Saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

2- Ma’ruza
Mavzu 2. Shamchalarning xususiy texnologiyasi: jo’valash, quyish usullari. Ularga dori 
moddalarni qo‘shish qoidalari, sifatini baholash.
Ma’ruza maqsadi: 
Shamchalarning xususiy texnologiyasi: jo’valash, quyish usullari. Ularga dori 
moddalarni qo‘shish qoidalari, sifatini baholash bo’yicha nazariy ma’lumotlarni berish
Tayanch atama va iboralar:
Oleum Cacao- kakao moyi
Ut.fiat suppisitorium –shamcha hosil bo’lsin
Ut.fiat globuli- sharcha hosil bo’lsin
Divide in partes aequalis- teng qismga bo’linsin
O’rin olish koeffitsiyenti- 1 gramm kakao moyi egallagan hajmga qancha miqdor modda 
sig’ishini ko’rsatuvchi ko’rsatkich.
Reja:
1.
Jo’valash usulida shamchalar tayyorlash.
2.
Quyish usulida shamchalar tayyorlash.
3.
Shamchalarga dori moddalarni qo’shish.
4.
Shamchalarni sifatini baholash.
Hozirgi kunda turli xil shamchalar mavjud:
1.
Hollow-type shamchalari.
Morfin sulfat tuzi bilan olingan shamchalar ta’siri 
o’zaytirilgan bo’lib, og’riqsizlantirish jarayonini uzaytirish uchun ishlab chiqilgan.
2.
Gidrogellar asosida shamchalar tayyorlash
. Bu asoslar tayyorlangan shamchalar 
ham ta’siri uzaytirilgan.
3.
Qavatlangan shamchalar 
dori moddasining ta’siri uzaytirish uchun muljallangan 
bo’lib, dori moddasi qavatlar erishi bilan ajralishi boshlanadi.
4.
Sellyuloza asosida ta’siri uzaytirilgan shamchalar
qatoriga kiradi.
5.
Pishillidigan shamchalar
. Limon kislota va nartriy bikarbonat saqlovchi dori 
moddani asosdan tez va oson ajralishini ta’minlaydi.
6.
Termoreversion shamchalar. 
Mukoadgeziv xususiyatga ega moddalar bilan 
(gidrooksipropilsellyuloza, polivilpirrolidon, karbopol, polikarbofil, natriyalginat) tayyorlangan.