Sanoat portlovchi moddalari tasnifi

---

4-MA’RUZA.
SANOAT PORTLOVCHI MODDALARI TASNIFI 
Sanoat portlovchi moddalari quyidagi belgilariga ko‘ra sinflarga bo‘linadi: 
 
Atrof muhitga ta’siri bo‘yicha: 
1. Yuqori brizantli portlovchi moddalar ( detanatsiya tezligi 4500- 7000 m/s); 
2. Brizantli portlovchi moddalar (detanatsiya tezligi 3000- 4500m/s); 
3. Past brizantli portlovchi moddalar (detanatsiya tezligi 2000- 3000m/s); 
4. Uloqtiruvchi portlovchi moddalar ( portlab yonish tezligi 100-400m/s). 
 
Fizik holati bo‘yicha: 
1. Kukunsimon portlovchi moddalar; 
2. Granulali portlovchi moddalar; 
3. Zichlashtirilgan portlovchi moddalar; 
4. Quyma portlovchi moddalar; 
5. Suvga to'yintirilgan portlovchi moddalar. 
 
Kimyoviy tarkibi bo‘yicha
1. Amiak selitrali portlovchi moddalar; 
2. Nitrotarkibli portlovchi moddalar; 
3. Suyuq nitroefirlar asosida hosil qilinadigan portlovchi moddalar; 
4. Xloradli va perxloradli portlovchi moddalar;
5. Porox. 
 
Strukturaviy holati bo‘yicha: 
1. Kukunsimon portlovchi moddalar; 
2. Yirik donali portlovchi moddalar; 
3. Zichlashtirilgan portlovchi moddalar; 
4. Plastik portlovchi moddalar; 
5. Suvga to'yintirilgan portlovchi moddalar. 
Saqlash sharoiti va tashishda xavflilik darajasiga ko'ra: 
1. Tarkibida suyuq nitroefirlar 15 % dan ko‘p bo‘lgan portlovchi moddalar. 
Ularga sezgirligi pasaytirilmagan geksogen va tetril misol bo‘ladi. 
2. Tarkibida suyuq nitroefirlar 15% dan kam bo‘lgan portlovchi moddalar. 
Ularga trotil va uning boshqa nitrobrikmalar bilan aralashmalari, ammiak selitrali 

---

portlovchi moddalar, detanatsiyalovchi shnur va sezgirligi pasaytirilgan geksogen 
kiradi. 
3. Tutaydigan va tutamaydigan porox
4. Elektrodetanatorlar, kapsul detanator va pirotexnik sekinlatgichlar kiradi. 
5. Portlatgich o‘rnatilagan perfarator snaryadlari kiradi.