Uchinchidan, saylov qonunchiligida saylovoldi tashviqotini olib borish turlari, shakllari va usullari aniq ifodalash uchun «O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga saylov to’g’risida»gi qonunga yangi 271-modda, «Xalq deputatlari viloyat, tuman va shah’ar Kengashlariga saylov to’g’risida»gi qonunga yangi 251-modda kiritildi.
Bu moddalarda saylovoldi tashviqotini amalga oshirishning turlari sifatida, siyosiy partiyaning dasturi va (yoki) saylovoldi platformasi to’g’risidagi axborotni o’zining deputatlikka nomzodlarini yoqlab ovoz berishga davat etgan h’olda tarqatish; deputatlikka nomzod to’g’risidagi axborotni uni yoqlab ovoz berishga davat etgan h’olda tarqatish; saylovoldi tashviqotini amalga oshirishning shakllari sifatida,saylovoldi tashviqoti omma oldida munozaralar, bah’slar, matbuot konferentsiyalari, intervyular, so’zga chiqishlar, saylovchilarning yig’ilishlari, deputatlikka nomzod, siyosiy partiya to’g’risidagi roliklarni joylashtirish orqali; saylovoldi tashviqotini amalga oshirishning usullari sifatida,saylovoldi tashviqoti ommaviy axborot vositalari, shuningdek televidenie, umumiy foydalanishdagi axborot-telekommunikatsiya tarmoqlari (shu jumladan İnternet jah’on axborot tarmog’i) orqali; bosma, ko’rgazmali, audiovizual va boshqa tashviqot materiallarini (plakatlar, varaqalar va boshqa materiallarni) chiqarish h’amda tarqatish va orqali; saylovchilar bilan uchrashuvlar o’tkazish orqali amalga oshirilishi ko’rsatilgan. Shuningdek, mazkur moddalarda deputatlikka nomzodlar, siyosiy partiyalar saylovoldi tashviqotini olib borishning qonun h’ujjatlarida taqiqlanmagan boshqa turlari, shakllari va usullaridan h’am foydalanishi mumkinligi h’am qayd etilgan.
Saylov jarayonining muh’im bosqichi h’isoblangan saylovoldi tashviqoti davomida nomzodlarning qanday usul va vositalardan foydalanishlarini aniq belgilash, saylovoldi tashviqoti davomida nimalar mumkin-u, qanday h’arakat mumkin emasligi h’uquqiy meyorlar asosida aniqlashtirilishi, birinchidan, turli baxsli h’arakatlarni oldini olishga, ikkinchidan, saylovlarning adolatli o’tishiga xizmat qiladi. Qolaversa, saylov jarayonlariga oid milliy qonunchiligimizni yanada demokratlashtirishga xissa qo’shadi.
To’rtinchidan, yangi qonunga asosan, saylov qonunchiligiga saylovoldi tashviqotini ommaviy axborot vositalari orqali olib borish tartibini belgilaydigan 272-modda va 252-moddalar kiritildi. Unga muvofiq, saylovoldi tashviqoti olib borilayotganda davlat ommaviy axborot vositalaridan foydalanishda deputatlikka nomzodlarga, siyosiy partiyalarga h’ajmiga ko’ra bir xil bo’lgan efir vaqti va nashr maydonini bepul berish yo’li bilan teng sharoitlar taminlanadi. Deputatlikka nomzodlarga, siyosiy partiyalarga davlat ommaviy axborot vositalarida h’aq evaziga h’am efir vaqti yoki nashr maydoni ajratilishi mumkin. Deputatlikka nomzodlarga, siyosiy partiyalarga nodavlat ommaviy axborot vositalarida qonun h’ujjatlariga muvofiq efir vaqti yoki nashr maydoni ajratilishi mumkin. Saylov kampaniyasida ishtirok etuvchi ommaviy axborot vositalari tomonidan efir vaqti, nashr maydoni uchun belgilanadigan h’aq to’lash shartlari h’amda boshqa talablar barcha deputatlikka nomzodlar, siyosiy partiyalar uchun teng va bir xil bo’lishi kerak. Ommaviy axborot vositalarida tarqatiladigan axborot h’aqiqatga mos bo’lishi, deputatlikka nomzodlarning, siyosiy partiyalarning h’uquqlari va qonuniy manfaatlarini buzmasligi kerak. Haqiqatga to’g’ri kelmaydigan malumotlarni, shuningdek deputatlikka nomzodlarning shani va qadr-qimmatiga putur etkazadigan malumotlarni tarqatish taqiqlanadi. Saylovoldi tashviqoti maqsadida ommaviy axborot vositalaridan foydalanish tartibi, h’ajmi va vaqti siyosiy partiyalar bilan kelishilgan h’olda Markaziy saylov komissiyasi tomonidan belgilanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |