Sana yil Geofrafiya fani Sinf: 9

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9_______


- Mavzu: Xo`jaligi transporti,ichki tafavutlari.
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga Xo`jaligi transporti,iqtisodiy rayonlari va ularning tafovutlari haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. 1. Tabiiy-demografik salohiyatim yozuvsiz kartada ifodalang va baholang. 2. Yozuvsiz kartaga “millioner” shaharlaitU tushiring va uni tavsiflab bering.
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: Xitoy yillik ishlab chiqarilayotgan sanoat mahsulotlari hajmiga ko'ra jahonda uchinchi o'rinda turadi. Ammo ishlab ch.qanlayotgan mahsulotlammj aholi jon boshiga to'g'ri kelish ko'rsatkichlariga ko ra, u odd.y rivojlanayotgan davlatlar darajasidadir. Ta’kidlash lozimki, so'nggi yillarda Xitoy lqtisodiyoti ancha tez o'smoqda.. Hozirgi industriyasining asosini neft va neft kimyosi, atom energetikasi, samolyotsozlik, ektaotexnika, metallurgiya kabi eng ilg'or sanoat tarmoqlari tashkil qiladi.Sanoat geografiyaisida ham katta o'zgarishlar sodir bo'ldi. Transporti. Ulkan hududga ega bo'lgan Xitoyning ichki rayonlarini bir-birlari bilan bog‘lashda, ayniqsa, quruqlikda harakat qdauigan transport tarmoqlarining ahamiyati katta. Buni mamlakatning temiryo‘l transporti misolida ko'rishimiz mumkin. Hozirgi vaqtda 60 ming km. ga cho'zilgan mamlakat temiryo Ilanda yil davomida tashilayotgan turli xo'jalik yuklari va yo‘lovchilaming teng yarmi ana shutarmoq hissasiga to g‘ri kelmoqda. U, ayniqsa, Xitoyning markaziy rayonlaridan to eng chekka g'arbiy qismlarigacha yoyilgan hududlarini birlashtiradi. Uning temiryo'llari O'zbekiston orqali o'tadigan qadimiy Buyuk ipak yo‘ii mamlakatlarini bir-birlari bilan bog'lashda ham katta ahamiyatga egadir. Ammo temiryo`llarning hududga nisbatan zichlik ko rsatkichlari u qadar yuqori emas. Bu ko'rsatkich Shimoliy, Shimoli-sharqiy va ayniqsa, G'arbiy Xitoy rayonlarida juda past. Tog'li Tibet rayoni haqida esa gapirmasa ham bo'ladi. Markaziy iqtisodiy mintaqa Xitoyning shimoldan janubgacha cho'zilgan markaziy hududlarini o‘z ichiga oladi. Bu mintaqa mamlakatning iqtisodiy mintaqalari orasida rivojlanish darajasiga ko'ra o'rtacha mavc^ga egadir. Mintaqa hududining o‘rta va janubiy tog'oldi q.rlari va tog* oralig‘i vodiylari nisbatan yaxshi o'zlashtirilgan.
G‘arbiy iqtisodiy mintaqa mamlakatnmg maydoniga ko‘ra, eng yirik, aholisining soniga va iqtisodiyotida tutgan o'miga ko' ra kicliik nmitaqasidir. Mintaqa hududining noqulay geografik o‘mi, murakkab tabiiy (relyefi va iqlimi) sharoitiga ko'ra hozirgacha aholiSi eng siyrak ji ylashgan va iqtisodiy jihatdan eng sust o'zlashtirilgan. Bu holat, ayniqsa, Tibet yass, tog'ligiJa yaqqol ko'zga tashlanadi.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1- Xitoj sanoati haqida gapirib bering.
2. Elektr energetika va metallurgiya sanoati haqida nimalami bilasiz? Gapirib bering.3. Kimyo yengil, oziq-ovqat sanoati va qishloq xo'jaligiga ta’rif bering.
4. Yirik shaharlari qaysilar? Ular haqiiia gapirib bering.
5. Xitoy transportiga ta`rif bering.
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.