SANOAT KORXONALARIDA SUVDAN FOYDALANISH, OQAVA SUVLARNI HOSIL BO’LISHI, ULARNING TASNIFLARI. Sanoat korxonalari suvning yirik iste'molchilari hisoblanadi. Suv sanoat, ichimlik va yong'inga qarshi maqsadlarda ishlatiladi. Eng yirik sanoat iste'molchilari metallurgiya va neftni qayta ishlash zavodlari, suvni sovutish uchun ishlatadigan issiqlik elektr stansiyalari (IES), sellyuloza-qog'oz va tog'-kon sanoati korxonalari bo'lib, ularda suvning katta miqdori xom ashyoni yuvish va mahsulot olish uchun sarflanadi. Ushbu xarajatlar korxonaning umumiy suv iste'molining 80 ... 90% ga etadi.
Suv bug' hosil qilish va uni kondensatsiya qilish, gidrotransport (pechlardan kul va shlaklarni olib tashlash), changni yig'ish va boshqa sanoat maqsadlarida ham ishlatiladi.
Ishlab chiqarishdagi suvning maqsadiga qarab, suv sifatiga turli talablar qo'yiladi. Masalan, issiqlik energetikasida (IES) ishlatiladigan suv minimal tuzli bo'lishi kerak, to'qimachilik sanoati uchun suv tarkibida temir va marganets bo'lmasligi kerak, oziq-ovqat sanoati korxonalari va ishchilarning maishiy va ichimlik ehtiyojlari uchun suv GOST "Ichimlik suvi" va SanPiN. Yong'inni o'chirish uchun deyarli har qanday sifatli suv mos keladi.
Sanoatda suv iste'molining katta hajmlari uni tejash va undan oqilona foydalanish masalalariga alohida e'tibor berishni talab qiladi. Suv iste'molini kamaytirishning muhim omillaridan biri suv resurslari uchun to'lovlarni joriy etish va sanoat korxonalarini suv bilan cheklashdir.
Sanoat korxonalarining aylanma suv ta'minoti tizimlari uchun
aylanma suv sarfini maksimal darajada oshirish, manbadan olingan chuchuk suv sarfini esa minimallashtirish zarur.
Ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun suv sarfini aniqlash Korxonalarning ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun suv sarfi suv sarfi normalari yoki mahsulot birligiga suvning solishtirma sarfi asosida aniqlanadi.
Kundalik suv iste'moli aniqlanadi, m 3 / kun:
qayerda N- kuniga ishlab chiqarilgan mahsulotlar soni;
q uradi- mahsulot birligiga suv sarfi normasi, m 3.
Suv iste'moli normalari yoki ishlab chiqarilgan mahsulot birligiga suv sarfi quyidagilar bilan belgilanadi:
● ishlab chiqarish xarakteri, xomashyo tarkibi va olingan mahsulot;
● ishlab chiqarish jarayonida suvning roli;
● suv ta'minoti tizimi;
● foydalaniladigan suvning sifati;
● suvdan foydalanish shartlari (isitish harorati, ifloslanish darajasi).
Turli korxonalar uchun mahsulot birligiga suv iste'moli juda katta farq qiladi, q uradi, m 3 / t:
● ko'mir sanoati korxonalari - 3 ... 5;
● metallurgiya zavodlari - 150 ... 200;
● rangli metallurgiya korxonalari - 30 ... 40;
● neftni qayta ishlash zavodlari - 100 ... 120;
● plastmassa ishlab chiqarish - 200 ... 250;
● sintetik kauchuk zavodlari - 600 ... 1000;
● engil sanoat korxonalari - 40 ... 80;
● sellyuloza-qog‘oz sanoati korxonalari - 500..800;
● oziq-ovqat sanoati korxonalari - 10 ... 20.
Rossiya Federatsiyasida iste'mol qilinadigan barcha elektr energiyasining qariyb 80 foizini ishlab chiqaradigan issiqlik elektr stantsiyalari (IES) uchun ham sezilarli darajada suv iste'moli xosdir.
Quvvat, ming kVt
Suv iste'moli, m 3 / soat
IESda bunday katta suv oqimlari bilan, qoida tariqasida, suv ta'minoti tizimini qayta ishlashumumiy kunlik suv iste'molining 3 ... 5% gacha bo'lgan manbadan toza suvni to'ldirish bilan.
Ko'rsatilgan suv iste'moli stavkalariga qo'shimcha ravishda, yakka tartibdagi korxonalar tegishli adabiyotlarda keltirilgan individual ishlab chiqarish tsikllari, operatsiyalari va ishlatiladigan asbob-uskunalar turlari uchun o'zlarining idoraviy standartlariga ega. Shunday qilib, masalan, temir yo'l transporti korxonalarida "Sanoatning texnologik jarayonlarida suv iste'moli va oqava suvlarni oqizish standartlari" ON 016-01124328-2000 joriy etilgan bo'lib, ular ham birlik xarajatlarini, ham suv sifatiga qo'yiladigan talablarni belgilaydi.