Sana: Sinf: 11”A” “B” Fan: Kimyo mavzu: Kuchli va kuchsiz elektrolitlar haqida tushuncha

IIIYangi mavzu bayoni

1. 
   masala: 20 ^o C da 200 g suvda 148 g CaCU eritilganda to‘yingan eritma hosil bo‘lsa, shu tuzning 20 ^oC dagi eruvchanlik koeffitsiyentini aniqlang.
   

Masalaning yechimi:

200 g suvda 148 g CaCb erib to‘yingan eritma hosil bo‘1gan (eritilgan tuz miqdori shu tuzning eruvchanlik koeffitsiyentiga mos ravishda bo‘lgan).

Demak, 200 g suvda 148 g tuz erigan bo‘1sa, 100 g suvda (mod­daning eruvchanlik koeffitsiyenti 100 g suvga nisbatan hisoblanadi) erigan tuz miqdorini aniqlaymiz:

Erituvchi erigan modda To‘yingan eritma

200 g suv 148 g CaCl2 348 g eritma

Demak, 100 g suvda 74 g CaCb erib to‘yingan eritma hosil qilar ekan ya’ni CaCl2 ning 20^oC dagi eruvchanlik koeffitsiyenti 74 ga teng.

Javob: 74

2. 
   masala: NaNO3 ning 25 ^oC dagi eruvchanlik koeffitsiyenti 91,6 ga teng. Shu temperaturada 500 g suvga necha gramm NaNO3 qo‘shilsa, to‘yingan eritma hosil bo‘ladi?
   

Masalaning yechimi:

NaNO3 ning eruvchanligi (100 g erituvchida eng ko‘pi bilan erishi mumkin bo‘lgan tuz massasi) 91, 6 g ga teng ekan. To‘yingan eritma hosil qilish uchun 100 g suvga 91,6 g tuz qo‘shilishi ma’lum bo‘lsa, 500 g suvga qanday massadagi tuz qo‘shish kerakligini aniqlaymiz:

Erituvchi erigan modda To‘yingan eritma

100 g suv 91,6 g NaNO₃ 191,6 g eritma

Demak, 500 g suvda 458 g NaNO3 eriganda, 25 ^oC da to‘yingan eritma hosil qilish mumkin.

Javob: 458 g

3. 
   masala: Na2CO3 ning 80 ^oC dagi eruvchanlik koeffitsiyenti 45 ga teng. Shu haroratda to‘yingan eritma hosil qilish uchun 144 g Na2CO3 ni necha gramm suvda eritish kerak?
   

Masalaning yechimi:

Na₂CO3 ning eruvchanligi (100 g erituvchida eng ko‘pi bilan erishi mum­kin bo‘lgan tuz massasi) 45 g ga teng ekan. To‘yingan eritma hosil qilish uchun 45 g tuzni 100 g suvda eritish kerakligi ma’lum bo‘lsa, 144 g tuzni qancha miqdorda suvda eritishimiz kerakligini aniqlaymiz:

Erituvchi erigan modda To'yingan eritma

100 g suv 45 g Na₂CO₃ 145 g eritma

x g 144 g N2CO3

Demak, 144 g Na₂CO3 ni 320 g suvda eriganda, 80 ^oC da to‘yingan eritma hosil qilish mumkin.

Javob: 320 g