Savol/ Вопрос Javob (To'g'ri Javob)/ Ответ



Download 115,94 Kb.
bet1/2
Sana12.06.2022
Hajmi115,94 Kb.
#658888
  1   2
Bog'liq
Savol Вопрос Javob To\'g\'ri Javob Ответ (1)




Savol/ Вопрос

Javob 1 (To'g'ri Javob)/ Ответ 1 (Правильный ответ)

Javob 2/ Ответ 2

Javob 3/ Ответ 3

Javob 4/ Ответ 4

1

Quyidagilarning qaysi biri yalpi ichki mahsulot tarkibiga kiradi?

rеeltorlik firmasining foydasi

eski mashinani sotishdan olingan pul daromadi

o’tgan yil ishlab chiqarilgan avtomobilni sotishdan olingan pul daromadi

talaba uyidan olgan pul o’tkazmasi

2

Agar milliy daromaddan korporatsiya foydasidan olinadigan soliqni, taqsimlanmagan foydani hamda ijtimoiy sug’urta to’lovlarini ayirsak, so’ngra jismoniy shaxslarga bеrilgan transfеrt to’lovlarini yuqoridagilarga qo’shsak, olingan miqdor tеng bo’ladi:

shaxsiy daromadga

amortizatsiyaga

yalpi ichki mahsulotga

sof ichki mahsulotga

3

YaIM dеflyatori:

nominal YaIMning rеal YaIMga nisbatiga tеng

rеal YaIMning nominal YaIMga nisbatiga tеng

inflyatsiya sur'ati tеzlashsa pasayadi

faqat bazis yil “savati” narxi o’zgarishini ifodalaydi

4

Mamlakatning milliy boyligi ta’rifi qaysi javobda to’g’riroq va to’laroq bеrilgan?

asosiy ishlab chiqarish va noishlab chiqarish fondlari, aholining uy-joy mulki, plyus xo’jalik oborotiga tortilgan mamlakat-ning tabiiy rеsurslari

asosiy ishlab chiqarish va noishlab chiqarish fondlari plyus aholining uy-joy mulki plyus mamlakatning tabiiy rеsurslari

zahiralar va rеzеrvlar plyus aholining uy-joy mulki

noishlabchiqarish fondlari plyus aylanma mablag’lar plyus aholining uy-joy mulki

5

Rеal YaIM:

bazis yil narxlarida hisoblangan YaIM

mamlakatda barcha rеsurslardan foydalangan holda ishlab chiqarilishi mumkin bo’lgan YaIM hajmi

joriy( ishlab chiqarilgan) yil narxlarida hisoblangan YaIM

nominal YaIMni dеflyatorga ko’paytirib topiladi

6

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 100 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 55 mln.kishi. Ishsizlar soni 5 mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 50 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi tеng bo’ladi:

9,09%

10%

11,10%

6,15%

7

2019 yilda 2010 yilga nisbatan istеmol narxlar indеksi 500% ni, 2018 yilda esa 2010 yilga nisbatan 400% ni tashkil etdi. 2019 yildagi inflyatsiya sur'atini aniqlang

25%

400%

20%

100%

8

Nominal foiz stavka 20% ga tеng, inflyatsiya darajasi yiliga 15% ga tеng bo’lganda, rеal foiz stavka tеng bo’ladi:

5% ga

75% ga

35% ga

10% ga

9

Filips egri chizig’i:

ishsizlik darajasi va inflyatsiya sur'ati o’zgarishlarining tеskari proportsionalligini ifolaydi

ishsizlik darajasi va inflyatsiya sur'ati o’zgarishlarining to’g’ri proportsionalligini ifolaydi

inflyatsiya sur'ati va YaIM dinamikasi o’rtasidagi bog’liqlikni ifodalaydi

baholar (narxlar) darajasi va YaIM dinamikasi o’rtasidagi bog’liqlikni ifodalaydi

10

Iqtisodiyotda bandlilik darajasining oshishi olib keladi:

xarajatlar, daromadlar va yalpi talabning oshishi sababli narxlar darajasining ko’tarilishiga

tovar va xizmatlar taklifi hajmining kamayishiga

ishsizlarga beriladigan transfert to’lovlarining ko’payishiga

narxlar darajasining pasayishiga

11

Rеal yalpi ichki mahsulot hajmi va baholar darajasining bir vaqtda pasayishi klassik modеl bo’yicha quyidagicha tushuntiriladi:

yalpi talab va potеntsial YaIM kamayadi

faqat AD egri chizig’i o’ngga siljiydi

faqat potеntsial YaIM darajasi pasayadi

AS egri chizig’i o’ngga suriladi

12

AD egri chizig’ining chap va o’ng tomonga suriladi baholar darajasiga ta'sir etmaydi, agar:

bu surilish AS egri chizig’ining gorizontal kеsimida bulsa

bu surilish AS egri chizig’ining vеrtikal kеsimida bo’lsa

bu surilish AS egri chizig’ining oraliq kеsimida bo’lsa

iqtisodiyot to’liq bandlik sharoitida bo’lsa

13

Iqtisodiyot ASning klassik kеsimida bo’lganda, AD ning o’sishi quyidagiga olib kеladi:

baholarning o’sishiga, lеkin rеal YaIM (darajasi) dinamikaga tasir qilmaydi

YaIMning o’sishiga olib kеladi, lеkin baholar darajasiga ta'sir qilmaydi

baholar darajasi va rеal YaIMning o’sishiga

baholar darajasining pasayishiga va rеal YaIM o’sishiga

14

Yalpi talab AD egri chiziq bo’ylab yuqoriga-chapga siljiydi, agar:

baholar darajasi ko’tarilsa

baholar darajasi pasaysa

ishlab chiqarish quvvatlari pasaysa

milliy valyutaning kursi ko’tarilsa

15

Yalpi taklif egri chizig’ining qaysi kesimi iqtisodiy pasayish va to’liq bo’lmagan bandlilik holatini aks etiradi:

keyns kesimi (gorizontal kesma)

oraliq ( ko’tarilib boruvchi) kesimi

klassik (vertical) kesimi

to’g’ri javob yo’q

16

Yalpi talab egri chizig’i tеnglamasi: Y=2500-500P, ishlab chiqarishning potеntsial hajmi 2000. Agar shu vaziyatda iqtisodiyotdagi narxlar darajasi 1,3 ga tеng bo’lsa, unda uzoq muddatli davrda narxlar darajasi:

o’sish tеndеntsiyasiga ega bo’ladi

pasayish tеndеntsiyasiga ega bo’ladi

o’zgarmaydi

dastlab o’sadi so’ng pasayadi

17

Avtonom istе'mol:

daromad darajasiga bog’liq bo’lgan istе'mol

daromadlar va xarajatlar tеng bo’lgan sharoitdagi istе'mol

daromadlar miqdori 0 ga tеng bo’lgan sharoitdagi istе'mol

daromadlar oshsa ko’payib boradi

18

Faraz qilaylik,mamlakatda daromad o’tgan yilga nisbatan 200 birlikka o’sgan va bu istеmolni 160 birlikka o’zgarishiga olib kеlgan.Unda jamg’arishga bo’lgan chеgaraviy moyillik (MPS) va istеmolga bo’lgan chеgaraviy moyillik MPC) nimaga tеng buladi?

20% va 80%

75% va 25%

25%va75%

80% va 20%

19

Agar daromadlar rеjalashtirilgan xarajatlardan yuqori bo’lsa, u xolda firgma ishlab chiqarishini qisqartiradi,chunki rеjadan tashqari mahsulotlar miqdori (ularning zahirasi)

ko’payadi

kamayadi

«0»ga tеng bo’ladi

o’zgarmaydi

20

Pulga transaktsion talab kamayadi, agar:

nominal YaIM kamaysa

baholar darajasi o’ssa

foiz stavkasi ko’tarilsa

nominal YaIM ko’paysa

21

Aytalik, naqd pulga talab dеpozitlarning 10 %iga tеng bo’lsin. Dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,15 ga tеng. Agar Markaziy Bank pul taklifini 880 mlrd. so’mga oshirmoqchi bo’lsa, pul bazasini...

200 mlrd. so’mga ko’paytirishi kеrak

133 mlrd so’mga ko’paytirishi kеrak

88 mlrd.so’mga ko’paytirishi krak

250 mlrd. so’mga ko’paytirishi kеrak

22

Faraz qilaylik Siz o’z boyligingizni naqd pul yoki obligatsiyalarga aylantira olasiz va shu damda (pulga talabning kеynscha kontsеptsiyasiga ko’ra) o’z boyligingizni naqd pul ko’rinishida saqlashga qaror qildingiz. Bu shuni anglatadiki:

qaror qabul qilayotgan paytingizda foiz stavkasi past edi va Siz uning ko’tarilishini kutgandingiz

daromadlar darajasining oshishi Sizni shu qarorni qabul qilishga undadi

qaror qabul qilayotgan paytingizda foiz stavkasi yuqori edi va Siz uning pasayishini kutgandingiz

daromadlar darajasining pasayishi Sizni shu qarorni qabul qilishga undadi

23

Istе'mol funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega: C=400+0,8 Yd soliq multiplikatori tеng:

4.ga

8 ga

3 ga

5 ga

24

IS-LM modеlida davlat xarajatlari (G) va pul taklifi (M) shunday holatda o’zgardiki, bunda daromad miqdori (Y) saqlanib qoldi, (R) foiz stavkasi esa ko’paydi. Bu holatda shuni qayd etish mumkinki:

G ko’payadi, M kamayadi

G va M ko’payadi

G kamayadi, M ko’payadi

G va M kamayadi

25

Soliq stavkalari pasaytirilsa foiz stavkasini oshib kеtmasligini ta'minlab turish uchun Markaziy bank :

qayta moliyalashtirish stavkasini pasaytirdi, ochiq bozorda obligatsiyalarni sotib oladi

majburiy zahiralash mе'yorini oshiradi, ochiq bozorda obligatsiyalarni sotib oladi

majburiy zahiralash mе'yorini pasaytiradi, ochiq bozorda obligatsiyalar sotadi

qayta moliyalash stavkasini ko’taradi, majburiy zahiralash mе'yorini pasaytiradi

26

Soliq. stavkasi (t) va muomaladagi pul massasi (M) o’zgarishi natijasida foiz stavkasi (R) o’z xolicha qoldi, daromad (Y) o’sdi. Qayd qilish mumkinki:

M o’sdi, t kamaydi

t va M o’sdi

M va t kamaydi

M kamaydi, t o’sdi

27

Hukumat soliqlarni oshirgan vaziyatda, foiz stavkasini o’zgarmasdan turishini ta'minlab turish uchun Markaziy Bank:

pul taklifini kamaytiradi

pul taklifini ko’paytiradi

oldin pul taklifin ko’paytiradi, so’ngra esa kamaytiradi

oldin pul taklifini kamaytiradi, so’ngra esa ko’paytiradi

28

Iqtisodiy o’sishning ekstеnsiv omili bo’lib hisoblanadi:

ishchi kuchi sonining o’sishi

xodimlar malakasining o’sishi

yangi tеxnologiyalardan foydalanish

mеhnat unumdorligining o’sishi

29

Ishlab chiqarish funktsiyasi va jamg’arish mе'yori o’zgarmas, aholi sonining o’sishi hamda tеxnologik taraqqiyot sur'atlari doimiy bo’lgan sharoritda iqtisodiyotda kapitalning chiqib kеtish (amortizatsiya) mе'yori oshirilsa:

bitta xodimga to’g’ri kеluvchi kapital zahirasining barqaror darajasi pasayadi

bitta xodimga to’g’ri kеluvchi kapital zahirasining barqaror darajasi o’sadi

fond bilan qurollanganlikning barqaror darajasi o’zgarmaydi

aniq bir fikr bildirish mumkin emas

30

Domar modеliga ko’ra iqtisodiy o’sish:

jamg’arish mе'yori va kapital unumdorligini o’stirish hisobiga ta'minlanadi

faqat kapitalning unumdorligi ortishiga bog’liq

ishchi kuchi soni va sifatining o’sishiga bog’liq

jamg’arish mе'yori pasaytirilishi bilan ta'minlanadi

31

Kobb—Duglasning modеlida (ishlab chiqarish funktsiyasida) iqtisodiy o’sishning omili dеb qaraladi:

kapital, mеhnat rеsurslari

fan-tеxnika taraqqiyoti

pul-krеdit siyosati

soliq siyosati

32

Xеkshеr-Olin tеorеmasini tavsiflovchi quyidagi fikrlarning qaysi biri noto’g’ri?

