Sana yil Geofrafiya fani Sinf: 9

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9_______


- Mavzu: Osiyo mamlakatlari umumiy tavsifi va tabiiy resurslari
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga Osiyo davlatlari iqtisodiy - ijtimoiy geografiyasi haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. 1. Qishloq xo'jaligining tarmoqlar tarkibi,undagi yetakchi tarmoqlarning hozirgi iqtisodiy ahvoli qanday? 2. Transporti, uning turlari va ahamiyati haqida nimalami bilasiz? 3. Rossiya Federatsiyasining tashqi iqtisodiy aloqalarida qaysi tovarlar yetakchi o‘rinlami egallaydi va nima uchun?
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: Jahonning eng yirik qit’asining Osiyo deb atalishi uning joylashgan geografik o'mi bilan bog'langan. Qadimiy assuriyaliklar (Mesopotamia pasttekisngining shimoliy qismi) tilida u «sharq» ma’nosini beradi. Tafciiyki, bu qaa.miy davlatdan sharqda joylashgan keng hufludlar «Osiyo» deb nom olganOsiyoning umumiy maydoni 44 mln. km2 (Rossiyaning Osiyo qismidagi hududini hisoblamag inda 31 mln. km2)ni tashkil qiladi, aholisi esa 4,175 mlrd. kishi. Hozugi vaqtda uning siyosiy xantasida 49 dan oniq mustaqil davlat va mamlakatlar bor. Ularning ko'pchiligi jahonning eng ko'hna va eng yirik davlatlari hisoblanadi. Insoniyatning taraqqiyotida Osiyoning o'mi Df qiyosoir Uning cheksiz kengliklarida bir qator qadimiy yuksak moddiy va ma’naviy sivilizatsiya o'choqlari yuzaga kelgan. Btrsina yer yuzining 4 ta bir'uk «daryobo‘yi» madanryatlanJar uchtasining (Xitoy, Hindiston va Iroqdagi dar'o vodiylan) joylashganligi uninj. ulugVorugtni tasaiqlaydi.Osiyo jahonning hozirgi ijnmoiy-iqtisod.y hayov.Ja ham muhim o'rin tutadi. Garchi unda, asosan, rivojlanayotgan davlatlar ko'pchilikni tashkil qilsada, yaqin kelgusida ularning jahon ijtimoiy- iqtisodiy hayotidagi o`rnining kuchayishi.kutiladi. Osiyoda 5 ta subregion yaqqol ajralib turadi. Bular O'rta, Janubi-g'arbiy, Janubiy, Janubi-sharqiy va Sharqiy Osiyodir.Iqtisodiy-geografik o‘mining ikki muhim tomoni yaqqol ko'zga tashlanadi. Birincbisi, aksariyat mamlakatlaniing bevosita dengiz bo'ylaridajoylashganligi. Bu holat ulaming dengiz savdo yo‘llariga to g‘ridan to‘g‘ri chiqishiga imkon beradi. Osiyo davlatlarining bir qismi serqatnov dengiz yo'llari, bo'g'izlar ustida (Turkiya, Malayziya, Singapur, Koreya Respublikasi kabilar) joylashgani ularning iqtisodiy taraqqiyotida juda katta omil boiib xizmat qiladi.Ikkinchisi, qit’a mamlakatlaridan 12 tasi quruqlik ichkarisida joylashganligi va
dengiz savdo yo‘llariga bevosita chiqish imkomyatidan mahrumligiOsiyoning tabiiy resurslari ham ancha boy va xilma-xil. U mineral tabiiy boyliklar bilan, ayniqsa yaxshi ta’minlangan. Jahon neft zaxiralarining 70 foizi, gazining 80 foizdan ko'pi, ko'mirining 54 foizi uning hissasiga to‘g‘ri keladi.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1. “Osiyo” atamasi qanday mazmunga ega?
2. Nima sababdan Osiyoning Tabiiy iqlim sharoitlari nihoyatda xilma-xil? Uning sabablai. va oqibatlarin; mamlakatlaming ishlab chiqarlih ixtisosi bilan bog'lashga harakat qiling. Tabiiy sharoiii qulay va noqulay davlatlami belgilang.
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.