Sana: yil Ona tili fani Sinf: 10

KASAL, betob, notob, bemor, nosog‘, xasta, og‘riq. Organizmning normal faoliyati buzilgan, sog‘ning aksi. Kasal keng tushunchaga ega. U odamga, hayvon yoki jonivorlarga, hatto jonsiz narsalarga nisbatan ham qo‘llanaveradi. Bu so‘z «organizm faoliyatining vaqtincha buzilgan»ligini ifodalash uchun ham, shuningdek, «sog‘ning aksi» ma’nosida ham qo‘llanaveradi. Betob, notob, bemor, xasta odamga nisbatangina qo‘llanadi. Betob, notob so‘zlari «vaqtincha deb tasavvur qilinadigan kasal» ma’nosini

bildiradi. Notob kam qo‘llanadi. Bemor so‘zida ijobiy munosabat ifodalanadi. Bu so‘z oddiy so‘zlashuvga nisbatan yozuvda ko‘p qo‘llanadi. Xasta nisbatan eskirgan. Nosog‘ juda kam qo‘llanadi. Og‘riq so‘zi ham bu ma’noda kam qo‘llanadi.

1. Ko‘chirma gapli qo‘shma gaplar har doim necha qismdan iborat bo‘ladi?

2. Ko‘chirma gapli qo‘shma gap o‘zlashtirma gapga aylanti rilganda, qanday shakliy-uslubiy o‘zgarishlar yuz beradi?

3. Ko‘chirma gapli qo‘shma gaplar o‘zlashtirma gapga aylantirilganda, mazmunan soddalashish yuz beradimi?

4. So‘zlovchining modal munosabatlari ko‘chirma gapli qo‘shma gapda yaqqol aks etadimi yoki o‘zlashtirma gapda?