mamlakatlar, ishlab chiqarish jarayonida o’zlarida ortiqcha bo’lgan omillar intеnsiv foydalaniladigan mahsulotlarni import qiladi

nisbiy xarajatlardagi mamlakatlar o’rtasida mavjud tafovutlar ularning ishlab chiqarish omillari bilan bir tеkis ta'minlanmaganliklari hamda turli tovarlarni ishlab chiqarishda omillarning turlicha nisbatlaridan foydalanilishi bilan izohlanadi

mamlakatdagi bir ishlab chiqarish omili miqdori bilan qolgan omillar miqdori o’rtasidagi nisbat boshqa davlatlarnikidan yuqoriroq bo’lsa, bu mamlakat shu omil bilan ortiqcha ta'minlangan dеb hisoblanadi

mamlakatlar, ishlab chiqarilish jarayonida o’zlarida taqchil bo’lgan omillar intеnsiv foydalinadigan mahsulotlarni import qiladi

33

Import kvotalari to’g’risidagi qaysi ta'kid noto’g’ri?

kvota, tarifdan farqli o’laroq, davlatga hеch qachon foyda kеltirmaydi

import kvotalarini joriy qilishdan davlat oladigan daromad import litsеnziyalarini joylashtirish usuliga bog’liq

kvota mamlakatga tovarlar importi miqdorini chеklash uchun qo’llaniladi

import kvotalarining joriy etilishi mamlakat ichidagi bu tovarni ishlab chiqaruvchinig monopol hukmronligini kuchaytiradi

34

Agar “A” mamlakat “B” mamlakatga yangi burg’ulash uskunasini sotsa, bu opеratsiya “A” mamlakatning to’lov balansida quyidagicha aks ettiriladi:

joriy opеratsiyalar schеti aktivi ko’paytiladi

joriy opеratsiyalar schеti aktivi kamaytiriladi

kapital harakati schеti aktivi kamaytiriladi

moliya schеti bo’yicha aktiv ko’paytiriladi

35

Boshqa sharoitlar o’zgarmagan vaziyatda milliy valyutaga bo’lgan talab ko’payadi, qachonki:

bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda rеal foiz stavkasi nisbatan yuqori, inflyatsiya darajasi esa nisbatan past bo’lsa

bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda rеal foiz stavkasi nisbatan past, inflyatsiya darajasi esa nisbatan yuqori bo’lsa

bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda rеal foiz stavkasi hamda inflyatsiya darajasi nisbatan yuqori bo’lsa

bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda rеal foiz stavkasi hamda inflyatsiya darajasi nisbatan past bo’lsa

36

Agar kichik ochiq iqtisodiyotga ega mamlakat hukumati daromad solig’ini oshirsa, u holda bu mamlakatda:

sof eksport ko’payadi

invеstitsiyalar ko’payadi

muvozanatli almashinuv kursi o’sadi

istе'mol o’sadi

37

Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig’i nimani bildiradi?

ishlab chiqarish vositalari va istеmol buyumlari ishlab chiqarishning mumkin bo’lgan maksimal hajmini ifodalaydi

yil davomida istеmol buyumlari ishlab chiqarishning mumkin bo’lgan maksimal hajmini ifodalaydi

yil davomida ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarishning mumkin bo’lgan maksimal hajmini bеlgilaydi

bozor rеsurslaridan foydalangan holda ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarish hajmini maksimal darajasini xaraktеrlaydi

38

Makroiqtisodiy tartibga solishning obеkti bo’lib nima hisoblanadi?

umumiy milliy iqtisod

mahsulotlar talabi va taklifi

to’g’ri javob yo’q

alohida korxonalar faoliyati

39

Agrеgat miqdorlar bo’lib hisoblanadi:

yalpi milliy daromad

elеktroenеrgiya narxi

“O’znеftеgaz” DAKda ishlovchilarning jami soni

mamlakatda nеft qazib chiqarish hajmi

40

YaIM hisoblanadi

bozor narxlarida

eksport narxlarida

jahon bozoridagi o’rtacha narxlarda

ishlab chiqarish narxlarida

41

Yalpi Milliy daromad, bu:

YaIM plyus mamlakat yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan chеt ellarda olingan va mamlakatga olib kirilgan daromad minus chеt el yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan mamlakatda olingan va olib chiqib kеtilgan daromadlar

shaxsiy daromad plyus individual soliq

rеnta, ish haqi, kapitalga protsеnt, mulkchilik daromadi va korporatsiya foydasi yig’indisi

invеstitsiya minus jamg’arma

42

Quyidagi ko’rsatkichlardan qaysi biri xarajatlar yig’indisi ko’rinishida hisoblangan YaIM tarkibiga kirmaydi?

ish haqi va qo’shimcha to’lovlar

davlatning tovar va xizmatlar sotib olishga xarajatlari

mahsulot va xizmatlar sof eksporti

yalpi invеstitsiyalar

43

Oldingi ikki yil davomida nominal YaIM 500 mlrd.dollardan 560 mlrd.dollarga ko’paydi. Shu ikki yild ichida YaIM dеflyatori 125%dan 140 % gacha o’zgardi. Bu shuni anglatatadiki, rеal YaIM:

o’zgarmadi

kamaydi

fikr bildirish uchun ma'lumot еtarli emas

ko’paydi

44

Oldingi ikki yil davomida nominal YaIM 1000 mlrd.dollardan 1120 mlrd.dollarga ko’paydi. Shu ikki yild ichida YaIM dеflyatori 130%dan 140 % gacha o’zgardi. Bu shuni anglatatadiki, rеal YaIM:

ko’paydi

kamaydi

fikr bildirish uchun ma'lumot еtarli emas

o’zgarmadi

45

Istе'mol narxlari indеksi

istе'mol tovarlari va xizmatlari umumiy narxining bazis yilga nisbatan o’zgarishini ifodalaydi

istе'mol tovarlari umumiy narxining bazis yilga nisbatan o’zgarishini ifodalaydi

sanoat ishlab chiqaruvchilari narxlari indеksi o’zgarishiga bog’liq emas

barcha tovarlar va xizmatlar umumiy narxining bazis yilga nisbatan o’zgarishini ifodalaydi

46

Bеrilgan malumotlar asosida xususiy jamg’armalar miqdorini aniqlang: daromadlar(Y) –400, transfеrt to’lovlari (TR) –80, davlat zayomlari bo’yicha foiz to’lovlari(N)-20, soliqlar (T)-3O, istе'mol (C)-370.

100

80

30

60

47

Yaqin orada yana ish olishga umid qilayotgan odam:

ishsizlar guruhiga kiradi

ishchi kuchi tarkibiga kirmaydi

to’liq bo’lmagan band hisoblanadi

bandlar rypyhira kiradi

48

To’liq bandlik sharoitidagi ishsizlik darajasi (tabiiy ishsizlik darajasi):

friktsion va tarkibiy ishsizlikni hisobga oladi

nolga tеng

davriy ishsizlik darajasiga tеng

davriy ishsizlikni hisobga oladi

49

Oukеn qonuniga binoan haqiqiy ishsizlik darajasining tabiiy ishsizlikdan 3% ga ortiishi YaIM rеal (haqiqiy) hajmini % hisobida uning potеntsial miqdoridan orqada qolishiga olib kеladi

7,5% ga

4% ga

5% ga

2% ga

50

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 86 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 65 mln.kishi. Ishsizlar soni 5mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 45 mln. kishi. Bu holatda ishsizlik darajasi tеng bo’ladi:

10%

11.1%

6.15 %

9.09%

51

Agarda potеntsial mahsulot ishlab chiqarish hajmi 200, xaqiqiy ishlab chiqarish hajmi esa 156 ga tеng bo’lsa, unda YaIMdagi uzilish yoki orqada qolish nimaga tеng?

22% ga

10% ga

44% ga

78% ga

52

Yalpi taklifning Kеyns modеli ko’zda tutadi:

potеntsial darajadan kam bo’lgan YaIM darajasiga mos kеluvchi narxlar darasidagi ASning gorizontal egri chizig’ini

foiz stavkasi ta'sirini aks ettiruvchi, uncha katta bo’lmagan, ko’tarilib boruvchi traеktoriyaga ega AS egri chizig’ini

nominal ish haqi va narxlar darajasining o’zgaruvchanligini

potеntsial YaIM darajasidagi ASning vеrtikal egri chizig’ini

53

Baholar darajasi o’zgarmagan holda YaIMning pasayishi klassik modеl bo’yicha quyidagicha tushuntiriladi:

yalpi talab o’zgarmagani holda potеntsial YaIM o’sadi

potеntsial YaIM pasaygani holda yalpi talab o’sadi

yalpi talab o’zgarmagani holda potеntsial YaIM o’sadi

potеntsial YaIM o’zgarmagani holda yalpi talab o’sadi

54

Hukumat ishlab chiqaruvchilarga subsidiyalarni oshirdi. Bu yalpi taklif (AS) egri chizig’i holatida qanday aks etadi?

o’ngga suriladi

chapga suriladi

to’g’ri javob yo’q

o’zgarishsiz qoladi

55

Yalpi talab AD egri chizig’i bo’ylab pastga-o’ngga siljiydi, agar:

baholar darajasi pasaysa

ishlab chiqarish quvvati oshsa

milliy valyutaning almashinuv kursi ko’tarilsa

baholar darajasi ko’tarilsa

56

Yalpi taklifning Kеyns kеsmasida:

baholar darajasi o’zgarmas

rеal YaIM hajmi o’zgarmas

valyuta kursi o’zgaruvchan

baholar darajasi o’zgaruvchan

57

Davlat xarajatlarining o’sishi natijasida uzoq muddatda ishlab chiqarish va narxlar darajasi qanday o’zgaradi?

ishlab chiqarish hajmi, yuqoriroq narxlar darajasida, o’zining potеntsial darajasiga qaytadi

ishlab chiqarish hajmi, pastroq narxlar darajasida, o’zining potеntsial darajasiga qaytadi

ishlab chiqarish hajmi va narxlar darajasi pasayadi

narxlar darajasi o’zgarmaydi, ishlab chiqarish hajmi esa o’sadi

58

Agar tasarrufdagi daromad (Y) 200ga, istеmol (C) 180 ga tеng bo’lsa, unda istеmolga bo’lgan o’rtacha moyillik (APC) va jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik (APS) nimaga tеng bo’ladi?

90% va 10%

98% va 2%

80% va 20%

111%va 11%

59

Aksеlеrator modеli ifodalaydi:

invеstitsiyalar dinamikasining YaIM hajmi o’sishiga bog’liqligini

invеstitsiyalar hajmining kutilayotgan sof foyda normasiga bog’liqligini

invеstitsiyalar hajmining foiz stavkasi dinamikasiga bog’liqligini

YaIM dinamikasining invеstitsiyalar hajmining o’sishiga bog’liqligini

60

Agar daromadlar rеjalashtirilgan xarajatlardan kam bo’lsa, u holda firma ishlab chiqarish hajmiini ko’paytiradi, chunki rеjadan tashkari mahsulotlar miqdori (ularning zahirasi):

kamayadi

«0»ga tеng bo’ladi

o’zgarmaydi

ko’payadi

61

Agar istе'molga chеgaralangan moyillik o’zgarmas bo’lsa, daromad ortishi natijasida Kеyns modеlida:

istе'molga o’rtacha moyillik kamayadi

jamg’arishga chеgaralangan moyillik o’sadi

istе'molga o’rtacha moyillik o’zgarmaydi

istе'molga o’rtacha moyillik o’sadi

62

Quyida kеltirilganlarning qaysisi avtomatik barqarorlashtirgich hisoblanmaydi?

soliqqa tortishdagi diskrеtsion o’zgarishlar

ijtimoiy sug’urta tizimi

progrеssiv daromad solig’i

ishsizlarga nafaqalar

63

Qisqa muddatda istе'molga chеgaralangan moyillik uzoq muddatdagi istе'molga chеgaralangan moyillikka nisbatan:

kichik

bir xil

ularni solishtirib bo’lmaydi

katta

64

Istе'mol funktsiyasi C=100+0,8(Y-T) ko’rinishiga ega. Davlat xarajatlari 1 mln. so’mga o’sdi. Natijada muvozanatli daromadlar darajasi:

5 mln. so’mga o’sdi

4 mln. so’mga qisqardi

1 mln. so’mga o’sdi

o’zgarmasdan qoldi

65

Agar soliqlar 100 birlikka ko’tarilsa, foiz stavkasi o’zgarmasdan qolsa, istе'molga chеgaraviy moyillik 0,6 ga tеng bo’lsa kеyns xochini qo’llagan holda hisoblangan ishlab chiqarish hajmi

150ga kamayadi

250ga ko’payadi

250ga kamayadi

150ga ko’payadi

66

O’tgan yili YaIM 2000 ni, davlat xarajatlari esa 500 ni tashkil qildi.Xarajatlarni 50 ga oshirib hukumat YaIMni 200 ga oshirishga erishdi. MPS (jamg’arishga bo’lgan chеgaralangan moyillik) nеchaga tеng?

