Sariq ro‘mollilar” qo‘zg

Xan podsholigi davrida xo‘jalik va iqtisodiy-madaniy aloqalar. 
Kichik Xan podsholigi davrida xo‘jalikning asosini dehqonchilik tash­
kil etar edi.  Dehqonlar omoch, so'qa, mola, belkuraklardan foydalanib. 
yerga ishlov berganlar. Yer haydashda omoch, qo‘sh  ho‘kiz va eshak- 
lardan, shnningdek, qullar kuchidan ham foydalanganlar.
Xuanxe, Yanszi,  Sitszyan  va ulaming  irmoqlariga to'g'onlar qu- 
rib,  bo'z yerlarga kanallar orqali  suv  chiqarilgan.  Balandroq joylarga 
suv chiqarish uchun charxpalaklardan foydalanganlar. Dehqonlararpa. 
sholi, bug- Joy. tariq, choy ekkanlar.  Sersuv joylarda sholi ekilgan. Xi­
toyda bog'dorchilik va sabzavotchilikka ham katta o ‘rin berilgan. Ipa- 
kchilikni rivojlantirish uchun tut/orlar ko'paytirilgan.
Dehqonchilik aholini oziq-ovqat bilan ta'm inlovchi  soha bo’lih 
qolavergan.  Shu  davrda  Xitoyga  O 'rta  Osiyodan  uzum,  qovun. 
beda  kabi  ekinlarni  olib kelib ekkanlar.
Chorvachilik  ham  xitovliklar  xo'jaiigining  asosini  tashkil  et­
gan.  Tabiiy  sharoiti  qulay  bo‘lgan joylarda  qo'v.  echki.  qoramol. 
cho'chqa boqish rivoj  topgan  edi.  Xitoy  podsholari  hamma davrda 
ham  yilqichilikka  katta  e'tibor  bilan  qaraganlar.  0 ‘sha  davrda  Xi­
toyda Markaziy Osiyoning pakana otlari  parvarish qilingan.  Xitoy- 
liklar oliy  zotli „Osmon otlarini” Parikan-Dovondan olib kelishgan. 
Otlardan  ko‘proq  harbiy  maqsadlarda,  ba'zi  hollarda esa ish  kuclii 
sifatida foydalanilgan.  H o'kiz va eshaklardan  qishloq xo ‘jaligi  ish- 
larida foydalanilgan.  Ularni arava omoch -  qo'shga qo'shganlar.
Xan saltanati davrida Xitoyda kulolchilik, miskarlik. temirchilik. 
duradgorlik, zargarlik, qurolsozlik, kemasozl ik va hunarmandchilik- 
ning  boshqa  sohalari  taraqqiy  etgan  edi.  Q og'oz  ishlab  chiqarish 
ham  Xitoy  hunarmandchiligining  eng  muhim  sohalaridan  biri  edi 
Bu  davrda  Xitoyda  paxta  ekilmasdi.  Paxta  Xitoyga  Hindistondan 
O 'rta  Osiyo  orqali  olib keIingan.  To‘quvchi  ustalar  zig'ir va  tabiiy 
o'sim lik  tolalaridan  ip  vigirib  to'qim achilikka  ham  katta  e ’tibor
320

berganlar.  Ipak  qurti  boqish,  undan  ipak  tolasini  ajratish  va  ipak 

matolar to'qish Xitoyda azaldan keng tarqalgan edi.  Shurting uchun 
mamlakat dalalariga tut ko'chatlari ekib parvarish qilingan. Chunki 
tut bargi ipak qurtining asosiy  ozuqasi bo ig an .
Xitoy  savdogarlari  Hindiston.  Arabiston, Afrika  hatto  0 ‘rtayer 
dengizi  sohilidagi  mamlakatlar  bilan  qizg‘in  savdo  olib  borganlar. 
U-Di davrida „Buyuk ipak y o ii" g a  asos solinib, shu y o i  orqali Xi­
toy  savdogarlari  O 'rta  Osiyo.  Parfiya.  Hindiston  va  Vizantiya kabi 
mamlakatlar bilan  savdo  aloqalari  olib borgan.  „Buyuk  ipak y o ‘li” 
va  dengiz yo'llari  Xitoyning  tashqi  dunyo  bilan  siyosiy.,  iqtisodiy, 
harbiy  va madaniy  aloqasida muhim o'rin tutgan.