Sanoat ishlab chiqarishini tashkil etish

1. Investitsiyalashdan oldingi faza. Investitsiya loyihasi bo’yicha dastlabki izlanishlardan, to uni amalga oshirish bo’yicha qaror qabul qilunguncha bo’lgan davr.
U bir qancha bosqichlarni o’z ichiga qamrab oladi:

• 
  investitsiya imkoniyatlarini aniqlash;
  
• 
  loyihalarning muqobil variantlarining maxsus usullaridan foydalangan holda tahlillarni olib borish va loyihani tanlab olish;
  
• 
  loyiha bo’yicha xulosa;
  
• 
  investitsiyalash to’g’risida qaror qabul qilish.
  

Mazkur fazada investitsion dastavval g’oyani shakllantirish zarur. Investitsiya loyihasi g’oyasi bozorda tovar va xizmatlarga bo’lgan talabning qondirilmaganligi bilan bog’liq holda, shuningdek, bo’sh pul mablag’lari mavjudligi, tadbirkorlik qobiliyati va uning amalga oshirilishi xohishi va shu kabilarning paydo bo’lishi bilan bog’liq holda amalga oshiriladi.

2. 
   Investitsiyalash fazasi. Bu fazada investorlarga investitsiyalsh hajmi va muddatlarini aniqlash imkonini beruvchi strategik rejali qarorlarni, shuningdek, loyihani moliyalashtirishning optimal rejasini ishlab chiqish amalga oshiriladi (loyihalashtirish, pudrat asosida qurilish-montaj ishlarini olib borish uchun shartnomalar imzolash va qurilish-montaj ishlarini olib borish, kapital qo’yilmalarni amalga oshirish).
   

Loyihani investitsiyalash bosqichida bajariladigan ishlarni quyidagi 3.2-rasm orqali ifodalash mumkin.

2. 
   Ishlab chiqarish (operatsion) fazasi. Korxona xo’jalik faoliyatining yuritilishi. Bunda xom ashyo va materiallar sotib olish, ishlab chiqarishni amalga oshirish, mahsulotni bozorga olib chiqish, marketing izlanishlarini olib borish, raqobatchi, iste’molchilar tarkibi va munosabatlarining o’zgarishi omillarini o’rganish, yangi bozorlarni kashf etish, reklama vositalarini kuchaytirish tadbirlari kabilar amalga oshiriladi (yangi mahsulot, to’lov qobiliyati, sifat va baho o’zgarishi, korxona imidji, korxona mahsulotlari qalbakiligi to’g’risida axborot).
   

Bu fazada hamkorlar bilan bevosita va o’zaro hisoblashish amaliyoti yuz beradi va shunga bog’liq holda ishlab chiqarish tashkil etiladi va uning natijalariga ta’sir ko’rsatiladi (jumladan, mol yetkazib beruvchilar, pudratchilar, xaridorlar, vositachilar, davlat, ta’sischilar, tijorat banki, sug’urta kompaniyasi va shu kabilar bilan). Buning oqibatida mazkur investitsiya loyihasining moliyaviy va iqtisodiy samaradorligini baholash imkonini beruvchi pul oqimi va uning harakati yuzaga keladi.

3.2-rasm. Loyihani investitsiyalash bosqichi