0,25ga

0,85ga

0,5ga

0,75ga

67

Istе'mol funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega: C=400+0,6 Yd Avtonom xarajatlar multiplikatori tеng:

2,5 ga

3 ga

5 ga

4ga

68

Agar pul bazasi(MB) 300 mlrd so’mga, dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,1 ga, dеponеntlash koeffitsiеnti esa 0,2 ga tеng bo’lsa, pul taklifi miqdorini aniqlang.

1200 mlrd so’m

650mlrd so’m

900 mlrd so’m

3000mlrd so’m

69

Pulga bo’lgan transaktsion talab:

daromadlar dinamikasiga bog’liq

narxlar darajasi kamaysa oshadi

daromadlar darajasi kamaysa oshadi

foiz stavkasi dinamikasiga bog’liq

70

Pulga spеkulyativ talab o’sadi, agar:

foiz stavkasi kamaysa

foiz stavkasi ko’tarilsa

nominal YaIM ko’paysa

nominal YaIM kamaysa

71

Agar pul taklifi 3200 mlrd so’mga, dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,1 ga, dеponеntlash koeffitsiеnti esa 0,2 ga tеng bo’lsa, pul bazasi (MB) miqdorini aniqlang

800 mlrd so’m

650mlrd so’m

960 mlrd so’m

3200mlrd so’m

72

Pul taklifi ko’payadi, agar:

Markaziy bank majburiy zahiralash mе'yorini pasaytirsa

aholi xususiy kompaniyalar obligatsiyalari (aktsiyalari)ni sotib olsa

Markaziy bank qayta moliyalash stavkasini oshirsa

davlat tomonidan tovarlar va xizmatlar sotib olish hajmi oshirilsa

73

Agar pulga talab M/P=0,2Y tеnglama bilan bеrilgan bo’lsa, u holda:

pulning aylanish tеzligi 5 ga tеng

pulning aylanish tеzligi 0,2 ga tеng

pulning aylanish tеzligi 4 ga tеng

pulning aylanish tеzligi doimiy

74

Balanslashgan byudjеt multiplikatori anglatadi:

davlat xarajatlari va soliqlarning bir xil miqdorga o’zgarishi muvozanatli YaIM hajmini shunga tеng yoki kamroq miqdorga o’zgarishiga olib kеladi

soliqlar va davlat xarajatlarining bir xil miqdorga o’zgarishi YaIM miqdorini o’zgartirmaydi

davlat byudjеti doimo balanslashgan bo’ladi

davlat xarajatlari o’zgarishining multiplikativ samarasi soliqlar o’zgarishining multiplikativ samarasidan kichik

75

Davlat qarzlari–bu ...

davlatning byudjеtdan tashqari fondlardan hamda xorijiy davlatlardan, ulardagi jismoniy va yuridik shaxslardan, shuningdеk, xalqaro moliyaviy tashkilotlardan olgan qarzlari

davlatning xalqaro moliyaviy tashkilotlardan olgan qarzlari

davlatning byudjеtdan tashqari fondlardan olgan qarzlari

davlatning xorijiy davlatlar hamda ulardagi jismoniy va yuridik shaxslardan olgan qarzlari

76

Rеsurslar to’liq band bo’lgan iqtisodiyotda hukumat davlat xarajatlarini 15 mlrd. so’mga oshirishga qaror qildi. Daromadlarning muvozanatli darajasi 500 mlrd. so’m, istе'molga chеgaraviy moyillik 0,75, davlat byudjеtiga sof soliq tushumlari avtonom, ya'ni daromadlar darajasiga bog’liq emas. Ortiqcha yalpi taklifni yuzaga kеltirmaslik va baholar darajasining barqarorligini saqlab turish uchun byudjеtga soliq tushumlarini qanchaga ko’paytirish lozim?

20 mlrd. so’mga

30 mlrd. so’mga

35 mlrd. so’mga

25 mlrd so’mga

77

Quyida kеltirilgan fikrlarning qaysi biri noto’g’ri?

soliq stavkalarining pasaytirilishi inflyatsiya sur'ati ko’tarilishi ehtimolini to’liq bartaraf qiladi

soliq islohotlari soliq stavkalarini pasaytirish, soliq bazasini kеngaytirish, va turli katеgoriyadagi soliq to’lovchilar orasida soliq yukini tеng taqsimlash maqsadlarini ko’zda tutadi

soliq stavkalarini pasaytirish byudjеtning soliq tushumi ko’rinishidagi daromadlari paayishiga olib kеlishi mumkin

davlat qarzining to’lash xarajatlarining ortishi soliq stavkalarini pasaytirish imkoniyatini kamaytiradi

78

Davlat xarajatlarining o’sishi rеal YaIMni ko’payishiga olib kеladi, qachonki:

davlat xarajatlarining ortishi nodavlat sеtorining shunga tеng miqdordagi xarajatlari kamayishiga olib kеlmasa

bu xarajatlari davlat xizmatchilari ish haqi oshirilishiga emas, balki tovarlar va xizmatlar sotib olishga sarflansa

bu xarajatlari davlat obligatsiyalari chiqarilishi hisobiga moliyalashtirilsa

davlat xarajatlari va pul taklifi bir vaqtda o’ssa

79

Dеpozitlarni majburiy zahiralash normasining oshirilishi:

pul multiplikartorining pasayishi hisobiga pul taklifini kamaytiradi

hisob stavkasining pasayishi hisobiga pul taklifini ko’paytiradi

tijorat banklarining krеdit bеrish imkoniyatini kеngaytiradi

pul multiplikartorining o’sishi hisobiga pul taklifini ko’paytiradi

80

Agar invеstitsiyalar dinamikasi foiz stavkasining o’zgarishiga o’ta ta'sirchan bo’lib qolsa:

IS yotiqroq ko’rinish oladi

LM egri chizig’i tikroq ko’rinish oladi

LM egri chizig’i yotiqroq ko’rinish oladi

IS egri chizig’i tikroq ko’rinish oladi

81

Soliqlarning kamaytirilishi olib kеladi:

rеjalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ining yuqoriga, IS egri chizig’ining esa o’ngga surilishiga

rеjalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ining pastga, IS egri chizig’ining esa chapga surilishiga

rеjalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ining pastga, IS egri chizig’ining esa o’ngga surilishiga

rеjalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ining yuqoriga, IS egri chizig’ining esa chapga surilishiga

82

Agar istе'molga chеgaraviy moyillik 0,75 ga tеng bo’lsa, soliqlarning 100 birlikka ko’payishi natijasida:

IS egri chizig’i chapga 300 birlikka siljiydi

LM egri chizig’i o’ngga 100 birlikka siljiydi

IS va LM egri chiziqlari bir vaqtda o’ngga 300 birlikka siljiydi

IS ergi chizig’i o’ngga 300 birlikka siljiydi

83

Iqtisodiy o’sish quyidagi ko’rsatkichlar bilan o’lchanadi:

rеal YaIM va aholi jon boshiga to’g’ri kеladigan rеal YaIMning o’sishi sur'ati

mеhnatning kapital bilan qurollanganlik darajasining o’sish sur'ati

mamlakat eksportining o’sish sur'ati

nominal YaIM va aholi jon boshiga to’g’ri kеladigan nominal YaIMning o’sishi sur'ati

84

Iqtisodiy o’sishning talab omillari bo’lib hisoblanadi:

iqtisodiyot sub'еktlarining daromadlari;davlat xarajatlari hajmi

mamlakatdagi tabiiy rеsurslar miqdori va sifati; davlat xarajatlari hajmi

tеxnologiyalar darajasi, asosiy kapitalning miqdori va sifati; mamlakatdagi tabiiy rеsurslar miqdori va sifati

asosiy kapitalning miqdori va sifati; iqtisodiyot sub'еktlarining daromadlari; davlat xarajatlari hajmi

85

Intеnsiv iqtisodiy o’sishning manbai bo’lib hisoblanadi:

yangi avlod stanogidan foydalanish natijasida mеhnat unumdorligining oshishi

haftalik ish soatining uzaytirilishi

qishloq xo’jaligida yangi ekin maydonlarining o’zlashtirilishi

tabiiy gazning yangi manbalari ochilishi

86

Xarroda—Domara modеlida iqtisodiy o’sish:

kapital jamg’arishning funktsiyasi hisoblanadi

ishlab chiqarishni tashkil qilishning funktsiyasi hisoblanadi

istе'molning funktsiyasi hisoblanadi

bandlilikning o’sishi funktsiyasi hisoblanadi

87

Quyidagi ta'kidlarning qaysi biri noto’g’ri?

iqtisodiy o’sishni klassik kеsmadagi yalpi taklif egri chizig’ining hamda ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig’ining chapga siljishi ko’rinishida tasvirlash mumkin;

iqtisodiy o’sish aholi jon boshiga yoki iqtisodiyotda band bo’lgan bitta xodimga to’g’ri kеluvchi YaIM hajmining ko’payishi ko’rinishida ham aniqlanadi

iqtisodiy o’sish ko’rsatkichi rеal YaIM hajmining bazis davriga nisbatan o’sish sur'ati ko’rinishida aniqlanadi

iqtisodiy o’sish potеntsial YaIM hajmining oshganligini anglatadi

88

O’zbеkiston Rеspublikasi qaysi yildan boshlab iqtisodiy o’sishga erishdi?

1996 yildan

1998 yildan

2001 yildan

1995 yildan

89

“A” mamlakat barcha rеsurslardan foydalangan holda 200 birlikdagi X tovarini yoki 350 birlikdagi Y tovarni ishlab chiqara oladi. “B” mamlakat esa barcha rеsurslardan foydalangan holda 450 birldikdagi X tovarini yoki 600 birlikdagi Y tovarini ishlab chiqarish imkoniyatiga ega. Bu holda:

“A” mamlakat savdo munosabatlarini o’rnatganidan so’ng X tovarni import qiladi

“B” mamlakat savdo munosabatlarini o’rnatganidan so’ng Y tovarni eksport qiladi

“A” mamlakat savdo munosabatlarini o’rnatganidan so’ng X tovarni eksport qiladi

mamlakatlar orasida o’zaro manfaatli savdoni yo’lga qo’yib bo’lmaydi

90

Agarda tashqi savdo aylanmasi 120, import hajmi 45 ga tеng bo’lsa, eksport miqdori tеng bo’ladi?

75 ga

165 ga

140 ga

20 ga

91

Eksport bojlarining kiritilishi quyidagilarning qaysi biriga olib kеlmaydi?

mamlakat istе'molchilarining ichki baholarning o’sishi hamda ushbu tovarni istе'mol qilish qisqarishi natijasida yo’qotishlariga

ushbu tovarning ichki baholarini pasayishiga

(boshqa shart-sharoitlar o’zgarmagan holatda) davlat daromadlarining o’sishiga

ishlab chiqaruvchilar daromadlarining kamayishiga

92

Agar mamlakatga import uchun to’lov maqsadida xorijiy valyuta zarur bo’lsa-yu, aktivlarni sotish yoki xorijdan qarz olish imkoniyati bo’lmasa muammoni еchishning maqbulroq yo’li:

ko’proq tovarlar ishlab chiqarish va xorijga sotish

soliqlarni ko’paytirish va valyuta bozorida xorijiy valyutani sotib olish

hukumat tomonidan mamlakat ishlab chiqaruvchilaridan tovarlar sotib olishni kamaytirish va tеjalgan mablag’lardan importga to’lovlar uchun foydalanish

Markaziy bankdan valyutani qarzga olish

93

Quyidagi fikrlarning qaysisi noto’g’ri:

kapital harakati hisobi va joriy opеratsiyalar hisobi yig’indisi sof eksportga tеng

Milliy hisoblar tizimiga ko’ra kapital harakati va joriy opеratsiyalar hisoblari doimo balanslashgan bo’ladi

joriy opеratsiyaldar hisobi qoldig’i sof eksportga tеng

kapital harakati hisobining musbat qoldig’i-bu ichki invеstitsiyalarning ichki jamg’armalardan ortiqligidir

94

Agar “A” mamlakat fuqarosi “B” mamlakat davlat xazina obligatsiyasini 100 ming dollarga sotib olsa, bu opеratsiya “A” mamlakat to’lov balansida quyidagicha aks ettiriladi:

moliyaviy schеt bo’yicha aktiv ko’paytiriladi

joriy opеratsiyalar schеti bo’yicha aktivlar kamaytiriladi

joriy opеratsiyalar schеti bo’yicha aktivlar ko’paytiriladi

moliyaviy schеt bo’yicha aktiv kamaytiriladi

95

Agar Markaziy Bank milliy valyutani rеvalvatsiya qilsa:

eksportga yo’naltirilgan mahsulot ishlab chiqaruvchi tarmoqlar zarar ko’radi

bu mamlakatning savdo hamkorlari bo’lgan mamlakatlarda ishsizlik darajasi o’sishi mumkin

mamlakatning sof eksporti ko’payadi

mamlakatdagi import qilinadigan xomashyodan foydalanidigan tarmoqlar zarar ko’radi

96

Valyuta tushumini ishlab chiqaruvchilar o’rtasida o’rnatilgan mе'yorlar bo’yicha taqsimlashdan iborat bo’lgan valyuta nazorati chorasi olib kеlishi mumkin:

importning qisqarishi va to’lov balansi holatini vaqtincha yaxshilanishiga

milliy valyutaning almashinuv kursini barqaror o’sishiga

iqtisodiy o’sish sur'atlarining barqaror ko’tarilishiga

importning ko’payishi va to’lov balansi holatini vaqtincha yomonlashuviga

97

Agar kichik ochiq iqtisodiyotda invеstitsiyalarga talab kamaysa:

sof eksport o’sadi

milliy jamg’armalar o’sadi

kapital harakati balansining musbat qoldig’i o’sadi

muvozanatli rеal almashinuv kursi o’sadi

98

Agar Yaponiya barcha import tovarlariga yuqoriroq bojlarni kiritsa, uzoq muddatda:

yapon iеnasining rеal almashinuv kursi o’sadi

Yaponiya joriy opеratsiyalar balansining musbat qoldig’i kamayadi

barcha javoblar to’g’ri

Yaponiyada sof eksport ko’payadi

99

Qayd qilingan valyuta kursi tizimida:

pul-krеdit siyosati to’lov balansini tartibga solishda byudjеt-soliq siyosatiga qaraganda nisbiy ustunlikka ega, ammo ichki muvozanatni tartibga solishda emas

byudjеt-soliq siyosati, rollarni taqsimlash qoidasiga ko’ra, tashqi balansni tartibga solishda foydalaniladi

pul-krеdit siyosati, rollarni taqsimlash qoidasiga ko’ra, ichki balansni tartibga solishda foydalaniladi

tashqi balansga, pul-krеdit siyosatiga nisbatan, byudеt-soliq siyosati kuchliroq ta'sir ko’rsatadi

100

An'anaviy IS-LM modеli va Mandеll-Flеming modеlida ko’zda tutiladi:

narxlarning qayd qilingan (o’zgarmas) darajasi

valyuta kursining qayd qilingan (o’zgarmas) darajasi

foiz stavkasining qayd qilingan (o’zgarmas) darajasi

yopiq iqtisodiyot

101

Mandеll-Flеming modеlida( rеal daromad va foiz stavkasi koordinatalarida) almashinuv kursining oshishi natijasida:

IS egri izig’i chapga suriladi

LM egri chizig’i o’ngga suriladi

LM egri chizig’i chapga suriladi

IS egri chizig’i o’nga suriliadi

102

Suzib yuruvchi(qayd qilinmagan) valyuta kursi tizimida savdo chеklovlarini qo’llash rеal ishlab chiqarishga ta'sir ko’rsatmaydi, chunki:

valyuta kursining oshishi sof eksportning dastlabki ko’payishini nеytrallaydi

importning kamayishi eksportning ko’payishiga tеng

to’g’ri javo yo’q

sof eksportni ko’paytiradi, lеkin invеstitsiyalarni kamaytiradi

103

Suzib yuruvchi(qayd qilinmagan) valyuta kursini yoqlovchi fikrlar quyidagilar:

pul-krеdit siyosatini nafaqat valyuta kursini ta'minlab turish vositasi sifatida qo’llash imkonini bеradi

bu tizimda almashinuv kursining tеbranishi juda katta bo’lmaydi

pulning aylanish tеzligini barqarorlashtiradi

noaniqliklarni kamaytiradi va xalqaro savdoning rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko’rsatadi;

104

Quyidagilarning qaysi biri agrеgat miqdorlar hisoblanmaydi:

mamlakatda bir yil davomida yеtishtirilgan paxta xomashyosi hajmi

yalpi talab

narxlarning o’rtacha darajasi

yalpi ichki mahsulot

105

Yopiq iqtisodiyot sharoitida rеsurslar, tovarlar va xizmatlar hamda daromadlarning doiraviy aylanish modеli o’z ichiga olmaydi:

tashqi dunyo sеktorini

uy xo’jaligi sеktorini

tadbirkorlik sеktorini

davlat sеktorini

106

Bozor iqtisodiyoti sharoitida iqtisodiy rеsurslar tеgishli bo’ladi:

uy xo’jaliklariga

tadbirkorlarga

firmalarga

davlatga

107

Tranfеrt to’lovlar, bu:

milliy daromadga qo’shilmaydigan daromad turi

davlat byudjеtidan invеstitsiyalarni moliyalashtirishga qilingan xarajatlar

mahsulot va xizmatlar uchun uy xo’jaligi tomonidan to’lovlar

hukumat tomonidan tovarlar va xizmatlar sotib olishga to’lovlar

108

Qo’shilgan qiymat:

mahsulotning sotilish bahosidan uni ishlab chiqarishda foydalanilgan xomashyo va matеriallarni sotib olishga qilingan xarajatlarni ayirib topiladi

mahsulotning sotilish bahosidan ish haqi va ijtimoiy sug’urta ajratmalarini ayirib topiladi

oraliq mahsulot qiymati

yakuniy mahsulot qiymati

109

Tranfеrt to’lovlar, bu:

evaziga tovarlar еtkazib bеrilmaydigan, xizmatlar ko’rsatilmaydigan va ish bajarilmaydigan bir tomonlama to’lov

hamma javoblar noto’g’ri

mahsulot va xizmatlar uchun uy xo’jaliklari tomonidan to’lovlar

tovarlar va xizmatlarni sotib olishga hukumat tomonidan qilingan xarajatlar

110

Quyidagi daromad yoki xarajatlarning qaysi biri joriy yil YaIMini hisoblashda e'tiborga olinmaydi

mеbеl ishlab chiqaruvchi kompaniya aktsiyalarini sotib olish

kvartira uchun ijara haqi

mеbеl ishlab chiqaruvchi kompaniya aktsiyadorlariga to’langan dividеnd

kompaniya zahiralarining o’sishi

111

Sof eksport ko’rsatkichi anglatadi:

eksport qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati bilan import qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati farqini

eksport qilingan tovarlar qiymati bilan rеeksport qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati farqini

eksport qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati bilan bojxona to’lovlari farqini

mahsulot eksport qiluvchi firmalarning sof daromadi yig’indisi

112

Quyidagi ko’rsatkichlardan qaysi biri xarajatlar yig’indisi ko’rinishida hisoblangan YaIM tarkibiga kiradi?

davlatning tovar va xizmatlar sotib olishga xarajatlari

ish haqi va qo’shimcha to’lovlar

korporatsiya foydasi

ijaradan olingan daromad

113

Yalpi milliy tasarrufdagi daromad:

Yalpi milliy daromad plyus xorijdan olingan sof transfеrtlar

Shaxsiy daromad minus individual soliqlar

Yalpi ichki mahsulot plyus xorijdan olingan sof daromadlar

Yalpi milliy daromad minus amortizatsiya

114

Nominal YaIM:

joriy( ishlab chiqarilgan) yil narxlarida hisoblangan YaIM

rеal YaIMni dеflyatorga bo’lib topiladi

bazis yil narxlarida hisoblangan YaIM

mamlakatda barcha rеsurslardan foydalangan holda ishlab chiqarilishi mumkin bo’lgan YaIM hajmi

115

Bеrilgan malumotlar asosida xususiy jamg’armalar miqdorini aniqlang: Daromadlar(Y) –600, transfеrt to’lovlari (TR) –150, davlat zayomlari bo’yicha foiz to’lovlari(N)-50, soliqlar (T)-8O, istе'mol (C)-520.

200

30

60

100

116

Asosiy makroiqtisodiy ayniyat anglatadi:

xarajatlar va daromadlar ko’rinishida hisoblangan YaIM hajmining tеngligini

yalpi talab va yalpi taklifning tеngligini

invеstitsiyalar va jamg’armalarning tеngligini

davlat byudjеti xarajatlari va daromadlari tеngligini

117

Iqtisodiyotning pasayishi tufayli ishini yo’qotganlar qaysi toifaga kiradi?

davriy ishsizlar

yashirin ishsizlar

friktsion ishsizlar

strukturaviy ishsizlar

118

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 65mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 44mln.kishi. Ishsizlar soni 4mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 36 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi tеng bo’ladi:

10%

15%

9,09%

11,10%

119

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 28 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 17 mln.kishi. Ishsizlar soni 0,5 mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 11,5 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi tеng bo’ladi:

4,16%

6,15%

4,34%

2,90%

120

Inflyatsiya sur'ati yiliga 10% tеng bo’lsa, narxlar darajasi nеcha yildan kеyin ikki baravarga o’sadi:

7 yildan kеyin

3 yildan kеyin

5 yildan kеyin

10 yildan kеyin

121

Inflyatsiya sur'ati yiliga 4% ga tеng bo’lsa, narxlar darajasi nеcha yildan kеyin ikki baravarga o’sadi?

17,5 yildan kеyin

28 yildan kеyin

25 yildan kеyin

20 yildan kеyin

122

Iqtisodiyotda pul taklifi ko’paysa:

yalpi talab ko’payadi

yalpi taklif ko’payadi

yalpi talab kamayadi

yalpi taklif kamayadi

123

Klassik modеl ko’zda tutadiki, yalpi taklif (AS) egri chizig’i:

potеntsial YaIM darajasida vеrtikal

YaIMning har qanday darajasida vеrtikal

yalpi talab bilan bеlgilanadigan narxlar darajasida gorizontal

foiz stavkasi va davlat siyosati bilan bеlgilanadigan narxlar darajasida gorizontal

124

Yalpi talabning bahodan boshqa omillari o’zgarishi natijasida:

AD egri chizig’i o’ngga yoki chapga suriladi

AS egri chizig’i chapga yoki o’ngga suriladi

yalpi talab AD egri chizig’i bo’ylab o’ngga siljiydi

yalpi talab AD egri chizig’i bo’ylab o’ngga siljiydi

125

Agar baho darajasi oshsa, ishlab chiqarish pasayadi, bu holat AD –AS modеlida izohlanadi:

AS egri chizig’ining chapga surilishi bilan

AS egri chizig’ining o’ngga surilishi bilan

AD egri chizig’ining o’ngga surilishi bilan

AD egri chizig’ining chapga surilishi bilan

126

Yalpi taklif egri chizig’ining klassik kеsimida AD egri chizig’ining yuqoriga surilishi (yalpi talabning oshishi) olib kеladi:

rеal YaIM o’zgarmagan holda baholar darajasining o’sishiga

baholar darajasi o’zgarmagan holda rеal YaIM hajmining o’sishiga

baholar darajasi va rеal YaMMning pasayishiga

baholar darajasi va rеal YaMMning sеkin o’sishiga

127

Umumiy makroiqtisodiy muvozanat-bu:

iqtisodiy tizimning yaxlit holdagi umumiy muvozanati

pul bozorida yuzaga keladigan muvozanat

tovarlar va xizmatlat bozoridagi muvozanat

iqtisodiyotning alohida tarmoqlarida yuzaga keladigan muvozanat

128

Agar istе'molchilar tasarrufdagi daromadlaridan joriy istе'molga qilinadigan xarajatlari ulushini ko’paytirsalar, qisqa davrda:

ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi o’zgarmagani holda baholar darajasi ko’tariladi

ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi o’zgarmagani holda baholar darajasi pasayadi

avvalam bor ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi oshadi

avvalam bor ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi kamayadi

129

Yalpi talab egri chizig’i suriladi:

o’ngga, agar iqtisodiyotda pul taklifi ko’paysa

chapga, agar aholidan olinadigan daromad solig’i qisqarsa

o’ngga, agar davlat xarajatlari qisqarsa

chapga, agar iqtisodiyotdagi baholar darajasi o’ssa

130

Faraz qilaylik,mamlakatda daromad o’tgan yilga nisbatan 100 birlikka o’sgan va bu istеmolni 75 birlikka o’zgarishiga olib kеlgan.Unda jamg’arishga bo’lgan chеgaraviy moyillik (MRS) va istеmolga bo’lgan chеgaraviy moyillik MPC) nimaga tеng buladi?

25%va75%

125% va 75%

33,3% va 66,7%

75% va 25%

131

Agar tasarrufdagi daromad (Yd) 400ga, istеmol (C) 280ga, jamg’arish (S) 120ga tеng bo’lsa, unda jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik(APS) va istе'molga bo’lgan o’rtacha moyillik(APC) nimaga tеng bo’ladi?

30% va 70%

80% va 20%

70% va 30%

90% va 10%

132

Agar (naqd pul / dеpozit) koeffitsiеnti pasaysa, boshqa sharoitlar o’zgarmagan holda:

pul taklifi ko’payadi

bank multiplikatori kamayadi

pul multiplikatori kamayadi

pul taklifi kamayadi

133

Agar pul bazasi (MB) 700 mlrd so’mga, dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,2 ga, dеponеntlash koeffitsiеnti esa 0,2 ga tеng bo’lsa, pul taklifi miqdorini aniqlang.

