Sana: Fan: O`zbekiston tarixi Sinfi: 10 Mavzu

Belgilangan vaqt.

1.	Tashkiliy qism	3 daqiqa
2.	O`tilgan mavzuni takrorlash	12 daqiqa
3.	Yangi mavzu bayoni	14 daqiqa
4.	Mustahkamlash	12 daqiqa
5.	Baholash	2 daqiqa
6.	Uyga vazifa	2 daqiqa

I.Tashkiliy qism: Salomlashish,davomatni aniqlash,sinf tozaligini kuzatish.

II.O`tilgan mavzuni takrorlash: O`quvchilarning 10-sinfda olgan bilimlari sinab ko`riladi.

1. Xiva xonligi qachon tugatildi?

2.Yosh xivaliklarning maqsadlari nimalardan iborat bo`lgan?

3.Buxoro amirligi qachon tugatilgan?

4.Yosh buxoroliklar haratining maqsadi nima edi?

5.Jadidchilikning yetuk namoyondalaridan kimlarni bilasiz?

Faol o`quvchilar baholanib boradi.

III.Yangi mavzu bayoni:

Reja: 1.Ўзбекистон тарихи” ўқув фанининг аҳамияти. 2.Ўзбекистоннинг совет даври тарихининг алоҳида хусусиятлари. 3.Мавзунинг илмий ва методологик асослари.

Siz 9-sinfda Vatanimizning eng qadimgi davridan 1917- yilgacha bo'lgan bir necha ming yillik tarixini o'rgan- dingiz. Endilikda 10-sinfda o'qish davomida O'zbekistonning 1917-yildan bugungi kungacha davri tarixini o'rganasiz. Qo'lingizdagi darslik O'zbekiston tarixining sovet davri tarixini yoritishga bag'ishlangan. Sovet davri Vatanimiz tarixining eng murakkab va ziddiyatli yil- laridir. Ota-bobolarimiz, bir tomondan, Vatan ozodli- gi va mustaqilligi uchun mustamlakachilarga qarshi qahramonona kurashdilar. Ikkinchidan, xalqimiz Vatan ravnaqi yo'lida fidokorona mehnat qilib katta bunyodkorlik ishlarini amalga oshirdilar. Uchin- chidan, sovet mustamlakachiligi xalqimiz boshiga og'ir kulfatlar, yo'qotishlar keltirgan davrdir.

1917-yili ma'rifatparvar, taraqqiyparvar kuchlar sifatida tanilgan jadidlar, Vatan fidoyilari tinchlik yo'li bilan, huquqiy asosda Turkiston Muxtoriyati uchun kurashdilar. Buxoro amirligi va Xiva xonligi hududida Yosh buxoroliklar va Yosh xivaliklar demokratik islo- hotlar o'tkazish talablarini ko'tarib chiqdilar. Biroq bolsheviklar tomonidan o'lkada o'tkazilgan siyosiy to'ntarishlar oqibatida zo'ravonlarcha o'rnatilgan mustabid sovet hokimiyati tub yerli aholining erkinlik, ozodlik, mustaqillik yo'lidagi harakatlarini shafqatsiz- larcha bostirdi.

Mustabid sovet tuzumi O'zbekiston iqtisodiyotini Markaz manfaatlariga bo'ysundirdi, uni metropoliya- ning xomashyo bazasiga aylantirdi. O'zbekistonning tabiiy boyliklari, qishloq xo'jaligida yetishtirilgan qim- matbaho paxta, pilla, qorako'l teri, shirin-shakar mevalar Markazga tashib ketildi.

Sovet davrida xalqimizning ma'naviy, madaniy hayoti kommunistik mafkura iskanjasiga solindi. O'zbek xalqining milliy, ma'naviy qadriyatlari, urf- odatlari oyoqosti qilindi, o'zbek tili ikkinchi darajali tilga aylantirildi. Millatning eng ilg'or namoyandalari, ziyolilar qatag'on qilindi.

Siz mazkur darslikni o'qish, o'rga- nish jarayonida mustabid sovet davrida O'zbekistonda yuz bergan murakkab, ziddiyatli voqealar, ijtimoiy- siyosiy, iqtisodiy, ma'naviy-madaniy hayot haqiqatda qanday kechgan bo'lsa, shundayligicha bilib olasiz. Bu davrni xalqimiz hayotidan o'chirib tashlab bo'lmaydi. O'zbekiston Prezidenti Islom Karimov ta'kidlaga- nidek: «Bu yillar tarixi — bu bizning tariximiz, xalq tarixidir. Tarixdan voz kechib bo'lmaydi». Siz ota-bobolarimiz hayotini, ular yashagan davr- ning mohiyatini to'g'ri tushunishga harakat qiling.