|
Ob'ektiv kuzatish usuli- ma'lum bir jarayonning berilgan xususiyatlarini uning borishiga xalaqit bermasdan aniqlash uchun tadqiqot strategiyasi. U xatti-harakatlar va fiziologik jarayonlarni ro'yxatga olishga e'tibor qaratishi mumkin. Qoida tariqasida, u eksperimental tadqiqotni rejalashtirish va o'tkazishdan oldin dastlabki bosqich vazifasini bajaradi.
Psixiatriya atamalari lug'ati. V.M. Bleyxer, I.V. Crook
Nevrologiya. To'liq izohli lug'at. Nikiforov A.S.
So'zning ma'nosi va talqini yo'q
Oksford psixologiya lug'ati
So'zning ma'nosi va talqini yo'q
Atamaning mavzu sohasi
Subyektiv usullar sub'ektlarning o'z-o'zini baholashlari yoki o'z-o'zini hisobotlariga, shuningdek, kuzatilgan muayyan hodisa yoki olingan ma'lumotlar haqidagi tadqiqotchilarning fikriga asoslanadi. Psixologiyaning mustaqil fanga ajralishi bilan sub'ektiv usullar ustuvor rivojlanishga ega bo'ldi va hozirgi vaqtda takomillashtirilmoqda. Psixologik hodisalarni o'rganishning dastlabki usullari kuzatish, o'z-o'zini kuzatish va so'roq qilish edi.
2 Dars berish metodikasi (uslubiyati)ning predmeti, bu dars berish (oqitish)jarayonining ozidir.«Metod» atamasi yunoncha «methodos tadqiqot yoki bilish yoli, nazariya, talimot» sozidan kelib chiqqan bolib tadqiqot yoli, haqiqatga intilish, bilish, harakat qilish yollari, kutilayotgan natijaga erishish usuli manosini anglatadi. Metod deganda voqelikni amaliy yoki nazariy ozlashtirish usullari tushuniladi. Faoliyatning turli jabhalarini organishni qamrab olgani holda ilmiy bilish va uning usullari metodikaning asosiy yonalishidir. Unda talim va tarbiya berish usullari asosiy orinda turadi. Odatda metodika (uslubiyat) deganda ilmiy bilish faoliyatining shakllari va metodlari majmui haqidagi fan tushuniladi. Bu nazariy jihatdan qoyilgan maqsadga yetish, haqiqatni, reallikni, faoliyatni nazariy yoki amaliy bilish, organishning usullari yoki operatsiyalari majmuidir.Pedagogik amaliyotda, ananaga muvofiq, oquv tarbiyaviy maqsadlarga erishish uchun qollanilayotgan, tartibga solingan faoliyat usuli metod deb tushuniladi. Bunda oqituvchining oqitish faoliyati usullari bilan oquvchining oqish faoliyatining usullari birbiriga bogliqligi takidlanadiOqitish metodi quyidagicha tavsiflanadi: oqitishning maqsadi, ozlashtirish usuli, oquv jarayoni qatnashchilari (oqituvchi, oquvchi, talaba)ning ozaro munosabati.
3 Òqitish metodikasi,psixologik bilimlarga ehtiyojning kuchayishi,psixik hodisalarni ilmiy tushuntirish,ozbek psixologlarining tadqiqotlari.Bugungi kunda oldimizga qoygan buyuk maqsadlarimizga, ezgu niyatlarimizga erishishimiz, jamiyatimizga yangilanishi, xayotimizning taraqqiyoti va istiqboli, amalga oshirilayotgan isloxotlarimiz, rejalarimiz samarasi, taqdiri bularning barchasi avvalambor zamon talablariga javob beradigan yuqori malakali, ongli mutaxassis kadrlarni tayyorlash muammosi bilan bogliq. SHuning uchun ham yosh avlodni etuk barkamol shaxs qilib shakillantirishda ayniqsa, pedagog-psixologlar vazifasi juda masuliyatlidir.Bolajak oqituvchidan oliy oquv yurtida oz mutaxassisligini chuqur egallashdan tashqari oquvchilar psixikasidagi yosh va individual xususiyatlarni farqlay olish, bola taraqqiyoti jarayonini kuzatishdan togri psixologik-pedagogik xulosalar chiqara bilishiga organish, malakali mutaxassis sifatida ozligini, oz qobiliyatini, individualligini, shaxsiy fazilati xamda oz faoliyatida psixologik bilim, malaka va konikmalardan samarali foydalana olish talab etilmoqda.