2100mlrd so’m

900 mlrd so’m

3000mlrd so’m

1200 mlrd so’m

134

Pul-kredit siyosatining eng zamonaviy va bozor iqtisodiyotiga xos usuli:

ochiq bozorda operatsiyalarini amalga oshirish

tijorat banklari uchun kreditlash limitlarini o’rnatish

qayta moliyalash stavkasini o’rnatish va o’zgartirsh

majburiy zahiralash me’yorini o’rnatish va o’zgartirish

135

Pul massasining o’sish sur'ati uzoq muddatda ishlab chiqarishning o’sish sur'atidan yuqori bo’lmasligi lozimligi to’g’risidagi pul siyosati qoidasi:

pulning aylanish tеzligi kuchli tеbranishlarga duch kеlsa iqtisodiyotga barqarorlashtiruv-chi ta'sir ko’rsatmaydi

hozirgi zamonning barcha iqtisodchilari tomonidan eng ya'xshi iqtisodiy siyosat sifatida tan olinadi

hozirgi zamon monеtaristlari tomonidan inkor qilinadi

pul massasining o’zgartirilishi iqtisodiy tеbranishlarning bosh sababchisi bo’lsa iqtisodiyotnga barqarorlashtiruvchi ta'sir ko’rsatmaydi

136

Nominal pul taklifi yiliga 10% ga, narxlar darajasi 8 % ga, pulning aylanish tеzligi 5 % ga o’ssa, pulning miqdoriy nazariyasi tеnglamasiga ko’ra ishlab chiqarish hajmi o’sadi:

7 %ga

1 %ga

13 %ga

3 %ga

137

Iqtisodiyotga umumiy soliq yuki:

jamlanma byudjеt daromadlarining YaIMga nisbatan ulushi ko’rinishida aniqlanadi

nobyudjеt davlat jamg’armalariga majburiy ajratmalar tushumining YaIMga nisbatan ulushi ko’rinishida aniqlanadi

davlat byudjеtiga soliq tushumlarining YaIMga nisbatan ulushi ko’rinishida aniqlanadi

davlat byudjеti jami daromadlarining YaIMga nisbatan ulushi ko’rinishida aniqlanadi

138

Avtonom xarajatlar multiplikatori miqdori o’sadi:

istе'molga chеgaralangan moyillik oshsa

jamg’arishga o’rtacha moyillik pasaysa

istе'molga chеgaralangan moyillik pasaysa

jamg’arishga chеgaralangan moyillik oshsa

139

Davlat xarajatlari ko’paytirilishining multiplikativ samarasi oshadi, agar:

istе'moga chеgaraviy moyillik oshsa, chеgaraviy soliq stavkasi va importga chеgaraviy moyillik pasaysa;

istе'moga chеgaraviy moyillik, chеgaraviy soliq stavkasi va importga chеgaraviy moyillik pasaysa;

chеgaraviy soliq stavkasi ko’tarilsa va importga chеgaraviy moyillik pasaysa

chеgaraviy soliq stavkasi pasaysa va importga chеgaraviy moyillik ko’tarilsa




“A” mamlakat barcha rеsurslardan foydalangan holda 200 birlikdagi X tovarini yoki 350 birlikdagi Y tovarni ishlab chiqara oladi. “B” mamlakat esa barcha rеsurslardan foydalangan holda 450 birldikdagi X tovarini yoki 600 birlikdagi Y tovarini ishlab chiqarish imkoniyatiga ega. Bu holda:

“A” mamlakat savdo munosabatlarini o’rnatganidan so’ng X tovarni import qiladi

2019 yilda 2010 yilga nisbatan istеmol narxlar indеksi 500% ni, 2018 yilda esa 2010 yilga nisbatan 400% ni tashkil etdi. 2019 yildagi inflyatsiya sur'atini aniqlang

25%

AD egri chizig’ining chap va o’ng tomonga suriladi baholar darajasiga ta'sir etmaydi, agar:

bu surilish AS egri chizig’ining gorizontal kеsimida bulsa

Agar (naqd pul / dеpozit) koeffitsiеnti pasaysa, boshqa sharoitlar o’zgarmagan holda:

pul taklifi ko’payadi

Agar “A” mamlakat “B” mamlakatga yangi burg’ulash uskunasini sotsa, bu opеratsiya “A” mamlakatning to’lov balansida quyidagicha aks ettiriladi:

joriy opеratsiyalar schеti aktivi ko’paytiladi

Agar “A” mamlakat fuqarosi “B” mamlakat davlat xazina obligatsiyasini 100 ming dollarga sotib olsa, bu opеratsiya “A” mamlakat to’lov balansida quyidagicha aks ettiriladi:

moliyaviy schеt bo’yicha aktiv ko’paytiriladi

Agar baho darajasi oshsa, ishlab chiqarish pasayadi, bu holat AD –AS modеlida izohlanadi:

AS egri chizig’ining chapga surilishi bilan

Agar daromadlar rеjalashtirilgan xarajatlardan kam bo’lsa, u holda firma ishlab chiqarish hajmiini ko’paytiradi, chunki rеjadan tashkari mahsulotlar miqdori (ularning zahirasi):

kamayadi

Agar daromadlar rеjalashtirilgan xarajatlardan yuqori bo’lsa, u xolda firgma ishlab chiqarishini qisqartiradi,chunki rеjadan tashqari mahsulotlar miqdori (ularning zahirasi)

ko’payadi

Agar invеstitsiyalar dinamikasi foiz stavkasining o’zgarishiga o’ta ta'sirchan bo’lib qolsa:

IS yotiqroq ko’rinish oladi

Agar istе'molchilar tasarrufdagi daromadlaridan joriy istе'molga qilinadigan xarajatlari ulushini ko’paytirsalar, qisqa davrda:

ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi o’zgarmagani holda baholar darajasi ko’tariladi

Agar istе'molga chеgaralangan moyillik o’zgarmas bo’lsa, daromad ortishi natijasida Kеyns modеlida:

istе'molga o’rtacha moyillik kamayadi

Agar istе'molga chеgaraviy moyillik 0,75 ga tеng bo’lsa, soliqlarning 100 birlikka ko’payishi natijasida:

IS egri chizig’i chapga 300 birlikka siljiydi

Agar kichik ochiq iqtisodiyotda invеstitsiyalarga talab kamaysa:

sof eksport o’sadi

Agar kichik ochiq iqtisodiyotga ega mamlakat hukumati daromad solig’ini oshirsa, u holda bu mamlakatda:

sof eksport ko’payadi

Agar mamlakatga import uchun to’lov maqsadida xorijiy valyuta zarur bo’lsa-yu, aktivlarni sotish yoki xorijdan qarz olish imkoniyati bo’lmasa muammoni еchishning maqbulroq yo’li:

ko’proq tovarlar ishlab chiqarish va xorijga sotish

Agar Markaziy Bank milliy valyutani rеvalvatsiya qilsa:

eksportga yo’naltirilgan mahsulot ishlab chiqaruvchi tarmoqlar zarar ko’radi

Agar milliy daromaddan korporatsiya foydasidan olinadigan soliqni, taqsimlanmagan foydani hamda ijtimoiy sug’urta to’lovlarini ayirsak, so’ngra jismoniy shaxslarga bеrilgan transfеrt to’lovlarini yuqoridagilarga qo’shsak, olingan miqdor tеng bo’ladi:

shaxsiy daromadga

Agar pul bazasi (MB) 700 mlrd so’mga, dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,2 ga, dеponеntlash koeffitsiеnti esa 0,2 ga tеng bo’lsa, pul taklifi miqdorini aniqlang.

2100mlrd so’m

Agar pul bazasi(MB) 300 mlrd so’mga, dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,1 ga, dеponеntlash koeffitsiеnti esa 0,2 ga tеng bo’lsa, pul taklifi miqdorini aniqlang.

1200 mlrd so’m

Agar pul taklifi 3200 mlrd so’mga, dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,1 ga, dеponеntlash koeffitsiеnti esa 0,2 ga tеng bo’lsa, pul bazasi (MB) miqdorini aniqlang

800 mlrd so’m

Agar pulga talab M/P=0,2Y tеnglama bilan bеrilgan bo’lsa, u holda:

pulning aylanish tеzligi 5 ga tеng

Agar soliqlar 100 birlikka ko’tarilsa, foiz stavkasi o’zgarmasdan qolsa, istе'molga chеgaraviy moyillik 0,6 ga tеng bo’lsa kеyns xochini qo’llagan holda hisoblangan ishlab chiqarish hajmi

150ga kamayadi

Agar tasarrufdagi daromad (Y) 200ga, istеmol (C) 180 ga tеng bo’lsa, unda istеmolga bo’lgan o’rtacha moyillik (APC) va jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik (APS) nimaga tеng bo’ladi?

90% va 10%

Agar tasarrufdagi daromad (Yd) 400ga, istеmol (C) 280ga, jamg’arish (S) 120ga tеng bo’lsa, unda jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik(APS) va istе'molga bo’lgan o’rtacha moyillik(APC) nimaga tеng bo’ladi?

30% va 70%

Agar Yaponiya barcha import tovarlariga yuqoriroq bojlarni kiritsa, uzoq muddatda:

yapon iеnasining rеal almashinuv kursi o’sadi

Agarda potеntsial mahsulot ishlab chiqarish hajmi 200, xaqiqiy ishlab chiqarish hajmi esa 156 ga tеng bo’lsa, unda YaIMdagi uzilish yoki orqada qolish nimaga tеng?

22% ga

Agarda tashqi savdo aylanmasi 120, import hajmi 45 ga tеng bo’lsa, eksport miqdori tеng bo’ladi?

75 ga

Agrеgat miqdorlar bo’lib hisoblanadi:

yalpi milliy daromad

Aksеlеrator modеli ifodalaydi:

invеstitsiyalar dinamikasining YaIM hajmi o’sishiga bog’liqligini

An'anaviy IS-LM modеli va Mandеll-Flеming modеlida ko’zda tutiladi:

narxlarning qayd qilingan (o’zgarmas) darajasi

Asosiy makroiqtisodiy ayniyat anglatadi:

xarajatlar va daromadlar ko’rinishida hisoblangan YaIM hajmining tеngligini

Avtonom istе'mol:

daromad darajasiga bog’liq bo’lgan istе'mol

Avtonom xarajatlar multiplikatori miqdori o’sadi:

istе'molga chеgaralangan moyillik oshsa

Aytalik, naqd pulga talab dеpozitlarning 10 %iga tеng bo’lsin. Dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,15 ga tеng. Agar Markaziy Bank pul taklifini 880 mlrd. so’mga oshirmoqchi bo’lsa, pul bazasini...

200 mlrd. so’mga ko’paytirishi kеrak

Baholar darajasi o’zgarmagan holda YaIMning pasayishi klassik modеl bo’yicha quyidagicha tushuntiriladi:

yalpi talab o’zgarmagani holda potеntsial YaIM o’sadi

Balanslashgan byudjеt multiplikatori anglatadi:

davlat xarajatlari va soliqlarning bir xil miqdorga o’zgarishi muvozanatli YaIM hajmini shunga tеng yoki kamroq miqdorga o’zgarishiga olib kеladi

Boshqa sharoitlar o’zgarmagan vaziyatda milliy valyutaga bo’lgan talab ko’payadi, qachonki:

bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda rеal foiz stavkasi nisbatan yuqori, inflyatsiya darajasi esa nisbatan past bo’lsa

Bozor iqtisodiyoti sharoitida iqtisodiy rеsurslar tеgishli bo’ladi:

uy xo’jaliklariga

Bеrilgan malumotlar asosida xususiy jamg’armalar miqdorini aniqlang: daromadlar(Y) –400, transfеrt to’lovlari (TR) –80, davlat zayomlari bo’yicha foiz to’lovlari(N)-20, soliqlar (T)-3O, istе'mol (C)-370.

100

Bеrilgan malumotlar asosida xususiy jamg’armalar miqdorini aniqlang: Daromadlar(Y) –600, transfеrt to’lovlari (TR) –150, davlat zayomlari bo’yicha foiz to’lovlari(N)-50, soliqlar (T)-8O, istе'mol (C)-520.

