Sana yil Geofrafiya fani Sinf: 9

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9_______


- Mavzu: Osiyo mamlakatlari aholisi.
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga Osiyo aholisi haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. Osiyoniiig tabiiy resurslari mavzusi bo'yicha tabiiy resurslarini daftaringizda yaxshi ta ’minlangan va taqchil ta’minlangan resurslar guruhiga ajrating hamda ularning hududiy joylashishini belgilang, ayrim tabiiy resurslarga boy mamlakatlaming hoziigi vaqtda nima sababdan iqtisodiy i ivojlaiushda katta yutuqlaiga erisha olma^anligL sabablarini tushunishga harakat qiling.
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: Mintaqada jahon aholisining 60 foizidan koprogi yashaydi. Osiyo aholisi ancha tez o'smoqda. Ammo aholisining ko'payish sur’ati davlatlar o'rtasida turlicha. Yaponiya, Gruziya, Isroil, Kipr, Xitoy kabi ayrim mamlakatlarni hisobga olmaganda, aksariyat dav'atiarda tug'ilish va tab' ly o'sish ko'rsatkichlari ancha yuqori. Har 1000 kishi hisobiga Afg'oniston, Yaman, Kambodja davlatlarida yiliga o'rtacha 50 tagacha tug'ilish to'g'ri keladi. U dunyo davlatlari orasidagi eng yuqori ko'rsatkichlardan hisoblanadi.
Urbanizatsiya darajasiga ko'ra Osiyo alohida xususiyatga ega. Bu Jihatdan uni «dunyo qlshlofc'U dey.shad,. Zero, undaJahon bo yicha shahar aholisining salmog'i eng pastdit ©siyoda bu korsatkich darajasi. hatto Afukadan ham orqadadir. Urbanizatsiya jarayon.ga xos Osiyoning yana bir xususiyati: unda yirik shaharlar, ayniqsa, «millioner» shaharlar ancha tez ^ smoqda Bu jarayon ayniqsa, aholisi zich rivojlanayotgan mamlakatlar Ja kuchayib bon.iuqda.Ammo Os.yo ko'hna shaharlar o'lkas.dir Unda qadimiy shaharlar bundan 3 - 4 ming yillar oldi/idan paydo bo'lgan Qadimiy shaharlar orasida eng dastlab Vavilon (Bobil) miloddan awalgi VII asrdayoq «mil..oner» bo'lgan. Hozirgi payida Qadimgi Troya (Turkiya), Palmira (Suriya), Baalbek (Livan), Maxenjo-Daro (Pokiston), Varaxsha (O'zbekiston) kabi mashhur shaharlardan vayronalar ayrim qoldiq tarixiy yodgorliklar sifatidagina saqlanib qolgan. Bu «o‘lik » shaharlar hozirgi kunda «tirik», ayni chog'da juda ko'hna h.soblanaa.gan Pekin, Dehli, Stambul, Iyerusalim (Quddus), Bag'dod kabi shaharlai bilan bngalikda Osiyoning turistlami ko'plab o'ziga jalb qiluvchi asosiy Ziyoratgohlari hisoblanadi.Aholi zich yashaydigan hududlarda qishloqW ham deyarh bir-birlariga tutash, zich joylashgan. Ammo aholisi siyrak oikalarda (Mo'g'uhston, Afg'oniston, ko'pchilik arab mamlakatlarining quig'oqchil hududlauJa) hamon ko chmanchi hayot tarzi saqlanib qolgan. Bunday o'lkalirda aholi asosan yig'ma o'tov uylarda yashaydilar. Muqim joylashgan qishloqlarm ham uchratish qiyin.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1. Osiyo aholisining tadrijiy o ’sishi (dinamikasi) xususiyatlarini o’quv qo'llanmasi matni ma lumotlari asosida o'rganing. 1 Jnda tabiiy o'sish ko'rsatkichlari eng yuqori va past bo'lgan mamlakatlarrn amqlang Bu ko'rsatkichlarni mamlakatlarning iqtisodiy ahvoli Ulan qiyoslang va xulosalar ch.qaring2. Osiyoda urbanizatsiya jarayonlari qanday kechmot^Ia? Urbanizatsiya darajasi yuqori va past bo'lgan mamlakatlarni aniqlang va bu holatlarni mamlakatlarning rivojlanish darajalari bilan bog'lang.
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.