Saqlash vazirligi sh. S. Shoyimova, M. K. Xoshimova, sh. R. Mirzayeva, M. M. Qo



Download 2,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet208/323
Sana02.01.2022
Hajmi2,09 Mb.
#308759
1   ...   204   205   206   207   208   209   210   211   ...   323
Bog'liq
Ш С Шойимова Таълим технологиялари 2020 303 б

Muammoli  vaziyat 
–  psixik 
qiyinchilik, ziddiyatli vaziyati bo’lib, o’quvchilarni muammoli vaziyat 
holatiga tushirish orqali ularda fikrlash qobiliyati rivojlantiriladi. 
Evristika 
(yunon.  “evrika”  –  izlayman,  topaman,  kashf  etaman) 
inson  ijodiy  faoliyatini,  shuningdek  yangi  kashfiyotlarni  yaratishda 
qo’llanadigan  usullarni  o’rganadigan  fan  sifatida  psixologiya, 
kibernetika,  strukturali  lingvistika,  axborot  nazariyasi  chegarasida 
rivojlandi.  Evristika  yangi  vaziyatda  yangi  harakatlarni  qurish 
qonuniyatlarini o’rganadigan fan deb tushunish mumkin. 
Evristik usullar, masalan, dastlabki ma’lumotlar to’la yoki ishonchli 
bo’lmagan holda hosil bo’lgan ijodiy masalaning ishga yaroqli, lekin 
doim  ham  optimal  bo’lmagan  yechimini  topish  ehtimolini  oshiradi. 
Evristik uslublar juda murakkab, ko’zda tutilmagan vaziyatlarda ham 
yechimini  topish  imkonini  beradi.  Evristika  maqsadga  erishishga 
ko’maklashadigan harakatlar uslubini belgilaydi. 


193
 
 
Tafakkur  – 
inson  ongining  bilish  obyektlari  hisoblangan  narsa   
va  hodisalar  o’rtasida  murakkab,  har  tomonlama  aloqalarning 
bo’lishini ta’minlovchi umumlashgan va mavhumlashgan aks ettirish 
jarayonidir.
 
Dunyoni  tushunish,  anglash  va  unga  ongli  munosabat  bildirish 
jarayoni  tafakkur,  fikrlash  deyiladi.  Tafakkurning  oliyligi  shundaki, 
u idrokdan  farqli ravishda bevosita aks  ettirish bo’lmay, narsalar  va 
ularning xossalarini, voqyealarni ular yo’q paytda ham aks ettirishga 
imkon  beradi. Masalan: koinot  haqida  so’z ketganda. ta’lim oluvchi 
koinotga chiqib ko’rmagan bo’lsa ham, uning xususiyatlarini bilgani 
uchun  ushbu  axborotni  tushunib,  uni  qabul  qiladi.  Buning  asosida 
tafakkur jarayoni yotadi.
 
Tafakkurni  ta’minlovchi  inson  organi  –  bu  bizning  miyamiz 
bo’lib, eng elementar harakatlarni rejalashtirishdan tortib, murakkab, 
mavhum  teoremalarni  isbot  qilishgacha  qaratilgan  operatsiyalar 
miyada  sodir  bo’ladi.  Inson  miyasining  fikrlash  qobiliyati  va 
imkoniyatlari shunchalik salmoqliki, ayrim olimlarning fikricha uning 
ishlash imkoniyatlarini tasavvur qilishning o’zi mushkul.
 
Miyaga kelgan barcha  o’y-xayollar – bu fikrlardir. Normal ta’lim 
oluvchini,  insonni  fikrsiz  tasavvur  qilib  bo’lmaydi.  Har  on,  har 
daqiqada  odam  miyasi  qaydaydir  fikrlar  bilan  band  bo’ladi.  Ularni 
tartibga  solish,  keragida  diqqatni  jalb  qilish,  ichki  yoki  tashqi  nutq 
vositasida uni yechish ya’ni ifodalash – 

Download 2,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   204   205   206   207   208   209   210   211   ...   323




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish