O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9_______
- Mavzu: Markaziy Osiyo (O`zbekistonga qo`shni) mamlakatlarining umumiy tafsifi
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga O`rta Osiyo mamlakatlarining umumiy tafsifi haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:
Dars bosqichlari
|
Vaqt
|
Tashkiliy qism.
|
daqiqa
|
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik
|
daqiqa
|
Yangi mavzuni yoritish
|
daqiqa
|
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish
|
daqiqa
|
Darsni yakunlash
|
daqiqa
|
Uyga beriladigan topshiriqlar
|
daqiqa
| VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. 1.Daftaringizga darslikdan Osiyo davlatlari sanoatining rivojlanganligi holatiga ko‘ra ajratilgan guruhlariga kiruvchi mamlakatlami yozib oling.2. Yozuvsiz kartada Osiyoda asosiy qishloq xo'jaligi tarmoqlari yuqori darajada rivojiangan hududlami belgilang.
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: O'zbekiston va unga qo'shni bo'lgan Qirg'iziston, Tojikiston va Turkmaniston Respublikalari O'rta n siyo hududidagi mamlakatlardir. Qo’og'iston O'rta Osiyo davlati deb tan olinmasa ham, hududiy asosiy qismini ushbu regionda joylashganligin. hisobga olgan holda, O'rta Os.yo davlatlai, qatoriga kiritish mumkin. O'rta Osiyo davlatlari jahon siyosiy xaritasida 1991- yil kuzida, sobiq Ittifoqning barham topishi bilan paydo bo`ldi.O'rta Os.yo sobiq Ittifoq davrJa bir tomonlai/ia, asosan xomashyo va yarim xomashyo mahsulotlai ishlao chiqarishga xtisoslashgan edi Bu hudud sobiq Ittifoq paxtasining 93 foizi (jahon paxtasining 12 foizi)ni, ko plab mis, qo'rg'oshin, xrom, oltin, uran kabi rangdor metallami yetkazib bergan.treografik v‘raining eng muhim xususiyatlar,dan b.ri unaig ulkan Yevroos.yo materigining deyarli qoq o'rtasida, Natijada ilgarigi Rossiya orqali dengizlargacha olib boruvchi yagona transport yoiagiga qo'shimcha Eron orqali Fors qo‘ltig‘iga, Kavkaz orqali Yevropaga, Xitoy orqali Tinch okeanbo'ylariga yetkazuvchi temir va avtomobil yo‘llari tashkil qilindi.Hududi chegaral/ri, tabiiy sharoit1va tabiiy resurslari:O'rta Osiyoning maydoni 4 mln. km2 (jahon quruqlik maydonining 3,0 foizi), aholisi 70 mln. kishini (jahon aholisining salkam 1,0 foizi) tashkil qiladi. Uning hududi g'arbdan sharqqa 3 ming km, shunoldan janubga 2,5 ming km masofaga cho'zilgan bo‘lib, Osiyoning o'rta kengliklarida joylashgan.Iqlimi, asosan, quruq, keskin kontinental.Tabiiy namlik asosida bahorikor dehqonchilik O'rta Osiyoning Shimoliy Qozog`ston va baland tog oldi adirlari va tog'yonbag .rlarida olib boriladi. Mintaqaning oqar suv manbalar.ga ega bo'lgan vodiy va vohalarda har jihatdan iqtisodiy rivojlangan hududlari joylashgan.O'rta Osiyo mineral tabiiy resurslar bilan ancha yaxshi ta’minlangan. U nefi va tabiiy gaz zaxiralariga ko'ra Osiyoda Fors qo'Itiqbo'yi va G'arbiy Sibir hududlaridan keyin uchinchi mintaqaoir Qozog'iston, Turkmaniston va O'zbekiston Respublikalari bu xildagi tabiiy boyliklarga boj Bu respublikalarning Kaspiybo'yi pasttekisliklari, Janubi-g'arbiy cho'l hududlarida xalqaro ahamiyatga ega bo'lgan yirik neft va gaz konlari joylashgan.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1. O'rta Osiyon.ng hududi, chegaralari, tabiiy sharoiti va tabiiy resurslari haqida bilganlailntizni gapitlb bering
2. Bu hududning aholisi haqida so'zlab bering.
3. Xo'jaligi va sanoatiga ta`rif bering Sanoatmug qaysi tarmoqlaii rivojiangan?
Sabablarini tushuntme bering
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |