Сборник докладов республиканской научно-методической конференции вопросы применения современных систем и технологий

МУТАХАССИСЛИК ФАНЛАРИНИ ЎҚИТИШДА 
ВИДЕОДАРСЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ АҲАМИЯТИ 
Хусанов Ш.Т., ТАТУ 
Инсоният 
тараққиѐтининг 
замонавий 
босқичи 
умуминсоний 
ахборотлаштиришга ўтиш ва инсон ҳаѐтининг турли соҳаларида компьютер 
технологияларини жорий этиш билан боғлиқ. Ахборот даври келиши билан 
таълим соҳасида ҳам туб ўзгаришлар юз бермоқда. Бугунги кунда бутун дунѐда 
ҳукм сураѐтган мураккаб эпидемиологик вазият ўқув жараѐнида, шу жумладан 
мутахассислик фанларини ўқитишда ҳам ахборот технологияларидан 
фойдаланиш, ҳусусан масофадан ўқиш имконини берувчи видеодарслардан 
фойдаланиш муаммосини долзарб қилиб қўйди. 
Мутахассислик фанларини олий таълим муассасаси талабаларига ўқитиш 
жараѐнида мультимедиа ва ундан фойдаланишнинг назарий манбалари аввало 
Ўзбекистон республикаси президентининг2017 йил 20 апрелдаги ―Олий таълим 
тизимини янада ривожлантириш чора тадбирлари тўғрисида‖ги ПҚ-2909-сонли 
қарорида ўз аксини топган.
Бугунги кунда хорижда масофавий таълимдан шахсий режа асосида уйдан 
туриб, университет томонидан тайѐрланган видеодарслардан фойдаланиш, 
ишлаб чиқаришдан ажралмаган ҳолда таълим олиш, қўшимча тарзда бошқа 
йўналишларда таълим олиш тажрибаси кенг татбиқ қилинмоқда. Юртимиз 
таълим 
муассасаларида 
жорий 
қилинаѐтган 
ахборот-коммуникация 
технологиялари инфратузилмаси ҳам келажакда бу каби имкониятлардан 
фойдаланишга хизмат қилади. 
Видеодарсларни яратиш жараѐни бевосита мультимедиа технологиялари 
билан боғлиқ. Мультимедиа – бу янги ахборот технологияларининг нисбатан 
ѐш тармоғи ҳисобланади. ―Мультимедиа‖ сўзининг сўзма-сўз таржимаси ―кўп 
муҳит‖ (
мульти
- кўп, 
медиа
- "атроф-муҳит") деган маънони англатади. Ушбу 
атама инсонга бир вақтнинг ўзида бир нечта ахборот оқими орқали таъсир 
қилишни англатади. Бундай ҳолда, қоида тариқасида, инсонга фаол роль 
берилади.
Мультимедиядан илмий ва ўқув мақсадларида профессор-ўқитувчилар 
томонидан ўқув, таълим жараѐни жараѐнида уларнинг мақсад ва вазифаларидан 
келиб чиққан ҳолда мультимедиа маҳсулотини ишлаб чиқишйўналишида фаол 
қўлланилади: 
Мультимедиа турларига қуйидагилар киради: