|
I. Tashkiliy qism.
a) salomlashish.
b) davomatni aniqlash.
II. O’tilgan mavzuni takrorlash
Kishi odobining shakllanishida u yashaydigan muhitning qanday ta'siri bor deb o'ylaysan?
Xalqimizning «Odobni odobsizdan o'rgan» degan iborasini sharhlashga harakat qilgin-chi.
Tengdoshlaring xulqi va odobida Senga ma'qul bo'lmaydigan qanday kamchiliklarni kuzatyapsan?
«Odobsizlik ko'proq o'g'il bolalaiga xos bo'ladi» degan fikiga qanday qaraysan?
Qaysi badiiy asarlarda xalqimizga xos bo'lgan xulq va odobning ibratli namunalari ko'rsatilgan?
III. Yangi mavzuning bayoni.
Dunyoda hamma narsaning ziddi, ya'ni teskarisi bo'lgani kabi, bunyodkor g'oya va mafkuralarga qarshi g'oya va mafkuralar ham bor. Ular vayronkor g'oya va mafkuralardir. Biz ularni umumiy tarzda vayronkorlik deb ataymiz. Bunyodkor g'oyalar inson qalbida ezgu orzu- intilishlarni uyg'otib, uni yaratuvchilikka, halol mehnatga da'vat etsa, vayronkor g'oyalar buzg'unchi, yovuz hislarni uyg'otadi va yomonlikka boshlaydi.Sen tarixdan yaxshi bilasanki, insoniyat o'z taraqqiyoti davomida qancha urush va janjallar, qonli to'qnashuvlarni ko'rgan. Hatto bugungi kunda ham turli kuchlar o'rtasidagi qarama-qarshiliklar borligini ko'rish mumkin. Bularning barchasi bunyodkorlik va vayronkorlik o'rtasidagi kurash hanuzgacha davom etayotganidan dalolat beradi.«Inson yaxshilik uchun, baxt uchun tug'ilgan», deymiz. Xo'sh unda yomonlik, vayronkorlik qayerdan paydo bo'ladi? Prezidentimizning quyidagi fikrlari bu savolga javob bo'la oladi.Buni yodda tut. Tarix tajribasi shundan dalolat beradiki, inson tabiatidagi insoniylikdan ko'ra vahshiylik, ur-yiqit instinktlari, ya'ni xatti-harakatlarini qo'zg'atib yuborish osonroq.Vayronkor g'oyalarning xavfli tomoni shundaki, ular ko'pchilikda qiziqish uyg'otadigan, ularning manfaatiga daxldor bo'lgan yuksak maqsadlar bilan niqoblanib oladi. Masalan, yurtimi :da 70 yildan ziyod hukmron bo'lgan, xalqimiz boshiga ko'p azob-uqubatlar keltirgan bolshevizm ijtimoiy tenglikka erishish, adolatni ta'minlash, oddiy mehnatkashlarning hukmronligini o'rnatish kabi maqsadlarni bayroq qilib olgan edi. Lekin hokimiyatni egallab olganidan so'ng bu mafkura oddiy odamlarni qattiq qiynoq va azoblarga duchor etdi. «Xususiy mulkni tugatamiz!» degan shiorlar bilan qancha odamlar mol-mulkidan judo qilindi, «quloq» sifa da S-ibir o'rmonlariga surgun etildi, qamoqlarga tashlandi. «Kollektivlasht;rish» bahonasida yer va suv, barcha moddiy
AqidaparastliKning diniy shakliga deyarli barcha dinlarda mavjud bo'lgan aqidaparastlik oqimlarini rr.isol keltirish mumkin. Aqidaparast- likning dunyoviy shakliga esa yuqorida tilga olingan boishevizm mafkurasi misol bo'la oladi.Sliuni bilginki, qayerda aqidaparastlik hukmron bo'lsa, o'sha yerda ekstremizm va terrorchilik avj oladi. Diniy aqidaparastlik g'oyalari bilan qurollangan «Tolibon» harakati hokimiyat tepasida turgan paytda Afg'onistonning aksariyat hududi xalqaro terrorizm va ekstremizm makoiiiga aylangani ham buni tasdiqlaydi. Aqidaparastlikning qanchalik dahshatli vayronkor kuch ekanini o'sha davrda Afg'onistonda amalga oshirilgan johilliklar misolida ko'rib, yana bir bor ishonch hosil qilish mumkin. manzarani ko'rganda, yaxshi kitob o'qiganda, qiziqarli film tomosha qilganda yoki odobli bola bilan suhbatlashganda, ularga nisbatan mehrimiz, muhabbatimiz uyg'onadi. Va aksincha, yomon narsani ko'rsak yoki undan ta'sirlansak, nafrat va g'azabimiz qo'ziydi. Bunga ham hayot - dan ko'plab misollar keltirish mumkin. Masalan, yolg'onchi, xudbin odamlarni, xunuk manzaralar, iflos joylarni ko'rganda, kayflyatimiz buziladi, salbiy hissiyotlarimiz kuchayib ketadi.Bunyodkor g'oyalar insondagi ijobiy hissiyot va intilishlarni tarbiya- lash, ularni ishga solishga qaratilgan bo'lsa, vayronkor g'oyalar odamdagi salbiy hissiyotlarni yovuz maqsadlar yo'lida qo'zg'atishga harakat qiladi. Buning natijasida hayotda har xil ko'ngilsizliklar paydo bo'ladi.{^pF3 Buni yodda tut. Vayronkor g'oya deb inson qalbidagi salbiy intilishlarni uyg'otib, ezgu tushunchalarni soxtalashtirib, ulardan yovuz maqsadlar yo'lida foydalanishga urinadigan g'oyaga aytiladi.boyliklar xalqdan tortib olindi. «Madaniy inqilob», «Proletar madaniyati» degan chaqiriqlar bilan rr.illiy-madaniy merosimiz inkor etildi, tarixiy obidalar ayovsiz yo'q qilindi, buyuk allomalarimizning muborak nomi, yozgan asarlari taqiqlandi, ziyolilanmiz qatag'on qilindi. Umuman, sho'ro tuzumi davrida balandparvoz shiorlar ostida qilingan bunday noma'qul ishlarni sanab adog'iga yetkazish qiyin. O'sha zamondagi qaysi bir kommunistik tadbirni 011b qaramaylik, barchasining zaminda xalqimiz manfaatlariga zid maqsadlar yotganini ko'ramiz. Bularning barchasiga sabab boishevizm g'oyalarining vayronkor g'oyalar bo'lganidir.
Burti yodda tut. Boishevizm deganda, kommunistik mafkura asosida shakllangan, XX asrda sobiq SSSR hududida faoliyat olib borgan zo'ravonlik yo'nalishidagi siyosiy kuchning nazariyasi, mafkurasi va amaliyotini tushunamiz.Insoriyat aqidaparastlik, tajovuzkor ateizm, fashizm kabi vayronkor mafkura shakllariga o'z taraqqiyoti davomida necha bor duchor bo'lgan.
Aqidaparastlik — hayotga, dunyo voqealariga faqat muayyan qoidalar asosida baho beradigan, haqiqatga yakka da'vogarlik qiladigan, boshqacha fikr va qarashlarni, taraqqiyot va yangilikni tan olmaydigan zararli oqim.
Do'stlaringiz bilan baham: |
