Sarvidoshlar oilasi-Cupressaceae

Sarvidoshlar oilasi-Cupressaceae

Sarvidoshlarga kiradigan o‘simliklaming barglari qaramaqarshi

yoki doira shaklida joylashadigan daraxt va butalardan iborat.

Bu o‘simliklarnmg barglari ko‘pincha tangachasimon, ba’zan

ninasimon bo‘ladi. Ushbu oila vaikillarida bir uylilari ham ikki

uylilari ham uchraydi. Bu oilaga 15 turkumga oid o‘simliklar kiradi.

Oilaning uchtasi: archa (Juniperus), sarvi {Cupressus) va tuya

(Thuja) turkumlari tabiatda katta ahamiyatga ega.

Arehalar (Juniperus) turkumi. Bu turkumga bir yoki ikki uyli,

doim yashil daraxt va butalardan iborat o‘simliklar kiradi.

245

Daraxtlaming barglari tangasimon yoki ninasimon tikon shaklida

boiib, q’arama-qarshi yoki doira shaklida joylashgan. Uning

g‘uddalari rezavor mevaga o'xshaydi yoki bir oz cho‘ziq, yopiq

bo‘ladi. Ci‘uddalar ichida bir chiziqcha 10 tagacha urugi boiib, ikki

yilda yetiladi. Archaning xillari juda ko‘p boiib, ular 60dan ortiq

turga boiinadi. Archalar Shimoliy yarim sharda keng tarqalgan.

Rossiyaning o‘rmonlar hududlarida archaning yowoyi holda

o'sadigan yigirmaga yaqin turi maium. Rossiyaning uzoq Sharq

hududi bundan mustasno. Bular orasida eng ko‘p tarqalgan oddiy

archa (Juniperus communis) boiib, u katta buta, ba’zan bo‘yil8 m,

diametri 30sm chamasidagi daraxtlardir. Rossiya Yevropa qismining

choi zonasida Qozogiston, Sibir, Qirm va Kavkazda qora archa