|
295
XALQARO MIQYOSIDAGI ILMIY-AMALIY KONFERENTSIYA MATERIALLARI
boshlab singdirib boriladi, ko`nikmalar beriladi. Kunlik hayotimizda, ish faoliyatimizda ularning
huquqlarini himoya qilamiz, erkinligini ta’minlaymiz, har birining burchini eslatib, nazorat qilamiz,
o`rgatamiz.
Shu o`rinda o`quvchining shaxs sifatida shakllanayotganligini, ularning jamiyatda to`g`ri
yo`l topishlari uchun o`z huquq va burchlarini ongli anglab tushunib olishlariga erishishda
O`zbekiston Respublikasining barcha fuqarolari qonun oldida teng ekanligini, har bir shaxs o`ziga
berilgan huquq va erkinliklardan foydalanishda boshqa shaxslarning huquq va erkinliklariga, davlat
va jamiyatning manfaatlariga putur yetkazmasligi shart ekanligini ongli ravishda tushinish
choralarini ko`rishimiz zarur. Buning uchun esa bolalar ong-tafakkuriga ta’sir etuvchi omillardan,
ularni qiziqtiruvchi o`yin usullari va vositalaridan o`rinli, maqsadli foydalanish, qo`llash yaxshi
natija beradi.
Inson hayoti o`tkinchidir. Lekin kecha bo`lib o`tgan voqea-hodisalar xotiramizda saqlanib
qoladi. Ma’lum vaqt o`tgach unuta boshlaymiz. Bu jarayon bolalar hayotida to`liq rivojlanmagan
bo`ladi. Bunday holatlarni yodda saqlovchi, xotirada tiklovchi eng yaxshi vosita bu – tasvirlardir.
Har bir inson hayotidagi bo`lib o`tgan voqealarni fototasvirlar orqali xotirlaydi. Bolalar ongiga ham
shu vositalar orqali ta’sir etish, ularga o`rgatilayotgan qonunlarga tegishli moddalarni tasvirlar
orqali tushuntirish xotirasida saqlanib qoladi, atrofdagi voqea-hodisalarda aks etadi. Bejizga
aytilmaydi-ku “Yoshlikda olingan bilim toshga o`yilgan naqshdir” deb.
Ko`p yillik ish faoliyatim va kuzatuvlarim davomida shu narsaga amin bo`ldimki,
boshlang`ich sinf o`quvchilari ongi va xotirasiga tasviriy vositalar ayniqsa, rangli tasvirlar ijobiy
ta’sir etadi. Nutqini o`stiradi, shakllantiradi, ifodaliligini oshiradi.
Boshlang`ich sinflarning tarbiya, o`qish, tabiatshunoslik, onatili fanlariga va tarbiyaviy
soatlarga Konstitutsiyaviy ta’lim mavzulari kiritilgan. 4-sinf darsliklarida mavzular kengroq
berilgan. Darslarim jarayonida bu mavzularni yillik rejaga tayanib, Konstitutsiya moddalariga mos
rasmlar to`plamini hosil qildim. Ushbu to`plamlardan tegishli Konstitutsiya moddalarini izohlashda
foydalanaman. O’quvchilar o`yin usullaridan foydalanib, berilgan tasviriy rasmlar to`plamini
raqamlar orqali fikrlab, belgilaydilar va modda matnini tushunganlaricha izohlaydilar.
2020-2021-o`quv yilidan o`quv fanlari qatoriga “tarbiya” fani kiritilgan. “Tarbiya” fani
orqali o`quvchilarga mavzular asosida Konstitutsion burch va fuqarolik vazifalari haqida
tushunchalar berish, hayotiy voqea va hodisalar orqali moddalarga bog`lab singdirish qulaydir. 4-
sinflar uchun yaratilgan. “Tarbiya” fani darsligida berilgan quyidagi mavzular konstitutsion huquq
va fuqarolik burchiga mosdir.
1-mavzu: Vatan madhi (Konstitutsiya 1-bo`lim, 1-bob, 1-modda).
2-mavzu: O`zbekiston ko`p millatli davlat (Kons. 1-bo`lim, 2-bob, 18-modda).
3-mavzu: Mard va jasur inson – Vatanning tayanchi (1-bo`lim, 11-bob, 52-modda).
4-mavzu: Bobolarimizning bebaho merosi (1-bo`lim, 11-bob, 49-modda).
5-mavzu: Maktab eng ulug` dargoh ( 1-bo`lim, 9-bob, 41-modda).
6–7-mavzu: Kitob – buyuk donishmand (1-bo`lim, 9-bob, 41-modda).
8-mavzu: Bilim tengsiz xazina (1-bo`lim, 7-bob, 29-42-modda).
9-mavzu: Vatan bayrog`ini baland tutaylik (1-bo`lim, 1-bob, 3-modda, 5-modda).
11-12-mavzular: Imkoniyat va matonat (1-bo`lim, 10-bob, 44-modda, 45-modda).
16-mavzu: Tilga hurmat, elga hurmat (1-bo`lim, 1-bob, 4-modda).
17-18-mavzular: Tejamkorlik (3-bo`lim, 12-bob, 55-modda).
21-mavzu: Barcha insonlar qonun oldida tengdirlar (2-bo`lim, 10-bob, 47-modda, 48-modda, 1-
bo`lim, 7-bob, 24-modda).
22-23-mavzular: Xavfli vaziyatlarda nima qilish kerak? (1-bo`lim, 9-bob, 39-modda, 40-modda).
24-mavzu: Baxt oiladan boshlanadi (3-bo`lim, 14-bob, 63-modda, 64-modda, 65-modda, 66-
modda).
27-mavzu: Sog`lik katta boylik (2-bo`lim, 9-bob, 40-modda)
BOSHLANG‘ICH TA’LIMGA XALQARO BAHOLASH DASTURLARINI JORIY ETISHNING ISTIQBOLLARI
Do'stlaringiz bilan baham: |
