|
CАМАР
Қ
АНД ВИЛОЯТИДА ВИРУСЛИ ГЕПАТИТ А КАСАЛЛИГИ ЭПИДЕМИОЛОГИК
ОМИЛЛАРИНИ ТА
Ҳ
ЛИЛ ЭТИШ
Рустамова Ш.А., Орзи
қ
улов А.О., Караматуллаева З.Э.
Самар
қ
анд давлат тиббиёт институти
Вирусли гепатит А (ВГА) касаллигининг ю
қ
ори эпидемиологик ва и
қ
тисодий – ижтимоий а
ҳ
амияти, бу касал-
ликнинг а
ҳ
оли орасида кенг тар
қ
алганлиги, бош
қ
а вирусли гепатит турларига нисбатан касалликнинг бу тури билан
касалланиш сонининг кўплиги, ушбу инфекция тури сув ва алиментар йўл билан тар
қ
аладиган йирик эпидемиологик
портлашлар бериши, вирусли гепатит А касаллигида эпидемик жараёнга а
ҳ
олининг ишга лаё
қ
атли
қ
атлами чалиниши
бу касаллик келиб чи
қ
иш сабабларига чу
қ
ур ёндашиш кераклигини кўрсатади. Тад
қ
и
қ
от ма
қ
сади. Замонавий этапда
“Вирусли гепатит А” касаллигининг эпидемиологик омилларини та
ҳ
лил этишдан иборат. Тад
қ
и
қ
от усуллари ва мате-
риаллари. Ушбу муаммони ўрганиш учун 2017 йилда Самар
қ
анд вилоят ю
қ
умли касалликлар клиник шифохонасида
«Вирусли гепатит А» ташхиси билан даволаниб чи
ққ
ан беморларнинг касаллик тарихи ретроспектив ва перспектив
та
ҳ
лил этилди. Бу шифохонага тушган жами беморларнинг 9,2 % ини ташкил этади. Текширув усулларидан клиник,
эпидемиологик ва статистик усуллар
қ
ўлланилди. Тад
қ
и
қ
от му
ҳ
окамаси. Та
ҳ
лил чо
ғ
ида биз ушбу касалликнинг эпи-
демиологик омилларига, ёшга ва жинсга бо
ғ
ли
қ
ҳ
олда кечишига асосий эътиборни
қ
аратдик. Кузатувдаги барча бе-
морларга касаллик ташхиси иммунофермент та
ҳ
лил асосида тасди
қ
ланган. Та
ҳ
лил натижаларига кўра, ёш бўйича 4-
7 ёшгача – 1,2 % бемор, 8-14 ёшгача 17,8% бемор, 15-17 ёшгача – 35,7 %, 18-24 ёшгача -37,3 %, 25-ёшдан катталар 8
% беморни ташкил
қ
илади. Тад
қ
и
қ
от давомида вирусли гепатит А касаллигининг асосан 15-25 ёшдаги беморлар
орасида кўп учраши ани
қ
ланилди. Эпидемиологик анамнезига кўра, кузатувдаги беморлардан 43% бемор болалар би-
лан муло
қ
отда бўлганлигини ани
қ
билади.
Қ
олган 57 % бемор контактда бўлганлигини билмайди. Тадвивот давомида
вирусли гепатит А касаллигининг узатилишида маиший муло
қ
от йўли етакчи ўринни эгаллаши маълум бўлди. Нафа
қ
ат
болалар орасида, балки катталар орасида
ҳ
ам касаллик узатилиш механизмлари орасида контакт маиший узатилиш
йўли ўз а
ҳ
амиятни йў
қ
отмаган. Шунингдек, беморларнинг ота ёки онасидан суриштирув натижасида шу нарса маълум
бўлдики, бемор болалардан
ҳ
еч
қ
айсиси ВГА вакцинаси билан эмланмаган. 43,2 % беморларнинг я
қ
инлари бу вакци-
надан бехабарлигини билдиришди. Суриштирувлар натижасида яна шу нарса маълум бўлдики, айнан шифохонага
тушган беморларнинг 23,4% укалари ёки сингиллари бо
ғ
ча ёшида бўлганлиги сабабли бу вакцина билан эмланган.
Мактаб ёшидаги беморлар анамнези та
ҳ
лил этилганда, улар синфида ёки мактабида ВГА билан касалланган беморлар
борлигини маълум
қ
илишди. Демак, бу
ҳ
олат мактабда инфекция манбаининг касаллик тар
қ
алишида иштироки бор-
лигини билдиради. Мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчилари орасида олиб борилган суриштирув ишла-
ридан маълум бўлишича, бо
ғ
ча болалари орасида ВГА касаллиги ани
қ
ланилганда шу гуру
ҳ
ўз фаолиятини тўхтатма-
сдан ёки бирон бир эпидемияга
қ
арши чора тадбирларни
қ
ўлламасдан давом эттирганлиги ани
қ
ланилди. Шунингдек,
23,7%
ҳ
олатда айрим бо
ғ
ча тарбияланувчилари тарбияланаётган гуру
ҳ
да болалар туваги умумий эканлиги маълум
бўлди. Мактаб ёшидаги болалар орасида олиб борилган сўров натижасида уларнинг 11,4 %
ҳ
ожатдан сўнг
қ
ўлларини
ювиши, 23,2 % эса намланган салфеткалардан фойдаланиши маълум бўлди. Бу
ҳ
олат оддий шахсий гигиена
қ
оида-
лари о
қ
саётганлигини билдиради. Ю
қ
ори синф ў
қ
увчилари ва коллеж талабалари орасида олиб борилган сўров
натижасида шу нарса маълум бўлдики, уларнинг 76,5 % ВГА касаллиги ю
қ
иш йўллари
ҳ
а
қ
ида деярли
ҳ
еч нарса би-
лишмайди. Коллеж талабаларининг
ҳ
аммаси ў
қ
ув муассасасида бу
ҳ
а
қ
ида маъруза ў
қ
илганини инкор этишди. Бемор-
лардан 65,5% Самар
қ
анд ша
ҳ
ридан, 34,5 % туманлардан мурожаат этишган. Тумандан мурожаат
қ
илган беморлар
асосан Самар
қ
анд тумани, Иштихон, Ургут, Пайари
қ
, Пастдар
ғ
ом туманларидан эканлиги ани
қ
ланилди. Беморларнинг
аксарият
қ
исми ша
ҳ
ар а
ҳ
олисига тў
ғ
ри келади. Беморларнинг 73,2% йўлланма асосида Самар
қ
анд вилоят Ю
қ
умли
Do'stlaringiz bilan baham: |