Subyektiv usullar sub'ektlarning o'z-o'zini baholashlari yoki o'z-o'zini hisobotlariga, shuningdek, kuzatilgan muayyan hodisa yoki olingan ma'lumotlar haqidagi tadqiqotchilarning fikriga asoslanadi. Psixologiyaning mustaqil fanga ajralishi bilan sub'ektiv usullar ustuvor rivojlanishga ega bo'ldi va hozirgi vaqtda takomillashtirilmoqda. Psixologik hodisalarni o'rganishning dastlabki usullari kuzatish, o'z-o'zini kuzatish va so'roq qilish edi.
Ob'ektiv kuzatish usuli- ma'lum bir jarayonning berilgan xususiyatlarini uning borishiga xalaqit bermasdan aniqlash uchun tadqiqot strategiyasi. U xatti-harakatlar va fiziologik jarayonlarni ro'yxatga olishga e'tibor qaratishi mumkin. Qoida tariqasida, u eksperimental tadqiqotni rejalashtirish va o'tkazishdan oldin dastlabki bosqich vazifasini bajaradi.
4.Shaxsning o'rganishdagi faolligi muammosi psixologik, pedagogik fan va o'quv amaliyotida eng dolzarb muammolardan biridir.Ta'lim maqsadlariga erishish, shaxsiyatni har tomonlama rivojlantirish va uni kasbiy tayyorlashning etakchi omili sifatida o'rganishdagi shaxs faolligi muammosi o'rganishning eng muhim elementlarini (mazmuni, shakllari, usullari) tubdan tushunishni talab qiladi va ta'limning strategik yo'nalishi ekanligini ta'kidlaydi. O'rganishni kuchaytirish – bu uzatiladigan ma'lumotlar hajmini ko'paytirish, nazorat choralarini ko'paytirish va ko'paytirish emas, balki o'qitishning mazmunliligi uchun didaktik va psixologik shart-sharoitlarni yaratish, unga talabani jalb qilishdir. Nafaqat intellektual, balki shaxsiy va ijtimoiy faollik darajasi.
Uchta faoliyat darajasi mavjud:
… Qayta ishlab chiqarish faoliyati talabaning bilimlarni tushunish, eslab qolish, takrorlash, model bo'yicha qo'llash usullarini o'zlashtirish istagi bilan tavsiflanadi.
… Sharhlash faoliyati talabaning o'rganilayotgan narsaning ma'nosini tushunish, aloqalarni o'rnatish, o'zgargan sharoitlarda bilimlarni qo'llash usullarini o'zlashtirish istagi bilan bog'liq.
… Ijodiy faoliyat – o'quvchining bilimlarni nazariy tushunishga intilishini, muammolarning echimini mustaqil ravishda izlashni, kognitiv qiziqishlarning jadal namoyon bo'lishini nazarda tutadi.Faol o`qitish usullari o`quv materialini o`zlashtirish jarayonida o`quvchilarni faol fikrlash va amaliyotga undaydigan usullardir. Faol ta'lim bunday usullar tizimidan foydalanishni o'z ichiga oladi, bu asosan o'qituvchining tayyor bilimlarni taqdim etishi, ularni yodlashi va takrorlashiga emas, balki faol fikrlash jarayonida o'quvchilar tomonidan bilim va ko'nikmalarni mustaqil ravishda o'zlashtirishga qaratilgan. Amaliy faoliyat.Faol o'qitish usullarining o'ziga xos xususiyatlari shundaki, ular amaliy va aqliy faoliyatga motivatsiyaga asoslanadi, ularsiz bilimlarni o'zlashtirishda oldinga harakat bo'lmaydi.
Test Uchun Javoblar
1 C
2 B
3 A
4 A
5 B
6 A
8 A
9 B
10 A
11 A
12 B
13 D
14 A
15 A
Bajardi Talaba : Yo'lchiyev Asrorbek
Do'stlaringiz bilan baham: |
