Savanna va siyrak o'rmonlar hamda dagal bargli doimiy yashil bargli o'rmonlar tuproqlari Reja


Prolyuvial yotqiziqlar yoki prolyuviy –



Download 1,63 Mb.
bet12/152
Sana29.05.2022
Hajmi1,63 Mb.
#615429
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   152
Bog'liq
Savanna va siyrak o\'rmonlar hamda dagal bargli doimiy yashil bargli o\'rmonlar tuproqlari

Prolyuvial yotqiziqlar yoki prolyuviy – tog‘li о‘lkalarda bahorda erigan qor suvlari va vaqtinchalik kuchli jala yog‘in suvlari – sel oqimlari natijasida hosil bо‘ladi. Prolyuviy tog‘ yonbag‘irlari va tog‘oldi yoyilma konuslarida keng tarqalgan.
Prolyuviy О‘rta Osiyoning tog‘ vodiylarida (Farg‘ona, Zarafshon) va shuningdek tog‘oldi baland tekisliklarida keng tarqalgan. Tog‘oldi konus yoyilmalari kо‘pincha shag‘al va shag‘al – qumli yotqiziqlardan, tog‘lardan uzoqlashgan maydonlarda esa maydaroq tarkibli jinslardan iborat bо‘ladi.
Muzlik yotqiziqlari yoki morenalar – muzliklar keltirib aralash holda yotqizilgan loy, qum, qirrali va silliqlangan shag‘al toshlardan iborat jinslardir. Morenalar kam saqlangan va mexanik tarkibi bо‘yicha esa tosh-shag‘al, qum, qumoq va loylardan iborat bо‘lishi mumkin.
О‘rta Osiyoda muzlik yotqiziqlari maydoni uncha kо‘p emas. Ular asosan baland va о‘rtacha baland tog‘li hududlarda tarqalgan. Qadimgi morenalar shag‘alli qumoqlardan va pastkam joylarda muz-kо‘llarning loyli jinslaridan iborat.
Hozirgi zamon morenalarda ancha dag‘al va mayda zarrachalar aralash bо‘lganligidan uncha yumaloqlanmagan qirrali toshlar ham uchraydi.
Flyuvioglyatsial yoki muzlik suvlari yotqiziqlari – muz suvlarining kuchli oqimi bilan bog‘liq. Bu oqimlar о‘z yо‘lida uchragan morenalar va boshqa xil yotqiziqlar (jumladan, tub jinslar)ni yuvib ketib yotqizgan bо‘ladi. Muzliklar atrofida asosan yumaloqlangan yirik shag‘al va yirik qum, qumloqlar tо‘planadi. Undan quyiroqda sekin oqayotgan muz suvlari pastqam joylarga yotqizgan loyli, changsimon zarrachalar yotqiziladi. Ana shunday yо‘l bilan qumoq va loylardan iborat yoyilma hosil bо‘ladi. Muzliklar atrofi va uning yaqinidagi botiq pastqam joylardagi kо‘l havzalarida uchraydigan qum-loyqa qatlamli keltirilmalarga muzlik-kо‘l yotqiziqlari deyiladi. Bu yotqiziqlarda qalin qatlamli loyqalar orasida mayda qumdan iborat qatlamchalarning bо‘lishi xarakterli.
Muzlik suvi yotqiziqlari MDHning muzliklar keng tarqalgan Yevropa qismida va G‘arbiy Sibir pasttekisligida uchraydi. Muzlik suvlari yotqiziqlarida shakllangan tuproqlar uchun kam unumdorlik, ya’ni gumus hamda oziq moddalarga kambag‘al va nam sig‘imining past bо‘lishi xarakterli.

Download 1,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish