Sana: yil Ona tili fani Sinf: 10

Darsning jihozi: Darslik, ko’rgazmali qurollar.

Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.

Darsning borishi (reja):

I.Tashkiliy qism: a)Salomlashish, b)tozalikni aniqlash,

d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi

II. Ona tili darsligi bilan tanishtirish

III.Yangi mavzu bayoni:

Topshiriq. Berilgan ko‘chirma gapli qo‘shma gaplarni o‘zlash tirma gapga aylantiring, qo‘shma gapda qanday shakliy o‘zgarishlar bo‘lganini tushuntiring.

1. Ichkaridan xotinining beshikni mushtlagani, zardali tovushi eshitildi: Ovozi o‘chsa, koshkiydi! To‘qqiz kechasida jin tekkan bunga! (O‘. Ho s himov) 2. Abduzafar akaning ichi achidi: Hali ham o‘tmadimi? Sanatoriy naf qildi, degan eding-ku? (Ahmad A’zam) 3. Begimqul... to‘satdan ko‘zini qisib: Menga qara, og‘ayni, – dedi. – Bir gap aytsam, xafa bo‘lmaysanmi? (O. Yoqubov) 4. Ahmadqul bobom odam lar to‘plangan katta mehmonxonadan yugurib chiqib: Hamza xon, – deb qattiq chaqirdi, – yoningga bir kishini olgin-da, borib Erkacholni zambilga solib olib kelinglar, u mening yet mish yillik qadrdonim bo‘ladi-ya, og‘ir kunimda yonimda tursin... (X. To‘xtaboyev)

Ko‘chirma gaplarning uslubiy-tasviriy imkoniyatlari juda katta. O‘zganing hech bir o‘zgarishsiz, aynan beriladigan gapi, ayniqsa, badiiy asarda qahramon qiyofasini chizishda, to‘laqonli obraz yaratishda, turli ruhiy holatlarni tasvirlashda alohida o‘rin tutadi. Ko‘chirma gapning muallif gapi bilan xilma-xil munosabatlarida aniq va ifodali tasvir yuzaga keladi. Ko‘chirma gap muallif gapi bilan birgalikda o‘ziga xos qo‘shma

gap turini tashkil etadi. Badiiy uslubdagi tasvir maqsadiga uyg‘un ravishda bu qo‘shma gap sodda gapga aylantirilishi ham mumkin. O‘zlashtirma gap deb yuritiladigan bu sodda gap ko‘chirma gapli qo‘shma gap bilan ma’nodoshlik hosil qiladi. Qiyoslang: Men O‘zbekiston yoshlar ittifoqiga a’zo bo‘ldim, – dedi mamnunlik bilan do‘stim. – Do‘stim O‘zbekiston yoshlar ittifoqiga a’zo bo‘lganligini mamnunlik bilan aytdi.