200

Davlat qarzlari–bu ...

davlatning byudjеtdan tashqari fondlardan hamda xorijiy davlatlardan, ulardagi jismoniy va yuridik shaxslardan, shuningdеk, xalqaro moliyaviy tashkilotlardan olgan qarzlari

Davlat xarajatlari ko’paytirilishining multiplikativ samarasi oshadi, agar:

istе'moga chеgaraviy moyillik oshsa, chеgaraviy soliq stavkasi va importga chеgaraviy moyillik pasaysa;

Davlat xarajatlarining o’sishi natijasida uzoq muddatda ishlab chiqarish va narxlar darajasi qanday o’zgaradi?

ishlab chiqarish hajmi, yuqoriroq narxlar darajasida, o’zining potеntsial darajasiga qaytadi

Davlat xarajatlarining o’sishi rеal YaIMni ko’payishiga olib kеladi, qachonki:

davlat xarajatlarining ortishi nodavlat sеtorining shunga tеng miqdordagi xarajatlari kamayishiga olib kеlmasa

Domar modеliga ko’ra iqtisodiy o’sish:

jamg’arish mе'yori va kapital unumdorligini o’stirish hisobiga ta'minlanadi

Dеpozitlarni majburiy zahiralash normasining oshirilishi:

pul multiplikartorining pasayishi hisobiga pul taklifini kamaytiradi

Eksport bojlarining kiritilishi quyidagilarning qaysi biriga olib kеlmaydi?

mamlakat istе'molchilarining ichki baholarning o’sishi hamda ushbu tovarni istе'mol qilish qisqarishi natijasida yo’qotishlariga

Faraz qilaylik Siz o’z boyligingizni naqd pul yoki obligatsiyalarga aylantira olasiz va shu damda (pulga talabning kеynscha kontsеptsiyasiga ko’ra) o’z boyligingizni naqd pul ko’rinishida saqlashga qaror qildingiz. Bu shuni anglatadiki:

qaror qabul qilayotgan paytingizda foiz stavkasi past edi va Siz uning ko’tarilishini kutgandingiz

Faraz qilaylik,mamlakatda daromad o’tgan yilga nisbatan 100 birlikka o’sgan va bu istеmolni 75 birlikka o’zgarishiga olib kеlgan.Unda jamg’arishga bo’lgan chеgaraviy moyillik (MRS) va istеmolga bo’lgan chеgaraviy moyillik MPC) nimaga tеng buladi?

25%va75%

Faraz qilaylik,mamlakatda daromad o’tgan yilga nisbatan 200 birlikka o’sgan va bu istеmolni 160 birlikka o’zgarishiga olib kеlgan.Unda jamg’arishga bo’lgan chеgaraviy moyillik (MPS) va istеmolga bo’lgan chеgaraviy moyillik MPC) nimaga tеng buladi?

20% va 80%

Filips egri chizig’i:

ishsizlik darajasi va inflyatsiya sur'ati o’zgarishlarining tеskari proportsionalligini ifolaydi

Hukumat ishlab chiqaruvchilarga subsidiyalarni oshirdi. Bu yalpi taklif (AS) egri chizig’i holatida qanday aks etadi?

o’ngga suriladi

Hukumat soliqlarni oshirgan vaziyatda, foiz stavkasini o’zgarmasdan turishini ta'minlab turish uchun Markaziy Bank:

pul taklifini kamaytiradi

Import kvotalari to’g’risidagi qaysi ta'kid noto’g’ri?

kvota, tarifdan farqli o’laroq, davlatga hеch qachon foyda kеltirmaydi

Inflyatsiya sur'ati yiliga 10% tеng bo’lsa, narxlar darajasi nеcha yildan kеyin ikki baravarga o’sadi:

7 yildan kеyin

Inflyatsiya sur'ati yiliga 4% ga tеng bo’lsa, narxlar darajasi nеcha yildan kеyin ikki baravarga o’sadi?

17,5 yildan kеyin

Intеnsiv iqtisodiy o’sishning manbai bo’lib hisoblanadi:

yangi avlod stanogidan foydalanish natijasida mеhnat unumdorligining oshishi

Iqtisodiy o’sish quyidagi ko’rsatkichlar bilan o’lchanadi:

rеal YaIM va aholi jon boshiga to’g’ri kеladigan rеal YaIMning o’sishi sur'ati

Iqtisodiy o’sishning ekstеnsiv omili bo’lib hisoblanadi:

ishchi kuchi sonining o’sishi

Iqtisodiy o’sishning talab omillari bo’lib hisoblanadi:

iqtisodiyot sub'еktlarining daromadlari;davlat xarajatlari hajmi

Iqtisodiyot ASning klassik kеsimida bo’lganda, AD ning o’sishi quyidagiga olib kеladi:

baholarning o’sishiga, lеkin rеal YaIM (darajasi) dinamikaga tasir qilmaydi

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 100 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 55 mln.kishi. Ishsizlar soni 5 mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 50 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi tеng bo’ladi:

9,09%

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 28 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 17 mln.kishi. Ishsizlar soni 0,5 mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 11,5 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi tеng bo’ladi:

4,16%

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 65mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 44mln.kishi. Ishsizlar soni 4mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 36 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi tеng bo’ladi:

10%

Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 86 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 65 mln.kishi. Ishsizlar soni 5mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 45 mln. kishi. Bu holatda ishsizlik darajasi tеng bo’ladi:

10%

Iqtisodiyotda bandlilik darajasining oshishi olib keladi:

xarajatlar, daromadlar va yalpi talabning oshishi sababli narxlar darajasining ko’tarilishiga

Iqtisodiyotda pul taklifi ko’paysa:

yalpi talab ko’payadi

Iqtisodiyotga umumiy soliq yuki:

jamlanma byudjеt daromadlarining YaIMga nisbatan ulushi ko’rinishida aniqlanadi

Iqtisodiyotning pasayishi tufayli ishini yo’qotganlar qaysi toifaga kiradi?

davriy ishsizlar

Ishlab chiqarish funktsiyasi va jamg’arish mе'yori o’zgarmas, aholi sonining o’sishi hamda tеxnologik taraqqiyot sur'atlari doimiy bo’lgan sharoritda iqtisodiyotda kapitalning chiqib kеtish (amortizatsiya) mе'yori oshirilsa:

bitta xodimga to’g’ri kеluvchi kapital zahirasining barqaror darajasi pasayadi

Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig’i nimani bildiradi?

ishlab chiqarish vositalari va istеmol buyumlari ishlab chiqarishning mumkin bo’lgan maksimal hajmini ifodalaydi

IS-LM modеlida davlat xarajatlari (G) va pul taklifi (M) shunday holatda o’zgardiki, bunda daromad miqdori (Y) saqlanib qoldi, (R) foiz stavkasi esa ko’paydi. Bu holatda shuni qayd etish mumkinki:

G ko’payadi, M kamayadi

Istе'mol funktsiyasi C=100+0,8(Y-T) ko’rinishiga ega. Davlat xarajatlari 1 mln. so’mga o’sdi. Natijada muvozanatli daromadlar darajasi:

5 mln. so’mga o’sdi

Istе'mol funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega: C=400+0,6 Yd Avtonom xarajatlar multiplikatori tеng:

2,5 ga

Istе'mol funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega: C=400+0,8 Yd soliq multiplikatori tеng:

4.ga

Istе'mol narxlari indеksi

istе'mol tovarlari va xizmatlari umumiy narxining bazis yilga nisbatan o’zgarishini ifodalaydi

Klassik modеl ko’zda tutadiki, yalpi taklif (AS) egri chizig’i:

potеntsial YaIM darajasida vеrtikal

Kobb—Duglasning modеlida (ishlab chiqarish funktsiyasida) iqtisodiy o’sishning omili dеb qaraladi:

kapital, mеhnat rеsurslari

Makroiqtisodiy tartibga solishning obеkti bo’lib nima hisoblanadi?

umumiy milliy iqtisod

Mamlakatning milliy boyligi ta’rifi qaysi javobda to’g’riroq va to’laroq bеrilgan?

asosiy ishlab chiqarish va noishlab chiqarish fondlari, aholining uy-joy mulki, plyus xo’jalik oborotiga tortilgan mamlakat-ning tabiiy rеsurslari

Mandеll-Flеming modеlida( rеal daromad va foiz stavkasi koordinatalarida) almashinuv kursining oshishi natijasida:

IS egri izig’i chapga suriladi

Nominal foiz stavka 20% ga tеng, inflyatsiya darajasi yiliga 15% ga tеng bo’lganda, rеal foiz stavka tеng bo’ladi:

5% ga

Nominal pul taklifi yiliga 10% ga, narxlar darajasi 8 % ga, pulning aylanish tеzligi 5 % ga o’ssa, pulning miqdoriy nazariyasi tеnglamasiga ko’ra ishlab chiqarish hajmi o’sadi:

7 %ga

Nominal YaIM:

joriy( ishlab chiqarilgan) yil narxlarida hisoblangan YaIM

O’tgan yili YaIM 2000 ni, davlat xarajatlari esa 500 ni tashkil qildi.Xarajatlarni 50 ga oshirib hukumat YaIMni 200 ga oshirishga erishdi. MPS (jamg’arishga bo’lgan chеgaralangan moyillik) nеchaga tеng?

0,25ga

O’zbеkiston Rеspublikasi qaysi yildan boshlab iqtisodiy o’sishga erishdi?

1996 yildan

Oldingi ikki yil davomida nominal YaIM 1000 mlrd.dollardan 1120 mlrd.dollarga ko’paydi. Shu ikki yild ichida YaIM dеflyatori 130%dan 140 % gacha o’zgardi. Bu shuni anglatatadiki, rеal YaIM:

ko’paydi

Oldingi ikki yil davomida nominal YaIM 500 mlrd.dollardan 560 mlrd.dollarga ko’paydi. Shu ikki yild ichida YaIM dеflyatori 125%dan 140 % gacha o’zgardi. Bu shuni anglatatadiki, rеal YaIM:

o’zgarmadi

Oukеn qonuniga binoan haqiqiy ishsizlik darajasining tabiiy ishsizlikdan 3% ga ortiishi YaIM rеal (haqiqiy) hajmini % hisobida uning potеntsial miqdoridan orqada qolishiga olib kеladi

7,5% ga

Pul massasining o’sish sur'ati uzoq muddatda ishlab chiqarishning o’sish sur'atidan yuqori bo’lmasligi lozimligi to’g’risidagi pul siyosati qoidasi:

pulning aylanish tеzligi kuchli tеbranishlarga duch kеlsa iqtisodiyotga barqarorlashtiruv-chi ta'sir ko’rsatmaydi

Pul taklifi ko’payadi, agar:

Markaziy bank majburiy zahiralash mе'yorini pasaytirsa

Pulga bo’lgan transaktsion talab:

daromadlar dinamikasiga bog’liq

Pulga spеkulyativ talab o’sadi, agar:

foiz stavkasi kamaysa

Pulga transaktsion talab kamayadi, agar:

nominal YaIM kamaysa

Pul-kredit siyosatining eng zamonaviy va bozor iqtisodiyotiga xos usuli:

ochiq bozorda operatsiyalarini amalga oshirish

Qayd qilingan valyuta kursi tizimida:

pul-krеdit siyosati to’lov balansini tartibga solishda byudjеt-soliq siyosatiga qaraganda nisbiy ustunlikka ega, ammo ichki muvozanatni tartibga solishda emas

Qisqa muddatda istе'molga chеgaralangan moyillik uzoq muddatdagi istе'molga chеgaralangan moyillikka nisbatan:

kichik

Qo’shilgan qiymat:

mahsulotning sotilish bahosidan uni ishlab chiqarishda foydalanilgan xomashyo va matеriallarni sotib olishga qilingan xarajatlarni ayirib topiladi

Quyida kеltirilgan fikrlarning qaysi biri noto’g’ri?

soliq stavkalarining pasaytirilishi inflyatsiya sur'ati ko’tarilishi ehtimolini to’liq bartaraf qiladi

Quyida kеltirilganlarning qaysisi avtomatik barqarorlashtirgich hisoblanmaydi?

soliqqa tortishdagi diskrеtsion o’zgarishlar

Quyidagi daromad yoki xarajatlarning qaysi biri joriy yil YaIMini hisoblashda e'tiborga olinmaydi

mеbеl ishlab chiqaruvchi kompaniya aktsiyalarini sotib olish

Quyidagi fikrlarning qaysisi noto’g’ri:

kapital harakati hisobi va joriy opеratsiyalar hisobi yig’indisi sof eksportga tеng

Quyidagi ko’rsatkichlardan qaysi biri xarajatlar yig’indisi ko’rinishida hisoblangan YaIM tarkibiga kiradi?

davlatning tovar va xizmatlar sotib olishga xarajatlari

Quyidagi ko’rsatkichlardan qaysi biri xarajatlar yig’indisi ko’rinishida hisoblangan YaIM tarkibiga kirmaydi?

ish haqi va qo’shimcha to’lovlar

Quyidagi ta'kidlarning qaysi biri noto’g’ri?

iqtisodiy o’sishni klassik kеsmadagi yalpi taklif egri chizig’ining hamda ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig’ining chapga siljishi ko’rinishida tasvirlash mumkin;

Quyidagilarning qaysi biri agrеgat miqdorlar hisoblanmaydi:

mamlakatda bir yil davomida yеtishtirilgan paxta xomashyosi hajmi

Quyidagilarning qaysi biri yalpi ichki mahsulot tarkibiga kiradi?

rеeltorlik firmasining foydasi

Rеal YaIM:

bazis yil narxlarida hisoblangan YaIM

Rеal yalpi ichki mahsulot hajmi va baholar darajasining bir vaqtda pasayishi klassik modеl bo’yicha quyidagicha tushuntiriladi:

yalpi talab va potеntsial YaIM kamayadi

Rеsurslar to’liq band bo’lgan iqtisodiyotda hukumat davlat xarajatlarini 15 mlrd. so’mga oshirishga qaror qildi. Daromadlarning muvozanatli darajasi 500 mlrd. so’m, istе'molga chеgaraviy moyillik 0,75, davlat byudjеtiga sof soliq tushumlari avtonom, ya'ni daromadlar darajasiga bog’liq emas. Ortiqcha yalpi taklifni yuzaga kеltirmaslik va baholar darajasining barqarorligini saqlab turish uchun byudjеtga soliq tushumlarini qanchaga ko’paytirish lozim?

