Sanoat instituti

2-semestr. Mavzu-1Inson va salomatlik. Reportaj tayyorlash

1-mavzu. SALOMATLIK - TUMAN BOYLIK

Dunyoning barcha mamlakatlarida salomlashish yuksak madaniyat belgisi

hisoblanadi.Ko’chaga chiqqanda uchragan birinchi tanishga, do’stlarga, o’qish yoki

ish joyiga kiriboq hamsaboqlar, hamkasabalarga, uyga qaytganda esa oila a’zolariga

salom beriladi, salomga alik olinadi. Salom-alikning ma’nosi, eng avvalo, bir-biriga

sog’liq, tinchlik, omonlik tilashdir. Shundan ham ko’rinadiki, inson uchun sog’liq,

omonlik, tinchlikdan qimmatliroq boylik yo’qdir. Shuning uchun ham bir-birimiz

bilan uchrashganda “Assalomu alaykum!Salomatmisiz?Sog’liqlaringiz yaxshimi?

Sog’-omonmisiz?» desak, xayrlashayotganda esa, albatta, “Sog’ bo’ling! Xayr,

salomat bo’ling!” - deymiz.

Doim sog’ bo’lish mumkinmi? Ha, mumkin. Buning uchun o’z vaqtida rejali

ovqatlanish, zararli odatlardan voz kechish, o’qish yoki ishni qat’iy tartib asosida

yo’lga qo’yish, ertalab badantarbiya qilish, tanani, o’qish yoki ish joyini doim toza-

ozoda saqlash, asabiylashishdan o’zni tiyish, ko’proq quvnoq kishilar davrasida

bo’lish, o’z vaqtida dam olish, turli meva, sabzavot va ko’katlardan iste’mol qilib

turish lozim.

Afsuski, har doim ham vaziyat biz istagandek bo’lavermaydi. Doim ham bir-

birimizni to’g’ri tushunavermaymiz. Oqibatda kishi asabiylashadi. Asabiylashish esa

o’qish yoki ishdagi dilxiraliklarga, eng yomoni, salomatligimizning yomonlashuviga

sabab bo’ladi. Shuningdek, ob-havoning tez-tez o’zgarishi, quyosh yoki tabiatdagi

muvozanatning o’zgarishi, o’qish, ish yoki yashash joyimizdagi turli noqulayliklar

ham salomatligimizga salbiy ta’sir etadi.Oqibatda kishi tanasi o’zining doimiy

muvozanatini saqlab turolmay, tashqi yordamga muhtojlik sezadi. Shunda biz

shifokorlarga murojaat etishga majbur bo’lamiz, O’zbekiston Respublikasi hukumati

aholi sog’ligini mustahkamlash uchun barcha sharoit va imkoniyatlarni yaratmoqda.

2000-yili respublikamizda «Sog’lom aviod yili» deb e’lon qilindi. Aholi sog’ligini

mustahkamlash yo’lida alohida xizmat ko’rsatgan kishilar uchun «Sog’lom avlod

uchun» ordeni ta’sis etilgan. Mamlakatimizda xalq hayotini farovonlashtirish, atrof-

muhitning ifloslanishiga yo’l qo’ymaslik borasida bir qancha qonunlar qabul

qilingan. Korxonalarda mehnatni muhofaza qilish va texnika xavfsizligi qoidalariga

qat’iy amal qilinadi. Ko’pchilik korxonalarning profilaktoriyalari, dam olish

pansionatlari mavjud. Aholi sog’ligini tiklash va mustahkamlash uchun qishloq

vrachlik punktlari, ambulatoriyalar, poliklinikalar, shifoxonalardan tashqari, o’nlab

sanatoriyalar, dam olish uylari yil bo’yi ishlab turadi.

Sog’ligini asrash har kimning o’z qo’lidadir. Buning uchun har birimiz uyda,

o’qishda va ishda xushmuomala bo’lishimiz, rashk, ig’vo, fitnalarga barham

berishimiz, bir-birimizga mehribon bo’lishimiz, ichkilikbozlik, kashandalik,

giyohvandlik, fohishabozlik kabi illatlardan uzoq bo’lishimiz kerak.Biz sog’ligimiz

uchun doimiy ravishda sport bilan shug’ullanamiz.

---

39