientists | Pomysły naukowe młodych naukowców |
Научные идеи молодых ученых 
124 November 2020 
қутблардан исталган бирини абсолютлаштириш шахснинг дезадаптациясига, патологик 
оқибатларга олиб келади. [2] 
Оламга бўлган ишонч ва инсоннинг ўзига бўлган ишончга қарама-қарши қилиб қўювчи 
бундай нуқтаи-назар қонуний эътирозларни туғдириши мумкин. Хусусан, субъектнинг 
вазиятга қараб қиладиган адаптатив ҳаракатлари кўп ҳолларда шахснинг ҳам ўзига, ҳам оламга 
бўлган юқори ишонч даражасида кечади. Масалан. яхши таниш бўлган шароитларда, 
олдиндан сезиш мумкин бўлган муҳитда ва ҳоказолардаги фаоллик. Бундан ташқари. шахс бир 
пайтнинг ўзида юқори даражадаги таваккал ва ноаниқлик, яъни ўрганилмаган нарсаларни 
излаш, англаб етилмаган нарсаларга интилиш билан характерланадиган қарама-қарши 
вазиятда ҳам ўзига ва оламга бўлган ишончнинг юқори даражасини намоён этиши мумкин. 
Агар ҳаёт фаолияти шароитларида ва субъектив умидларда номувофиқлик мавжуд бўлмаса, 
шахс таваккал қилмасдан, ўзига бўлган ишончнинг юқори даражасида ҳаракат қилиши 
мумкин. Шунингдек, инсон ўзига қанчалик кучли ишонса, у бошқа одамларга ва умуман 
оламга нисбатан ўзининг ишончли хатти-ҳаракатини шунчалик тез-тез намоён этади, деб 
тахмин қилиш мумкин. Рефлексив даражада бу тахминан қўйидагича бўлиши мумкин: 
“Қандай кутилмаган воқеалар содир бўлмасин, атрофдагилар ўзларини қандай тутмасин, мен 
ҳар доим вазиятдан чиқиб кетиш йўлини топаман”. Бироқ бу тахминлар жиддий текширувни 
талаб этади.
Хулоса қилиб айтганда, бизни ўраб турган олам, бошқа одамлар ва субъектнинг ўзидан 
ташқари алоҳида одамлар, ижтимоий гуруҳлар ва ташкилотлар ҳам ишонч ва 
ишончсизликнинг объектлари ҳисобланади. Шунингдек, моддий ва номоддий дунёдаги турли 
феноменлар ва ҳодисалар ҳам бошқа эҳтимолий объектлар сифатида чиқиши мумкин.
Фойдаланилган адабиётлар 
1. Абульханова К.А. Психология и сознание личности. М.- Воронеж, 1999.
2. Битянова М.Р. Социальная психология. -М. 1994.