2- rasm .
Trubalarni teshikli panjaralarga mahkamlash usullari
Kipincha, isituvchi trubalar pilat, legirlangan pilat, mis a.ikkita ariqchaga razvalsofka
qilish b. bitta ariqchaga razvalsofka qilish d. payvandlash va zarvalsofka qilish e.
payvandlash f. ariqchali va tishli payvandlash g. kirish qismini konussimon
razvalsofka qilish h. buklash i. kavsharlash j. yelimlash k. salnik bilan zichlash l.
portlatib payvandlash m. teshikni konussimon payvandlash n. panjarani tashqi
tomondan silliqlash. Bu esa, iz navbatida kirish qismining emirilish oldini oladi. Agar,
trubalar tebranish, tsiklik qizishga, temperaturalar katta izgarishi yoki ularning uchlari
issiqlik ta`sirida ita isib ketish hollari yuz beradigan bilsa, unda trubalarning uchi
albatta teshikli panjaraga payvandlanish zarur. Payvandlash choki chiktirilgan, valik va
ariqchada valik holadi, hamda ariqcha va tishli kirinishlarda bilishi mumkin.Odatda,
qalin devorli trubalarni payvandlash maqsadga muvofiqdir. Agar, trubalar kuchlanish
ostida ishlatiladigan bilsa, portlatib payvandlash tavsiya etiladi. Ushbu usulda
trubalarni mahkamlash uchun portlatish zaryad quvvati katta, teshikli panjaraning
tashqi yuzasi razzenkovka qilishini va panjara tashqarisiga truba uchlari kip chiqib
turishi kerak. Bu usulda truba teshikli panjaraga ita mustahkam holatda biriktiriladi.
Agar, trubaning bir uchi panjaraga quyidagi usulda portlatib payvandlansa, ikkinchi
uchi esa portlatib razvalsofka qilinsa, eng yuqori mustahkamlikka erishsa biladi.
9
O`zg.
Varaq
Hujjat
Imzo
Sana
60711400 – 39sB-21TJA
KURS LOYIHASI
Bet
Qobiq - trubali issiqlik almashinish qurilmalarida truba teshikli panjaraga
quyidagi usullarda joylashtirilishi mumkin (3-rasm):
- to`g’ri oltiburchak cho’qqi va qirralari yoki teng yonli uchburchak bo’ylab;
- kontsentrik aylanalar bo’ylab;
- kvadrat cho’qqi va tomonlari bo’ylab;
- shaxmatli ko’rinishda (bir va har xil ko’ndalang qadamli).
3-rasm.
Truba teshikli panjarasida trubalarni joylashtirish sxemasi
Hozirgi kunda trubalarni teshikli panjaraga mahkamlashning eng zamonaviy,
ilg’or texnologiyasi - bu portlatib valsofka qilishdir. Bunda, portlatuvchi zaryad truba
ichida, ya`ni uchida joylashtiriladi. Keyin zaryad kapsula yordamida portlatiladi.
Natijada, portlash energiyasi trubani radial yo’nalishda deformatsiya qiladi va teshikli
panjara bilan truba mustahkam birikma hosil qilib ulanadi. Bu usuldagi birikma,
razvalsofka usuliga qaraganda ancha mustahkamroq bo’ladi. Portlatib payvandlash
usulini trubalarni ta`mirlash uchun ham qo’llash mumkin. Trubalarni teshikli
panjaraga elektrogidravlik mahkamlash va biriktirish usuli ham mavjud.
10
O`zg.
Varaq
Hujjat
Imzo
Sana
60711400 – 39sB-21TJA
KURS LOYIHASI
Bet
Ushbu usullarda trubalarni issiqlik almashinish qurilmasida joylashtirish,
qurilmaning ixcham bilish sharti bilan belgilanadi. Undan tashqari, har bir qurilmaga
iloji boriga kiproq truba joylashtirishga harakat qilinadi. Kimyo mashinasozligida
to`g’ri oltiburchak tomonlari va chiqqalarida trubalarni joylashtirish keng tarqalgan.
Bu usul uchun, trubalar sonini aniqlashga
quyidagi formula tavsiya etiladi:
n = 3a
⋅
(a −1)+1 (1)
bu erda a - eng katta oltiburchak tomonidagi trubalar soni; v = 2a-1 - eng kata
oltiburchak diagonalidagi trubalar soni. Agar, trubalar teshikli panjaraga razval’tsovka
usulida mahkamlansa, unda trubalarni joylashtirish qadami t ni, ularning tashqi
diametriga dt qarab, ushbu oralikdan tanlanadi:
t= (1.3……1.5 )*dТ (2)
Payvandlab mahkamlashda esa – t = 1,25
⋅
dT.
Issiqlik almashinish qurilmasining diametri quyidagi tenglamadan topiladi:
D = t
⋅
b −1 + 4dT (3)
Trubalarning uzunligi zarur issiqlik almashinish yuzasi F va trubaning irtacha
diametri dur lardan kelib chiqqan holda ushbu formulada hisoblanadi:
(4)
Qobiq - trubali issiqlik almashinish qurilmalarida issiqlik eltkichlarning yinalishi
parallel yoki qarama - qarshi biladi.
Issiq eltkich qurilmaning yuqori qismidan trubalararo bo’shliqqa, sovuq eltkich
esa, pastki qismidan trubalar ichiga yuboraladi. Natijada, bug’ issiqligini beradi va
soviydi, ya`ni kondensatga aylanadi va pastga qarab harakatlanadi. Temperaturasi
ortishi bilan sovuq eltkichning zichligi kamayadi va u yuqoriga qarab ko`tariladi.
Agar, suyuqliklar sarfi ko’p bo’lsa, ularning tezligi ham yuqori va issiqlik almashinish
11
Do'stlaringiz bilan baham: |