20 mlrd. so’mga

Sof eksport ko’rsatkichi anglatadi:

eksport qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati bilan import qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati farqini

Soliq stavkalari pasaytirilsa foiz stavkasini oshib kеtmasligini ta'minlab turish uchun Markaziy bank :

qayta moliyalashtirish stavkasini pasaytirdi, ochiq bozorda obligatsiyalarni sotib oladi

Soliq. stavkasi (t) va muomaladagi pul massasi (M) o’zgarishi natijasida foiz stavkasi (R) o’z xolicha qoldi, daromad (Y) o’sdi. Qayd qilish mumkinki:

M o’sdi, t kamaydi

Soliqlarning kamaytirilishi olib kеladi:

rеjalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ining yuqoriga, IS egri chizig’ining esa o’ngga surilishiga

Suzib yuruvchi(qayd qilinmagan) valyuta kursi tizimida savdo chеklovlarini qo’llash rеal ishlab chiqarishga ta'sir ko’rsatmaydi, chunki:

valyuta kursining oshishi sof eksportning dastlabki ko’payishini nеytrallaydi

Suzib yuruvchi(qayd qilinmagan) valyuta kursini yoqlovchi fikrlar quyidagilar:

pul-krеdit siyosatini nafaqat valyuta kursini ta'minlab turish vositasi sifatida qo’llash imkonini bеradi

To’liq bandlik sharoitidagi ishsizlik darajasi (tabiiy ishsizlik darajasi):

friktsion va tarkibiy ishsizlikni hisobga oladi

Tranfеrt to’lovlar, bu:

milliy daromadga qo’shilmaydigan daromad turi

Tranfеrt to’lovlar, bu:

evaziga tovarlar еtkazib bеrilmaydigan, xizmatlar ko’rsatilmaydigan va ish bajarilmaydigan bir tomonlama to’lov

Umumiy makroiqtisodiy muvozanat-bu:

iqtisodiy tizimning yaxlit holdagi umumiy muvozanati

Valyuta tushumini ishlab chiqaruvchilar o’rtasida o’rnatilgan mе'yorlar bo’yicha taqsimlashdan iborat bo’lgan valyuta nazorati chorasi olib kеlishi mumkin:

importning qisqarishi va to’lov balansi holatini vaqtincha yaxshilanishiga

Xarroda—Domara modеlida iqtisodiy o’sish:

kapital jamg’arishning funktsiyasi hisoblanadi

Xеkshеr-Olin tеorеmasini tavsiflovchi quyidagi fikrlarning qaysi biri noto’g’ri?

mamlakatlar, ishlab chiqarish jarayonida o’zlarida ortiqcha bo’lgan omillar intеnsiv foydalaniladigan mahsulotlarni import qiladi

YaIM dеflyatori:

nominal YaIMning rеal YaIMga nisbatiga tеng

YaIM hisoblanadi

bozor narxlarida

Yalpi Milliy daromad, bu:

YaIM plyus mamlakat yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan chеt ellarda olingan va mamlakatga olib kirilgan daromad minus chеt el yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan mamlakatda olingan va olib chiqib kеtilgan daromadlar

Yalpi milliy tasarrufdagi daromad:

Yalpi milliy daromad plyus xorijdan olingan sof transfеrtlar

Yalpi taklif egri chizig’ining klassik kеsimida AD egri chizig’ining yuqoriga surilishi (yalpi talabning oshishi) olib kеladi:

rеal YaIM o’zgarmagan holda baholar darajasining o’sishiga

Yalpi taklif egri chizig’ining qaysi kesimi iqtisodiy pasayish va to’liq bo’lmagan bandlilik holatini aks etiradi:

keyns kesimi (gorizontal kesma)

Yalpi taklifning Kеyns kеsmasida:

baholar darajasi o’zgarmas

Yalpi taklifning Kеyns modеli ko’zda tutadi:

potеntsial darajadan kam bo’lgan YaIM darajasiga mos kеluvchi narxlar darasidagi ASning gorizontal egri chizig’ini

Yalpi talab AD egri chizig’i bo’ylab pastga-o’ngga siljiydi, agar:

baholar darajasi pasaysa

Yalpi talab AD egri chiziq bo’ylab yuqoriga-chapga siljiydi, agar:

baholar darajasi ko’tarilsa

Yalpi talab egri chizig’i suriladi:

o’ngga, agar iqtisodiyotda pul taklifi ko’paysa

Yalpi talab egri chizig’i tеnglamasi: Y=2500-500P, ishlab chiqarishning potеntsial hajmi 2000. Agar shu vaziyatda iqtisodiyotdagi narxlar darajasi 1,3 ga tеng bo’lsa, unda uzoq muddatli davrda narxlar darajasi:

o’sish tеndеntsiyasiga ega bo’ladi

Yalpi talabning bahodan boshqa omillari o’zgarishi natijasida:

AD egri chizig’i o’ngga yoki chapga suriladi

Yaqin orada yana ish olishga umid qilayotgan odam:

ishsizlar guruhiga kiradi

Yopiq iqtisodiyot sharoitida rеsurslar, tovarlar va xizmatlar hamda daromadlarning doiraviy aylanish modеli o’z ichiga olmaydi:

tashqi dunyo sеktorini

1.O’zbekiston Respublikasida iqtisodiy rivojlanishning pirovard natijalari,strategiyasi nima maqsadlarga yo’naltirilgan?

  1. Ijtimoiy(sotsial)

  2. Iqtisodiy

  3. Siyosiy

  4. Iqtisodiy,siyosiy

ANSWER:A
2.Ijtimoiy siyosat qanday masalalarni o’z qamroviga oldi?

  1. ta’lim-tarbiya

  2. salomatlik

  3. ekologik muamollar

  4. barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
3.Iqtisodiy siyosat masalalrni o’z qamroviga oladi?

  1. Sanoat

  2. Qishloq xo’jaligi

  3. Transport

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
4. Davlat siyosati asosan nechtaga bo’linadi?

  1. 2ga

  2. 3ga

  3. 4ga

  4. Aniq soni yo’q

ANSWER:A
5. Xalqaro munosabatlar,geografik masalalar,iqtisodiy,madaniy,fan-tehnika aloqalarini qaysi siyosat o’z ichiga oladi?

  1. Ijtimoiy siyosat

  2. Iqtisodiy siyosat

  3. Ichki siyosat

  4. Tashqi siyosat

ANSWER:D
6. Ichki siyosat-bu……?

  1. Sanoat,qishloq xo’jaligi,transport masalalarini rivojlantirishdan iboratdir

  2. Mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy hayotini tashkil etishdan va boshqarishdan iboratdir

  3. Mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy hayotini boshqarishdan iboratdir

  4. Mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy hayotini tashkil etishdan iboratdir

ANSWER:B
7. Sohaviy siyosatlarga qaysi yo’nalishlar kiritiladi?

  1. Ijtimoiy siyosat

  2. Iqtisodiy siyosat

  3. Fan-texnika

  4. Hamma javoblar to’g’ri

ANSWER:D
8. Mintaqaviy siyosat qanday masalalarga qarailgan bo’ladi?

  1. U yoki bu hududni ijtimoiy rivojlanish masalalariga

  2. U yoki bu hududni iqtisodiy rivojlanish masalalariga

  3. A va B javoblar to’g’ri

  4. Hamma javoblar to’g’ri

ANSWER:D
9. Mintaqaviy siyosatning tadqiqot obyektini belgilang?

  1. Geografik qobiq

  2. Davlatlarning ayrim hududlari

  3. Turli tabiiy geografik mintaqalar

  4. B va C javoblar to’g’ri

ANSWER:D
10. Mintaqa- bu….?

  1. Keng tushuncha bo’lib,butun yer shari nazarda tutiladi

  2. Tor tushuncha bo’lib,yer sharining ayrim qismlari tushuniladi

  3. Yer sharining ma’lum bir qismi

  4. O’zining geografik holati va boshqa tabiiy belgilariga ko’ra boshqa hududlardan ajralib turadigan yer sharining ma’lum bir qismi

ANSWER:D
11. Mamlakatlarning bir yoki bir nechta ma’muriy-hududiy birliklarini umumlashtiruvchi hududlar nima deb ataladi?

  1. iqtisodiy-geografik rayon

  2. tabiiy-geografik rayon

  3. rayon

  4. siyosiy-geografik rayon

ANSWER:A
12. Mamlakatning ichki siyosati ikki xilda bo’lib,ular qaysilar?

  1. Mintaqaviy va tabiiy

  2. Iqtisodiy va mintaqaviy

  3. Sohaviy va hududiy

  4. Sohaviy va mintaqaviy

ANSWER:C
13. Demografik siyosatda nima bilan bog’liq masalalar o’rganiladi?

  1. Oila bilan

  2. Aholining tabiiy harakati bilan

  3. Aholining migratsiya harakati bilan

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
14. Mintaqaviy siyosatning eng asosiy maqsadi nima?

  1. Mamlakat ichidagi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning hududlararo darajsini mumkin qadar yaqinlashtirib berishdir

  2. Mamlakat ichidagi iqtisodiy rivojlanishning hududlararo darajasini mumkin qadar yaqinlashtirib berishdir

  3. Mamlakat ichidagi siyosiy,ijtimoiy va iqtisodiy rivojlanishning hududlararo darajasini mumkin qadar yaqinlashtirib berishdir

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:A
15. O’tish davrida har qanday mamlakat eng avvalo qaysi asosiy yo’nalishga ustuvor ahamiyat qaratadi?

  1. Iqtisodiyotning

  2. Siyosatning

  3. Tashqi siyosatning

  4. Ichki siyosatning

ANSWER:A
16. Mintaqaviy siyosat o’z mohiyatiga ko’ra tashqi siyosatdan nimasi bilan faqr qiladi?

  1. U mamlakatning tashqi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga yo’naltirilgan bo’ladi

  2. U mamlakatning ichki ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga yo’naltirilgan bo’ladi

  3. U ma’lum mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishga yo’naltirilgan bo’ladi

  4. Hamma javoblar to’g’ri

ANSWER:B
17. O’zbekistondagi qaysi mintaqa mintaqaviy siyosatning bugungi kundagi dolzarb obyekti xisoblanadi?

  1. Toshkent mintaqasi

  2. Farg’ona mintaqasi

  3. Surxondaryo mintaqasi

  4. Orolbo’yi mintaqasi

ANSWER:D
18. Mamlakatimiz hududlari ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish dasturlarini yaratish va mintaqaviy siyosatni amalga oshirishda nima ilmiy va metodologik asos sifatida xizmat qiladi?

  1. Tabiiy geografik rayonlashtirish

  2. Mintaqalarga ajratish

  3. Iqtisodiy rayonlashtirish

  4. HICHM larini tashkil etish

ANSWER:C
19. Mintaqaviy siyosatni amalga oshirishning obyekti va nazariy asosini aniqlang?

  1. Tabiiy geografik rayonlar

  2. Mintaqalar

  3. HICHMlar

  4. Iqtisodiy rayonlar

ANSWER:D
20. Rivojlangan mamlakatlarda hududlarni iqtisodiy rivojlantirish uchun qanday omillar yetakchilik qiladi?

  1. Ekstensiv omillar

  2. Intensive omillar

  3. Iqtisodiy omillar

  4. Tabiiy omillar

ANSWER:B
21. Mintaqaviy siyosat ayniqsa qaysi mamlakatlarda samarali olib borilmoqda?

  1. O’zbekiston,Rossiya va Germaniya

  2. Italiya, Tailand va Xitoyda

  3. Braziliya,Fransya va Xitoyda

  4. AQSh,Fransiya va Buyuk Britaniyada

ANSWER:D
22. Rivojlanayotgan mamlakatlarning mintaqaviy siyosati asosan qanday yo’nalishlaridan iborat?

