Sana: Sinf: 6 Fan: Botanika

Darsning borishi. Tashkilliy qism

a)salomlashish davomatni aniqlash

b)kichik guruhlarga ajratish

II.O’tgan mavzu mustahkamlash.

Test savollari yordamida.

III.Yangi mavzu bayoni

Reja:

1.Hujayra- hayotning asosi

2.O’simlik hujayrasining ruzilishi

3.Hujayraning xilma xilligi

O’simliklarnig hayoti bilan bo’lgan ichki jarayonlarni aniq tasasavur qilish uchun uning ichki tuzilishini bilish zarur. Ularning barcha organlari hujayralardan .Hujayraing ingliz fizigi Robert Guktomonidan 1665-yil kashf etilgan .Hujayrani oddiy ko’z bilan ko’rib bo’lmaydi .SHuning uchun kattalashtirib ko’rsatadigan asboblar-mikroskop yordamida o’rganiladi. Hujayralar shakl jihatdan farq qilsada ichki tuzilishiga ko’ra oxshash bo’ladi. Hujayrada barcha hayotiy jarayonlar amalga oshadi.

Hujayra. hujayra qobig’I va protoplastdan iborat. ..

Protoplast- hujayra qismlari majmuasi, unda sitoplazma, mag’iz, plastidalar va vakuol joylashgan.

Sitoplazma –hujayraning asosiy tarkibiy qismi bo’lib hujayra qismlarini kislorod va oziq modda bilan taminlaydi.

Mag’iz -hujayra markazida joylashgan bo’lib hujayra bo’linishida katta ro’l o’ynaydi.

Plastidalar -o’simlik hujayrasini tirik qismi .ular 3 xil: -lekoplast, -xloroplast, -xromoplast

Vakuol-hujayra shirasi to’lgan pufakcha .uning tarkibiga suv va unda erigan turli moddalar kiradi. Mevalarning ta’mi shushiraga bog’liq. Yosh hujayralarda Vakuol ko’p bo’ladi.

SHuni aytish kerakki, o’simliklarni turli organlardagi hujaylar har-xil vazifani bajarsada, ular o’zaro chabbarchas bo’gliq. shunday qilib hujayralar qobig’I, sitoplazma mag’iz plastid va vakuoldan tashkil topgan.

Mavzubo’yichaguruhlargatopshiriq beriladi.berilganvaqtichida ,,Klaster” usulidamavzuyoritibberadilar.

O’simlik hujayrasi o’xshash bo’lsada shakl va hajm jihatdan farq qiladi. Hujayraning xilma-xilligini ko’rish uchun o’simlik organlaridan preparat tayyorlanadi. Hujayraning shakli yumaloq ,cho’ziq ,ipsimon, yassi, qirrali, bo’ladi.

Mustahkamlash.

1.,,Beshinchisi ortiqcha” metodi yordamida.

Tushunchalar: sitoplazma, mag’iz, vakuol, pastida xromatin
Uyga vazifa: mavzu o’qish, savol topshiriqlar.