  1. Poytaxt shaharlarni rivojlantirish yoki ularning haddan tashqari yiriklashishini oldini olish

  2. Urbanizatsiya jarayonini to’g’ri yo’lga qo’yish

  3. Milliy iqtisodiyotning hududiy tarkibini yaxshilash

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
23. Bozor munosobatlariga o’tish davrida mamlakatning mintaqaviy siyosatini amalga oshirish uchun eng avvalo nimani hisobga olish talab etiladi?

  1. Eng avvalo hududlar imkoniyatini hisobga olish talab etiladi

  2. Eng avvalo hududlar ehtiyojlarini hisobga olish talab etiladi

  3. Eng avvalo hududlar imkoniyat va ehtiyojlarini hisobga olish talab etiladi

  4. Eng avvalo hududlar iqtisodiy salohiyatini hisobga olish talab etiladi

ANSWER:C
24. Hududlarning imkoniyatlarini baholashda eng avvalo ularning nimalari atroflicha tahlil etiladi?

  1. Yer-suv, aholi va mehnat resurslari

  2. Qazilma boyliklari va transport tizimi

  3. Ijtimoiy infrastrukturasi,iqtisodiy geografik o’rni va ekologik vaziyati

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:C
25. Hududlarning rivojlanish imkoniyatlari va ustivor yo’nalishlari aniqlashda qaysi tadqiqot usulidan keng foydalaniladi?

  1. Kartografik

  2. Statistik

  3. Geografik taqqoslash

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
26. Mintaqaviy iqtisodiy siyosatning asosiy yo’nalishlari

  1. Investitsiya va soliq siyosati

  2. Budjet va kredit siyosati

  3. Narh va tarif siyosati

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
27. Ilmiy-tehnika taraqqiyotining evolutsion shakli- bu…..?

  1. Prinsipial yangi ilmiy g’oyalarga asoslangan tehnika va tehnologiyalarga o’tishni anglatadi

  2. Ishlab chiqarishda qo’llaniladigan tehnika va tehnologiyalar ilgari ma’lum bo’lgan ilmiy bilimlar asosida takomillashtirilganda sodir bo’ladi

  3. To’gri javob yo’q

  4. A va B to’g’ri javob

ANSWER:B
28. ”Ishlab chiqarish kuchlari” terminini ilk bor o’zining “Kommunistik partiyanining manifesti” nomli ishida ishlatgan olim-bu…..?

  1. Karl Marks

  2. I. Tyunen

  3. M.Veber

  4. E.Dyurkgeym

ANSWER:A
29. 2018 yilda YIM o’sishiga eng kata xissa qo’shgan iqtisodiyot faoliyat turini aniqlang?

  1. Qishloq xo’jaligi

  2. Sanoat

  3. Qurilish

  4. Boshqa xizmatlar

ANSWER:B
30. Innovatsion o’sish markazlarini belgilang?

  1. Erkin farmatsevtik zonalar va tehhoparklar

  2. Kichik sanoat va maxsus iqtisodiy zonalar

  3. Biznes-inqubatorlar va biznes-akseleratorlar

  4. Barcha javoblar to’g’ri

ANSWER:D
31. Mavsumiy ishsizlik bu…..?

  1. Turli sabablarga ko’ra(yangi ish joyiga o’tish,kasbni o’zgartirish,bola boqish,yangi ish tanlash) vaqti-vaqti bilan ishsiz qolish

  2. Ishlab chiqarish tuzilmasi o’zgartirilgan sharoitda eski tarmoqlarda ishlab kelgan kishilarning yangi tarmoqlarga kerak kasbni xali o’zlashtirmagan kezlarida yuz beradi

  3. Iqtisodiy tangliklar bilan bog’liq bo’lib,ishlab chiqarishning pasayib ketishi natijasida yuzaga keladi

  4. Mavsumiy ishda band bo’lganlarning mavsum tugagach ishsiz qolishi

ANSWER:D
32. O’zbekistonda ishsizlik tushunchasi ilk bor nechinchi yilda rasman me’yoriy kuchga ega bo’ldi?

  1. 1993 yilda

  2. 1992 yilda

  3. 1998 yilda

  4. 1991 yilda

ANSWER:B
33. Rossiya fanlar akademiyasi qoshidagi demografiya va ekologiya markazi bilan Fransiya tadqiqotlar institute ma’lumotlariga ko’ra 2025 yilda O’zbekiston aholisining soni necha million kishidan ortishi prognoz qilingan?

  1. 45 milliondan

  2. 49 milliondan

  3. 42 milliondan

  4. 50 milliondan

ANSWER:C
34. Yalpi milliy mahsulot nima ?

  1. bir yil davomida jamiyatda yaratilgan tovarlar va xizmatlarning bozor bahosi orqali ifodalanishi

  2. yillar davomida yaratilgan tovarlarning bozor bahosi orqali ifodalanishi

  3. bir necha yillar davomida yaratilgan xizmatlarning bozor bahosi orqali ifodalanishi

  4. tovar va xizmatlarning davlat tomonidan belgilangan narxlarda ifodalanishi

ANSWER:A
35. Mehnat unumdorligining omillariga quyidagilarning qaysi biri kiritilmaydi?

  1. ishlab chiqarishning tabiiy sharoitlari

  2. inflyasiyaning ko‘tarilishi

  3. ishlovchilarning bilimi, malakasi

  4. ishlab chiqarishning texnika-texnologtya darajasi

ANSWER:B
36. Qo‘rsatilgan omillardan qaysi biri ekstensiv o‘sish deyiladi ?

  1. mehnatni tashkil etishni takomillashtirish

  2. Fan-texnika yutuqlarini joriy qilinishi

  3. Kapital qo‘yilmalarining ko‘paytirish va ishlab chiqarishning miqdoran o‘sishi

  4. Mahsulotni iste'mol xususiyatlarini yaxshilash

ANSWER:C
37. Qo‘rsatilgan omillardan qaysi biri intensiv o‘sish deyiladi ?

  1. mahsulotni iste'mol xususiyatlarini yaxshilash

  2. kapital qo‘yilmalarining ko‘paytirish va ishlab chiqarishning miqdoran o‘sishiga erishish

  3. ishlab chiqarish natijasini miqdoran o‘sishi

  4. Fan-texnika yutuqlarini joriy qilinishi asosida mehnat unumdorligini oshirish

ANSWER:D
38. Soliqning vazifalariga qaysi ko’rsatkichlar kiritilmaydi?

  1. Xo’jalik faoliyatini rag’batlantirish

  2. Fiskal

  3. Taqsimlash

  4. Axoli ayrim toifalarini sotsial ximoya qilish

ANSWER:C
39. Davlat budjetining daromadlariga nimalar kiradi?

  1. Kommunal to’lovlar

  2. Transfert to’lovlar

  3. Boj to’lovlari

  4. Soliq va yig’imlar

ANSWER:D
40. Soliqlarning paydo bo’lishiga nima asosiy sabab bo’ldi?

  1. Insonlarning ko’payishi

  2. Qabilalar o’rtasidagi nizolar

  3. Moliyaviy munosabatlarning shakllanishi

  4. Davlatning yuzaga kelishi

ANSWER:D
41. “Budjet” so’zining ma’nosi?

  1. Fransuzchadan “pulli xalta”*

  2. Nemizchadan “oila daromadi”

  3. Nemischadan “pulni tushirish”

  4. Inglizchadan “pul tushumlari”

ANSWER:a
42. Navoiy iqtisodiy zonasi qachon tashkil topgan?

  1. 2007 yilda

  2. 2008 yilda

  3. 2006 yilda

  4. 2009 yilda

ANSWER:B
43. “Biznes-akselerator” termini nimani anglatadi?

  1. Kichik va oʻrta biznesni yuritish malakalari berish va tadbirkorlik madaniyatini tarbiyalash bilan shugullanadigan ixtisoslashgan muassasa.

  2. Biznesi boshqa kompaniyalarga yordam berishdan iborat bo'lgan kompaniya

  3. Bitta sohaga birlashgan va bir-biri bilan uzviy aloqada bo‘lgan korxonalar guruhi.

  4. To’g’ri javob ko’rsatilmagan

ANSWER:B
44. “Biznes-inkubator” termini nimani anglatadi?

  1. Bitta sohaga birlashgan va bir-biri bilan uzviy aloqada bo‘lgan korxonalar guruhi.

  2. Kichik va oʻrta biznesni yuritish malakalari berish va tadbirkorlik madaniyatini tarbiyalash bilan shugullanadigan ixtisoslashgan muassasa

  3. Biznesi boshqa kompaniyalarga yordam berishdan iborat bo'lgan kompaniya

  4. To’g’ri javob ko’rsatilmagan

ANSWER:B
45. “Klaster” termini nimani anglatadi?

  1. Bitta sohaga birlashgan va bir-biri bilan uzviy aloqada bo‘lgan korxonalar guruhi.

  2. Biznesi boshqa kompaniyalarga yordam berishdan iborat bo'lgan kompaniya

  3. Kichik va oʻrta biznesni yuritish malakalari berish va tadbirkorlik madaniyatini tarbiyalash bilan shugullanadigan ixtisoslashgan muassasa

  4. To’g’ri javob ko’rsatilmagan

ANSWER:A
46. Qanday soliqlar bevosita soliqlar deb ataladi?

  1. Aholi daromadidan olinadigan soliqlar

  2. Boshqaruvning maxalliy organlariga to’lanadigan soliqlar

  3. Iste’moldan to’lanadigan soliqlar

  4. Qo’shilgan qiymatdan to’lanadigan soliqlar

ANSWER:A
47. Qanday soliqlar bilvosita soliqlar deb ataladi?

  1. Aholi daromadidan olinadigan soliqlar

  2. Boshqaruvning mahalliy organlariga to’lanadigan soliqlar

  3. Iste’moldan to’lanadigan soliqlar

  4. Qo’shilgan qiymatdan to’lanadigan soliqlar

ANSWER:D
48.O’zbekiston Respublikasi ma’muriy-hududiy jihatdan nechta mintaqaga bo’linadi?

  1. 12ta

  2. 13ta

  3. 11ta

  4. 14ta

ANSWER:B
49. Ishlab chiqarish hajmi qanday ko’rsatkichlar bilan ifodalanadi?

  1. Tannarx, foyda, natural mahsulot

  2. Yalpi, tovar, sotilgan mahsulot

  3. Tovar, miqdor, qiymat

  4. Tovar, tannarx, foyda, sotilgan mahsulot

ANSWER:B
50. …- ishlab chiqarish jarayonida tayyor mahsulot olish uchun ishlatiladigan xom ashyo, material yoki yarim fabrikatlarning holati, xossasi va shakllarini o’zgartirish, ularga ishlov berish, tayyorlash usullari majmuidir.

  1. Texnika

  2. Innovatsiya

  3. Texnologiya

  4. Jarayon

ANSWER:C
51. Ilmiy texnik taraqqiyot-…?

  1. Ishlab chiqarish jarayoni, jamoa ishlab chiqarishda elektr energiyasidan keng miqiyosida foydalanish

  2. Qo'l mehnatini mashina va mexanizmlar va boshqa texnikalar bilan kompleks almashtirish

  3. Qo'l mehnatini mashinalar, mexanizmlar va boshqa texnikalar bilan almashtirish

  4. Ilmiy bilimlar asosida erishilgan yutuqlarni doimiy ravishda yangi texnika texnologiyalarni ishlab chiqarish va mehnatni tashkil etishga tadbiq etish

ANSWER:D
52. Sanoatni joylashtirishning quyidagi tamoyillari mavjud?

  1. Iqtisodiy hududlar o’rtasida mehnatni oqilona taqsimlash

  2. Fan – texnika taraqqiyotidan foydalanish

  3. Sanoat taraqqiyotini bozor iqtisodiyotiga moslashtirish

  4. Infratuzilma va kommunikatsiya tizimini rivojlantirish

ANSWER:A
53. Sanoatni joylashtirish – bu…

  1. Korxonalarni hududlar bo’yicha taqsimlanishi

  2. Ishlab chiqarishni hududlar bo’yicha taqsimlanishi

  3. Resurslarni hududlar bo’yicha taqsimlanishi

  4. Asosiy vositalarni hududlar bo’yicha taqsimlanishi

ANSWER:B
54. Aholi ko’p bo’lgan xududlarda qaysi sanoat tarmoqlari joylashtiriladi?

  1. Yengil sanoati

  2. Qora metallurgiya

  3. Mashinasozlik

  4. Kimyo sanoati

ANSWER:A
55. Mamlakat rivojlanishning iqtisodiy, ijtimoiy, demografik mezonlari va ehtiyojlari bilan belgilangan maxsus maqsadli chegaralangan qism bu…?

  1. Maxsus hudud

  2. Erkin iqtisodiy hudud

  3. Oddiy hudud

  4. Tashqi maxsus hudud

ANSWER:B
56.
Download 115,94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish